Deze doodgewone mensen smokkelen miljoenen aan cash voor drugsdealers

Toen ze in oktober 2020 Heathrow binnenkwam, keek Tara Hanlon (30) op haar telefoon, fatsoeneerde ze haar kapsel en maakte ze zich klaar om naar de vertrekhal te gaan voor de volgende vlucht naar Dubai. Als je haar had gezien, zou je niets ongewoons aan de brunette hebben opgemerkt, behalve misschien de vijf zwaar uitziende koffers die ze achter zich aan trok.

Plotseling kreeg de vlucht vertraging. Douanebeambten namen Hanlon mee naar een kamertje en begonnen haar te ondervragen. Ze vertelde de beambten dat ze op vakantie ging; ze had 50 pond in contanten en haar koffers zaten gewoon vol kleren, omdat het een meidentripje was en ze nog geen idee had wat ze aan moest.

Honden, speciaal getraind om de geur van grote hoeveelheden bankbiljetten in bagage op te merken, hadden haar spoor opgepikt. Toen de douanebeambten haar fouilleerden en vervolgens arresteerden, ontdekten ze dat de koffers gevuld waren met vacuüm verpakte zakken contant geld: een totaalbedrag van 1,9 miljoen pond.

Hanlon, die onlangs was ontslagen vanwege de pandemie, had schulden opgebouwd. Door documenten die op haar huisadres waren gevonden te controleren en haar telefoongegevens door te spitten, ontdekten agenten dat ze 3,5 miljoen pond had gesmokkeld voor witwasbendes, tijdens drie andere reizen naar Dubai. Hanlon pleitte uiteindelijk schuldig aan het witwassen van meer dan 5 miljoen pond.

Deze ene arrestatie heeft geholpen om de grootste Britse witwasgroep ooit te ontrafelen. Deze "cash courier" witwasbende, die een hele verzameling onderling onbekende personen bijeenbracht omdat ze één ding gemeen hebben – schulden of een behoefte aan snel geld verdienen – waarbij iedereen 3000 tot 8000 pond per reis kreeg, heeft in totaal 104 miljoen pond witgewassen.

In sms’jes die later in de rechtbank werden getoond, zei Hanlon tegen een vriendin: “Drie grote... met deze opbrengst en de volgende, ben ik van m’n schulden af.” Andere berichten op haar telefoon verwezen naar de baan als een “perfect leven, een paar dagen in de zon en een paar thuis”.

Een paar weken na de arrestatie van Hanlon werd Zdenek Kamaryt (39) aangehouden toen hij op een vlucht van Heathrow naar Dubai probeerde te stappen met 1,3 miljoen pond aan contanten bij zich. Nicola Esson (55) uit Leeds werd in mei daaropvolgend gearresteerd – nadat ze tussen augustus en september 2020 drie keer de reis van Heathrow naar Dubai had gemaakt en in totaal negentien koffers met contant geld ter waarde van 6,4 miljoen pond had ingecheckt – een gecombineerd gewicht van bijna een halve ton aan bankbiljetten. 

In de rechtbank beschreef aanklager Julian Christopher de geldkoeriers als “doorgaans jonge mensen, aangetrokken door het geld”. Het onderzoek loopt nog en in september 2022 werden nog eens 12 verdachten aangeklaagd, waaronder glamourmodel Jo Emma Larvin, die ooit een relatie had met bokser Joe Calzaghe, samen methaar huidige partner Jonathan Johnson.

Naast gepakt worden, is het verliezen van een koffer het ergste wat je kan overkomen als koerier. Het overkwam Muhammed Geyas Ilyas, een 20-jarige geldkoerier uit Slough, toen een van zijn vier koffers in februari 2020 op Heathrow werd vermist. Na tien dagen wachten werd de tas vervolgens gevonden. Helaas voor Ilyas werd hij opgepakt door agenten van de Border Force die er 431.000 pond aan contant geld in ontdekten. Ilyas pleitte vervolgens schuldig aan het meesmokkelen van 2,5 miljoen pond in totaal. 

Een andere verdachte koerier, een 30-jarige man uit Leeds, werd opgehangen gevonden in zijn huis in augustus 2020. Hij begon de koeriersvluchten naar Dubai nadat hij zijn baan als NHS-medewerker had verloren. Zijn laatste Instagram-post was een foto van hem in een zwembad in een vijfsterrenhotel in Dubai. 

Het moderne beeld van het witwassen van geld roept typisch belastingparadijzen op, ketens van lege vennootschappen die voor regeringen onmogelijk te ontrafelen zijn of enorme bedragen die in Bitcoin worden overgemaakt. 

Je denkt bij witwassen meestal niet aan vreemden met gewone banen die tonnen bankbiljetten in koffers naar Dubai slepen. Volgens Ian Turby, senior investigating officer bij de National Crime Agency (NCA), wordt vermoed dat het geld van de groep is witgewassen ten behoeve van de bloeiende illegale drugshandel in het Verenigd Koninkrijk. Deze handel, die bijna uitsluitend in contanten verloopt, produceert grote hoeveelheden contant geld die niet gemakkelijk kunnen worden gedigitaliseerd, zodat ze fysiek moeten worden verplaatst en in iets anders moeten worden geïnvesteerd.

“Gezien het uiterlijk van het geld,” dat gebundeld was in elastiekjes, “lijkt het erop dat het afkomstig is van straatdeals – we weten niet hoe de drugsbendes in contact zijn gekomen met dit netwerk. Gezien het bestaan van countygrenzen in het Verenigd Koninkrijk en de hoeveelheid geld die ermee gemoeid is, kunnen we aannemen dat dat er iets mee te maken heeft,” zegt Turby.

Het netwerk verzamelde geld in “telhuizen”, meestal gehuurde flats in het centrum van Londen die regelmatig werden verplaatst om niet verdacht te lijken en ontdekking te vermijden. De stapels bankbiljetten werden vacuüm verpakt en in koffers gestopt die elk tot 500.000 pond bevatten en ongeveer 40 kilo wegen. Deze werden besproeid met filterkoffie of luchtverfrissers in een poging de kenmerkende geur van contant geld te verbergen voor speurhonden.

Bij aankomst in Dubai had Nicola Esson, een van de later gearresteerde geldkoeriers, in totaal 6,4 miljoen pond aan contanten onmiddellijk kunnen afgeven. Hoewel het geld in beslag was genomen als het in het Verenigd Koninkrijk werd aangetroffen, kon het na afgifte in Dubai via plaatselijke geldschieters worden gebruikt voor andere legale activiteiten. Het geld werd – volgens bronnen bij de NCA – omgezet in dirhams (de geldeenheid van de VAE) en gebruikt om crypto aan te schaffen of goud te kopen in Afrika, voordat het weer bij de de drugsbendes in het VK terecht kwam om te gebruiken als wettig betaalmiddel. 

Dubai is om verschillende redenen aantrekkelijk voor Britse witwassers, zegt Max Heywood, hoofd openbare sector bij Elucidate, een platform voor het kwantificeren van risico's op het gebied van financiële criminaliteit. Het heeft een open economie waar veel met contant wordt betaald; een high-end luxe vastgoedmarkt en actieve handel in goud, edele metalen en stenen.

In maart 2022 werden de Verenigde Arabische Emiraten – waarvan Dubai de dichtstbevolkte stad is – op een lijst van landen geplaatst door de wereldwijde instantie voor de bestrijding van het witwassen van geld, de Financial Action Task Force (FATF).

"De uitdaging is niet zozeer de wetten, maar hoe ze worden gehandhaafd", zegt Heywood. “Uit een FATF-beoordeling van 2020 bleek dat banken in Dubai onvoldoende maatregelen nemen om risicoklanten aan te pakken. Professionele witwassers zouden deze banken kennen en zich bewust op hen richten. Ze zouden waarschijnlijk ook lege, buitenlandse vennootschappen gebruiken om de identiteit van hun cliënt te verhullen bij de aankoop van onroerend goed.”

Britse witwasbendes zijn niet de enigen die via Dubai werken. In 2010 onthulde Wikileaks dat de vice-president van Afghanistan, Ahmad Zia Massoud, volgens een Amerikaans diplomatiek rapport het jaar daarvoor Dubai was binnengekomen met 52 miljoen dollar in contanten. In 2021 zou de Afghaanse president Ashraf Ghani zijn land met 169 miljoen dollar in een helikopter naar Dubai zijn ontvlucht.

De Angolese autoriteiten probeerden 1 miljard dollar terug te krijgen van Isabel dos Santos, de dochter van de voormalige president en inwoonster van Dubai, die 115 miljoen dollar naar offshorebedrijven in het land stuurde, en – in een andere scam die de naam “Russische wasserette” kreeg – werd tussen 2010 en 2014 ongeveer 20 miljard dollar vanuit Rusland naar 150 bedrijven in de VAE gestuurd, ondanks dat de autoriteiten van drie verschillende landen hun bezorgdheid uitten.

Ongereguleerde transferbedrijven helpen geld te verdwijnen in Dubai, zegt Neil Swift, een partner bij Peters & Peters, een advocatenkantoor gespecialiseerd in bedrijfscriminaliteit. Swift werkt met cliënten uit het Midden-Oosten en Azië aan spraakmakende en waardevolle onderzoeken naar financiële criminaliteit.

“Er is een aanzienlijke hoeveelheid informele ruilhandel – ook wel Money or Value Transfer Services (MVTS) – die niet gereguleerd is,” legt hij uit. “De grote omvang en openheid van de financiële sector van de VAE, het grote aantal buitenlanders dat er woont en het daaruit voortvloeiende scala aan valuta's dat in gebruik is, maken het een aantrekkelijke plek om vuil geld in het financiële systeem te integreren.”

In december 2021 viel de politie, die de smokkelbende onderzocht, binnen bij een chic woonadres in Belgravia, Londen. Het pand was van een vrouw, maar de man die de politie zocht was haar partner.

Abdulla Mohammad Ali Bin Beyat Alfalasi, een 47-jarige Emiratiër en vader van zes kinderen, leidde een in Dubai geregistreerd bedrijf dat Omnivest Gold Trading heette. Alfalasi had geen crimineel verleden, maar was een sleutelfiguur voor het netwerk. Hij had zelf tussen december 2019 en maart 2020 meerdere geldreizen gemaakt.

Na de opsluiting wierf hij een breder netwerk van koeriers, na een toevallige ontmoeting met de Britse Michelle Clarke, 42 jaar, een voormalige medewerkster van Sky TV Digital. Zij zou hebben geholpen om mensen te werven als koeriers voor de aan Omnivest gelinkte geldezel-scam, waaronder Hanlon en Esson. Clarke is nog steeds op de vlucht en wordt gezocht door de NCA.

Het bewijs tegen Alfalasi was overweldigend. Bij doorzoekingen van zijn huis, computers en drie telefoons vond de politie foto's van koffers met contant geld, facturen en een spreadsheet met de titel "Abdullah London" waarop de bedragen van het opgehaalde geld en vervolgens de waarde – in dirham – van de goederen werden geregistreerd. Zijn telefoonnummer en e-mailadres werden ook in verband gebracht met vluchtboekingen voor geldezels.

Voor de autoriteiten is het van cruciaal belang dat zij, ondanks 19.000 pagina's aan bewijsmateriaal, nergens de namen hebben gevonden van degenen voor wie de witwasbende het geld verplaatste. Ze zouden deel uitmaken van een "koeriersdienst van bendes", die het geld van meerdere criminele bendes samenvoegen, het geld witwassen en het dan terugsturen. Maar iemand, ergens, heeft precies bijgehouden welke bendes en voor hoeveel, zegt Turby.

“Dit zijn absoluut de fondsen van tientallen criminele bendes in het Verenigd Koninkrijk,” zegt hij. “Dit witwasproces stelt deze netwerken in staat om upstream betalingen te doen aan kartels. Er zijn aanwijzingen dat het is gebruikt om goud te kopen in Afrika en we volgen dat nu met de politie van Dubai.”

Alfalasi werd veroordeeld tot negen jaar en zeven maanden gevangenisstraf. Van degenen die tot nu toe zijn veroordeeld, kreeg Hanlon 34 maanden en Kamaryt 26 maanden gevangenisstraf voor het witwassen van geld. Andere genoemden wachten nog op hun veroordeling. Allemaal, dat wil zeggen, behalve de grote criminele bendes waarvoor zij geld moesten witwassen en die nog steeds aan opsporing en berechting ontsnappen.