Middelbare scholieren blijven trouw aan hun bammetjes met kaas

Pauze op de middelbare school was feest. Ik heb talloze herinneringen aan foodfights waarbij boterhammen met pindakaas door de lucht vlogen, hele zakken chips over de kantinevloer werden uitgestrooid, en volle pakjes Fristi tot ontploffing werden gebracht. Gevolg: een smerige kantine en een hoop lol voor mij en mijn klasgenoten.

Wat er precies mijn mond in ging, boeide verder vrij weinig – ik was tevreden met de dagelijkse bammetjes kaas en zo nu en dan een pistolet kroket. Pas toen ik in de bovenbouw zat begon ik me druk te maken over mijn gezondheid en voorkomen. Onzekerheid overheerst het leven van elke tiener, en ook de keuzes tijdens de lunchpauze speelde daarin een rol. Broodjes gezond van de kantine werden al snel ingewisseld voor luxueze broodjes van de bakker, en de sultanarepen die mijn moeder in mijn rugtas stopte, kwamen in de prullenbak terecht.

Anno 2015 zijn Nederlanders bewuster dan ooit over wat ze eten. Ik was benieuwd of die biologische, glutenvrije quinoa-chiazaadhype ook is overgeslagen op onze jeugdige medemens, dus ging ik op de eerste schooldag van dit nieuwe jaar langs bij mijn oude middelbare school, om te zien wat kids tegenwoordig naar binnen werken tijdens de lunchpauzes. Zijn middelbare scholieren langzamerhand ook foodies aan het worden?

Een halfuur voor de lunchpauze kom ik aan, en op een klein groepje jongens na is mijn oude kantine helemaal leeg. Ik loop naar ze toe voor een praatje, maar kom er al snel achter dat niemand daar echt zin in heeft. Wanneer ik ze vraag wat er vandaag op het lunchmenu staat, is het antwoord "boterhammen". Meer informatie krijg ik niet.

De kantinejuffrouw is gelukkig wel in voor een praatje. Areke is al 28 jaar kantinejuffrouw van Het Amsterdams Lyceum en weet als geen ander hoe het eetgedrag van de leerlingen is veranderd in de afgelopen kwarteeuw. "Vroeger toen de school ook nog MAVO en HAVO had, waren er veel meer allochtone kinderen op school. Toen verkocht ik veel meer hamburgers en friet en zo. Nu we alleen een VWO-school zijn, zijn de meeste kinderen blank en dat is zeker te merken aan wat ze bestellen," vertelt Areke. Broodje 'toeti' (kipfilet met sla en mayonaise) en mozzarella-pesto-tomaat zijn het populairst.

Areke gaat binnenkort met pensioen. Het Amsterdams Lyceum krijgt een nieuwe kantine waar ook een nieuw 'gezond' aanbod aan eten bij hoort. De broodjes kroket verdwijnen van het menu en zullen plaats maken voor bakjes fruit en gezonde wraps. Zal het Jamie-Oliveresque lunchplan werken? Areke denkt van niet. "In het begin zullen de leerlingen het wel interessant vinden, maar na een tijdje ga je toch wel trek krijgen in een vette hap. Dan gaan ze tijdens de lunchpauze voor die kroket gewoon naar de buurtsuper." Ik denk dat Areke zeker gelijk gaat krijgen.

De bel gaat en de pauze is begonnen. Binnen no time staat de kantine bomvol met kinderen die allemaal lunchtrommels en boterhamzakjes tevoorschijn halen. Mijn ogen zijn op zoek naar iets interessanters dan een bammetje kaas, maar al snel kom ik erachter dat ik me in een zee van 'gewone boterhammen' bevind. Waar ik ook kijk, de kinderen eten allemaal hetzelfde. Ik schakel wat pubers in en vraag ze of ze me willen helpen met mijn zoektocht naar een jonge foodie to-be.

Eindelijk spot ik een meisje met een bak op haar schoot en een vork in de hand – Wies (14) heeft de afhaalchinees van gister mee naar school genomen. "Ze doet dit soort gekke dingen wel vaker," zegt haar vriendin (met boterham). Ze is niet vies van bami, roti of sushi voor de lunch. "Boterhammen zijn kut" zegt Wies.

Een van mijn troopers komt naar me toe en vertelt me dat hij een meisje heeft gevonden dat altijd quinoasalades mee naar school neemt. Ik word naar mijn doelwit toegebracht, en de vrouwelijke bovenbouwer vertelt dat zij en haar vriendinnen wel vaker gezonde dingen meenemen. "Salades, rauwkost en quinoa, natuurlijk," zegt ze. Ze haalt haar quinoasalade uit haar kluis, maar die blijkt niets meer te zijn dan een enorme bak met kale quinoa. Dit is nog saaier dan een boterham.

Ik denk dat het de meeste scholieren nog steeds geen ene moer interesseert of ze wel of geen gluten, powerzaden of kokosolie naar binnen krijgen, en waarom zouden ze ook? Een boterham met kaas is nou eenmaal de meest voedzame en makkelijke optie. Misschien zullen nieuwe 'gezonde' kantines de leerlingen bewuster maken over hun culinaire keuzes, maar ik betwijfel het. Als puber gaat gemak nou eenmaal boven alles, en daar kan geen Vietnamese loempia tegenop.