Wat er moet gebeuren voordat vrouwen echt veilig als serveerster kunnen werken

Sinds chef-kok John Besh in oktober werd beschuldigd van seksuele intimidatie door meer dan 24 vrouwelijke werknemers, worden er veel meer grote namen in de internationale foodscene beschuldigd. Zo waren er al aantijgingen tegen Mario Batali en Ken Friedman. Het gaat veel over de mannencultuur die er heerst binnen restaurantkeukens en het machtsmisbruik van mannen in belangrijke functies. De industrie gaat niet veranderen, tenzij we bespreken hoe deze cultuur niet alleen in de keuken heerst, maar dat ook de bediening er mee te maken krijgt. En dat de daders zowel medewerkers, als gasten zijn.

De horeca wordt door veel mensen gezien als een beroepsveld dat door “door mannen wordt gedomineerd”. Dit geldt misschien voor de keukens, maar volgens Restaurant Opportunities Centers United is zeventig procent van het bedienend personeel vrouw. Deze vrouwen krijgen te maken met intimidatie door machtswellustige mannen, waarover je waarschijnlijk wel gelezen hebt.

Als vrouwen zo afhankelijk zijn van mannen om te voorzien in hun levensonderhoud, is er een grote kans dat mannen misbruik maken van deze situatie. ROC United meldt dat maar zeven procent van de Amerikaanse vrouwen in een restaurant werkt, dat toch “meer dan een derde van alle beschuldigingen van seksuele intimidatie aan het Equal Employment Opportunity Commision uit de horeca komen.”

Maar dit soort gedrag van mannelijke gasten vindt niet alleen plaats in zaken waar serveersters in strakke pakjes met een diep decolleté lopen. Het maakt niet uit of een vrouw werkt in een restaurant met een Michelinster of in een burgerketen. Er is geen positie in een restaurant waar een vrouw volkomen veilig is voor seksuele intimidatie. Het proberen te vermijden is onmogelijk en zinloos, krijgen vrouwen te horen.

In de bediening werken is voor ons vrouwen hetzelfde als voor mannen. Alleen doen wij het wel op een evenwichtskoord met vlammen eronder. Als we te vriendelijk zijn tegen onze mannelijke collega’s en gasten kan het verkeerd geïnterpreteerd worden als flirten, wat een uitnodiging is voor intimidatie en aanranding. Als we worden gezien als te gefocust en serieus, lopen we het risico om minder fooi te krijgen. Als onze mannelijke collega’s vinden dat we te gespannen zijn, krijgen onze bestellingen minder prioriteiten en ruimen ze onze tafels niet snel af, wat ook weer zorgt voor minder fooi.

Hierdoor accepteren we vaak dat we seksueel geïntimideerd worden, of stoppen we simpelweg met een baan waarbij dat gebeurt. Van de vrouwen die door ROC United ondervraagd werden, onthulde vijfentwintig procent dat ze op zoek waren naar een nieuwe baan “vanwege ongewenste seksuele aandacht”. Dit draagt volgens het Bureau of Labor Statistics bij aan de hoge omloopsnelheid van personeel in de horeca.

Van baan veranderen is nooit gemakkelijk, vooral niet in een beroep waar het aantal dienstjaren bepalend is voor of je goed goede diensten krijgt. Je baan verlaten door seksuele intimidatie, betekent dat je gedwongen bent opnieuw te beginnen en daar lijdt je loonstrookje aanzienlijk onder. Volgens de enquête van het ROC United, is het risico op seksuele intimidatie twee keer zo hoog voor vrouwen op plekken werken waar het mogelijk is om voor minder dan het minimumloon werken omdat ze fooi ontvangen dan bij vrouwen die het minimumloon verdienen. Dit lage uurloon wordt vaak volledige besteed aan het betalen van belastingen, waardoor ze om iets te verdienen volledig afhankelijk zijn van fooi. Vrouwen die op plekken werkten waar ze minder dat het minimumloon verdienen, rapporteerden twee keer zo vaak dat ze last hadden van een sfeer van vrouwenhaat. En ook werden ze drie keer vaker aangespoord om zich sexyer te kleden, om zo meer fooi te krijgen en gasten tevreden te houden.

Werken in een restaurant is erg stressvol en is fysiek zwaar. De uren zijn lang en de beloning voelt soms mager voor wat je allemaal moet doormaken tijdens een dienst. Het is vaak zo belastend dat het personeel vaak de eerste de beste bar induikt om stoom af te blazen door het stevig op een zuipen te zetten. Deze omgeving vol alcohol en drugs vervaagt de vaak toch al onduidelijke grenzen tussen werk en privé in de horeca, en leidt uiteindelijk tot meer situaties waarin intimidatie en mishandeling aan de orde zijn.

Restaurants zijn vaak de eerste plek waar veel jonge vrouwen werkervaring opdoen en deze vage grenzen leggen de basis voor wat zij als normaal en aanvaardbaar gedrag in een professionele omgeving zien. Het idee dat je je dienstbaar moet opstellen en dat het noodzakelijk is om ongemakkelijke situaties te tolereren, kunnen ze dan ook weer meenemen naar volgende banen in andere werkvelden.

Omdat deze verhalen steeds vaker aan het licht komen, zijn restauranteigenaren op zoek naar manieren om seksuele intimidatie te voorkomen. Maar het blijft onduidelijk of dat mogelijk is zonder de restaurantcultuur ingrijpend te veranderen. Vooruitgang vereist een serieuze herziening van de “het is nu eenmaal zo”-houding van mensen die in de bediening werken.

Wat kunnen restaurants doen om dit te veranderen? Er zijn een aantal voor de hand liggende oplossingen: het verhogen van het minimumloon voor personeel dat fooi krijgt; een beleid implementeren voor seksuele intimidatie en training voor alle personeelsleden; en het management trainen om personeel dat in de bediening werkt te ondersteunen als collega’s of gasten grenzen overschrijden. Het belangrijkste is dat werkgevers naar vrouwen luisteren en een omgeving creëren waarin ze zich op hun gemak voelen om deze incidenten te melden.

In het begin zien we deze veranderingen mogelijk alleen in restaurants met de reputatie en de middelen om deze trainingsprogramma’s op te zetten. Maar dankzij de slachtoffers die tot nu toe naar voren zijn gekomen, wordt een afname van gevallen van seksuele intimidatie – zowel binnen als buiten restaurants – nu gezien als een noodzaak. Niet alleen als een toekomstdroom.