Santeria, een religie waarin heiligverklaarden worden aanbeden, wordt steeds populairder in Cuba. De religie ontstond in de Afrikaanse slavengemeenschappen die zich ophielden op de achttiende-eeuwse suikerplantages van het eiland. De religieuze overtuigingen van de ontvoerde slaven, die voornamelijk afkomstig waren van de Yorubastam uit Nigeria, werden vermengd met elementen van het door de Spanjaarden opgelegde katholicisme. Santeria is als religie lang een goed bewaard geheim gebleven, waardoor het de onderdrukking van zowel slavenmeesters als de imperialistische regering overleefde en ondanks de religieuze intolerantie van Castro’s regime overeind bleef.
Advertentie
De religie dankt haar eeuwenlange voortbestaan aan de orale traditie: van generatie op generatie werden de geheimen van santeria doorverteld en bewaard. Nu vrijheid van religie ook in Cuba een feit is, is santeria in de openbaarheid gekomen en lijkt het in populariteit toe te nemen.In het begin werd santeria alleen door slaven beoefend: de koloniale christelijke god en de katholieke heiligen werden afgewezen door volgelingen van santeria. In het kleine dorpje Palmira verzamelden de Cubaanse slaven zich wekelijks om de goden van Oloddumare te aanbidden. Ook de Orisha’s, de semi-goddelijke wezens via wie men dacht met een hogere god te kunnen communiceren, werden er aanbeden.
Deze Orisha’s vertegenwoordigen ieder een eigen aspect van het menselijk bestaan. Ochun is bijvoorbeeld de Orisha van de romantische liefde en geldzaken, terwijl Oggun geassocieerd wordt met oorlog. Chango vertegenwoordigt passie en viriliteit, en Babalu Aye concentreert zich op helende vermogens. Aan elke Orisha is een speciale dag toebedeeld, waarop de Orisha in kwestie wordt opgeroepen en vereerd met muziek, dans en ceremoniële voorstellingen. Offers bestaan voornamelijk uit eten, rum en dierenbloed.Terwijl de religie zich ontwikkelde, werd iedere Orisha steeds meer geassocieerd met een specifieke christelijke heilige. Yoruban Chango is bijvoorbeeld nu veranderd in de christelijke heilige Santa Barbara. Deze vorm van aanbidding laat zien dat de aanhangers van santeria inmiddels geloven in zowel de Orishas als de katholieke heiligen. Door deze vermenging van geloofsovertuigingen is een hybride religie ontstaan.
Advertentie
Net zoals de vele andere mengelmoesreligies die in Latijns Amerika voorkomen, biedt santeria een manier voor de moderne Cubaan om een verscheurd verleden achter zich te laten. Na een eeuwenlang ondergronds bestaan wordt santeria steeds meer door mensen uit alle lagen van de samenleving in het openbaar beoefend. Santeria vertegenwoordigt een gedeelde identiteit en is als dynamische vorm van aanbidding typisch Cubaans cultureel erfgoed.@philclarkehill