"Ik werk in een restaurant in Parijs en dit gebeurde er vrijdagavond"

Mijn vriendin Mees List (31) vertrok een maand geleden vanuit Amsterdam naar Parijs om daar in restaurant Saturne te gaan werken – een zaak op ongeveer 2 kilometer afstand van Le Petit Cambodge, waar vrijdag 14 mensen werden doodgeschoten. Het adres waar Mees logeert is midden in het 10e arrondissement, waar meerdere aanslagen waren. Gelukkig kreeg ik die nacht een berichtje dat ze veilig was.

Ik belde haar op om te horen hoe het nieuws die avond binnen was gekomen, bij haar en in het restaurant, wat er toen gebeurde, en of ze nu nog wel wil blijven werken in een restaurant in Parijs.

MUNCHIES: Ha Mees, je was aan het werk vrijdag in een restaurant in Parijs – hoe verliep die avond? Mees List: Het was vrijdag dus we draaiden een heel druk servies. Op een gegeven moment zag ik dat de chef en de jongens uit de keuken de hele tijd op een laptop zaten te kijken die daar in de hoek stond weggemoffeld. Ik zocht er niet gelijk iets achter, ik dacht dat ze gewoon een gerecht aan het opzoeken waren of zo. Er zaten veel toeristen in de zaak die avond en die hadden ook niet gelijk iets door.

Wanneer besefte je wel dat er iets aan de hand was? Langzamerhand zat iedereen steeds meer op z'n telefoon of laptop te kijken, maar door de taalbarrière had ik totaal niet door hoe ernstig de situatie was. In retrospectief denk ik dat ook mijn collega's dat toen nog niet wisten, ze zeiden dat er 'een of andere gek aan het schieten was', maar we werkten allemaal gewoon door. Ons restaurant bestaat uit twee gedeeltes, en rond een uur of elf begonnen de chef en de bedrijfsleider alle gasten die in het voorste gedeelte – aan de straatkant – zaten naar achter te verplaatsen. De gordijnen gingen dicht, de lichten uit en de deur op slot. Alle Franse gasten waren ondertussen met elkaar in gesprek en bij elkaar aan tafel gaan zitten.

Dat lijkt me behoorlijk beangstigend. Was het woord 'terroristische aanslag' toen al bij je binnengekomen? Nee helemaal niet, maar het kan ook zijn dat dat kwam omdat ik het niet goed verstond allemaal. Toen ik weer aan een van mijn collega's vroeg wat er nou aan de hand was, zei hij: "Big problem in Paris, boom boom," dus daar werd ik ook niet wijzer van. Mijn baas schrok heel erg toen ik tegen hem zei dat ik nog steeds niet begreep wat er aan de hand was, en probeerde samen met mij een Engelstalig nieuwsbericht op te zoeken. Alleen werkte het internet niet.

Was het voor je collega's wel al duidelijk dat er was geschoten in een restaurant? Ik denk het wel. Alleen voor mij niet.

En ondertussen was de deur nog op slot? Ja. Een van de gasten wilde even buiten een sigaret gaan roken, maar dat mocht niet van mijn baas, het was erin of eruit. Een vrouw van een andere tafel kreeg op een gegeven moment een telefoontje en liep meteen daarna het restaurant uit, volgens mij had ze nieuws gekregen over een bekende die was betrokken bij de aanslagen.

Hoeveel mensen waren er toen nog binnen? Ongeveer 50. We werkten nog steeds gewoon door, maar het personeel uit de keuken dat al klaar was, was zichzelf wel extra rijkelijk wijn aan het inschenken. Volgens mij waren ze hartstikke nerveus. En iedereen, alle gasten en al het personeel, zat de hele tijd op z'n telefoon.

Hoe liep die avond af? Hoe ben je thuis gekomen? Lange tijd was het volledig onduidelijk of we de straat wel op konden en überhaupt het restaurant uit 'mochten'. Heel gek, echt alsof je in een oorlogsgebied bent beland. We hoorden dat er geen openbaar vervoer meer reed en ook taxi's zouden er niet zijn. En 'de grenzen waren dicht', werd er gezegd. Toch werd het langzaam weer steeds drukker op straat en alle gasten zijn uiteindelijk met taxi's vertrokken. Tegen een uur of half drie kwam de chef naar me toe – normaal gesproken spreek ik daar niet echt mee – en die vroeg waar ik woonde. Hij regelde dat de bedrijfsleider me een lift gaf. Thuis las ik pas over 'Paris terror attacks' en over de gijzeling in Bataclan. Ook zag ik toen dat veel mensen uit Nederland me geprobeerd hadden te bereiken, die wisten natuurlijk alleen 'Mees werkt in een restaurant in Parijs', niet precies waar en hoe. Dan merk je opeens dat er een afstand is – als het in Nederland was geweest hadden mijn vrienden natuurlijk precies geweten waar ik wel of niet werkte.

Heb je daarna nog gewerkt? Nee, het restaurant is zaterdag en zondag gesloten, en ik vertrok zaterdagochtend voor een paar dagen naar Kopenhagen. Morgen is weer mijn eerste dag. Ik vlieg zo terug naar Parijs en heb geen idee wat ik kan verwachten, waar ik naar terugga.

Wil je wel blijven werken in een restaurant in Parijs, of kom je terug naar Amsterdam? Ik moet zeggen dat ik er niet echt zin in heb, om alleen in die stad te zijn. Het is een eng idee.

Dank je Mees. Voorzichtig aan.