De beruchte snoepjesoorlog van Gent is nog lang niet voorbij

Vorig jaar stond het Belgische Gent in lichterlaaie; de voetbalclub KAA Gent werd kampioen, en om dat te vieren liet een beruchte marktkramer het in het stadion neuzekes regenen. Neuzekes is Belgisch snoepgoed waar al minstens even hard en roekeloos om gestreden is als om de landstitel.

Op de Groentemarkt in Gent wordt al jarenlang snoeihard oorlog gevoerd om cuberdons, suikerbonbonnetjes met fruitsmaak. Ik weet dat dit klinkt als het onderwerp van een Kiekeboe-strip, maar het is echt. Twee volwassen mannen hebben er elk hun eigen kraam van waaruit ze precies hetzelfde snoepgoed verkopen, Gentse cuberdons, in de volksmond ook gekend als rode neuzekes. De Groentemarkt is groot, maar de kramen staan vlak naast elkaar. Die ongelukkige opstelling heeft al voor veel gehuil (voor de marktkramers) en gelach (voor de omstaanders) gezorgd. Even een kort overzicht van de snoepjesvete, die zo onderhand Gentse folklore is geworden.

Carl Demeestere – eigenaar van kraam 1 – en Sonny Breine – eigenaar van kraam 2 – maken al tijden ruzie: Carl was de eerste die de Gentse snoepjes verkocht vanuit het raam van zijn bakkerij, maar Sonny plaatste schuin voor die bakkerij een kraam met hetzelfde snoepje. Carl sloeg terug door precies zo'n kraam naast die van Sonny te zetten.

De concurrent-neuzekesverkopers probeerden elkaars klanten te stelen en de een maakte de ander zwart waar koopgrage toeristen bijstonden: "Hier kun je de échte kopen" en "Die van mijn buurman smaken naar niets." Zo'n dingen. Hun gekibbel en geroep zorgden er vaak alleen maar voor dat klanten lichtelijk verward en gegeneerd afdropen – zonder neuzekes.

Twee jaar geleden in april bereikte de neuzekesoorlog een hoogtepunt toen de twee op de vuist gingen waar iedereen bij stond. Carl was een groepje Duitsers een zak neuzekes aan het aansmeren, toen Sonny erop afstapte om ze naar zijn kraam te lokken. Voor Carl was dat de druppel; hij nam Sonny in een houdgreep, maar die verdedigde zich met een kopstoot. Carl liet zich niet kennen en pakte Sonny terug in de vorm van een stevige vuistslag. Resultaat: bloedneuzekes. De politie kwam tussen beide en de burgemeester trok voor twee weken hun vergunning in.

De Groentemarkt lag er in die weken triest en snoeploos bij, maar de gemoederen leken bedaard. Maar een halfjaar later kreeg de snoepstrijd een nieuw hoofdstuk: het sneeuwballengevecht. Ja, dat vond plaats in de winter en nee, er kwam geen sneeuw aan te pas. Sneeuwballen zijn net als cuberdons een Gentse specialiteit, een boterig vanillelaagje omhuld met chocola en bestrooid met poedersuiker. Carl legde de sneeuwballen als eerste naast de berg cuberdons in zijn kraam, en een dag later deed Sonny exact hetzelfde. De twee pikten de strijdbijl op precies daar waar ze die begraven hadden.

Begin vorig jaar werden in de vroege ochtend foto's van een omver geduwd neuzekeskraam op Twitter en Instagram gedeeld – het bleek het kraam van Sonny te zijn. De dader was geen boze concurrent, maar de wind. Een paar maanden daarvoor werd Carls kraam ook omver gegooid door een boze klant, dus de balans was hersteld en vreemd genoeg leek de oorlog ook omver geblazen.

Beide verkopers leken een tijdlang hun eigen weg te gaan, en de richting van Sonny leek bergafwaarts. Hij kwam vorig jaar in het nieuws, nadat bleek dat hij een klant opgelicht had: in plaats van 250 gram cuberdons had hij iemand maar 180 gram meegegeven. De schande! Daarnaast legde de rechtbank hem een dwangsom van 1000 euro op voor elke keer dat hij de cuberdons van Carl verwijt.

Met Carl gaat het beter: behalve de klassieke rode neuzekes heeft hij een tweede kraam vol groene neuzekes, en verkoopt hij ook groente-neuzekes. Voor de voetbalmatch van KAA Gent maakte hij in samenspraak met de gemeenteraad cuberdons in de kleur van de voetbalploeg: blauwe neusjes in witte zakjes.

Ik belde Carl op om hem te bevragen over zijn neuzen, zijn buurman-concurrent en de uitkomst van de snoepjesoorlog.

MUNCHIES: Hi Carl, hoeveel cuberdons heb je gemaakt voor de KAA Gent-supporters?
Carl Demeestere: Ik heb er 20.000 uitgedeeld en nu heb ik er nog 200.000 over om te verkopen.

Welke ingrediënten zitten er eigenlijk in een origineel rood neuzeke?
Arabische gom, frambozen en viooltjes.

Hoe heb je ze blauw gemaakt?
De frambozen en viooltjes hebben we vervangen door braambessen en citroen. De Buffaloneus heet die nu, naar de voetbalploeg natuurlijk.

En je verkoopt nu ook groentecuberdons, wat is dat dan?
Een gezondere, hartige variant op de snoepjes. Bijvoorbeeld met prei en wortel, koffie en aardappel of ui met appel. Een neuzeke als groentesnack die je met een snee brood kan eten.

Creatieve cuberdons, speciale neuzekes voor het voetbal – hoe reageert Sonny op al deze successen?
Mijn concurrent beschikt niet over de vakkennis of mogelijkheden om erop te reageren. Zijn cuberdons worden met chemische producten gemaakt. Wij zijn het oudste bakkerijtje van Gent, en wij werken artisanaal. We weten wat we doen. Hij niet, dus hij kan die variaties niet aanbieden.

Kunnen we de neuzekesoorlog als voorbij beschouwen?
Oorlog? Ik heb nooit oorlog gevoerd hoor. Wij authentieke ambachtslieden kijken een beetje meewarig naar zulke wannabe-trendsetters en eendagsvliegen. Zij komen en gaan, ik laat het wel over aan de mensen van de belastingdienst, economische inspectie en voedselinspectie om zijn kraam op te doeken. Ik kijk alleen vooruit.

Bedankt, Carl.

Ik wist Sonny niet te bereiken voor zijn kant van het verhaal. Misschien was hij druk in gevecht met Arabische gom en preistaven in een of ander verborgen cuberdonlaboratorium, in voorbereiding van zijn comeback.

UPDATE: Toen vorig jaar dit stuk geschreven werd, leek de neuzekesoorlog een onverbiddelijke winnaar te kennen: Carl Demeestere. Maar afgelopen zaterdag werd daar een nieuw hoofdstuk aan gebreid. Younes Benzaza, die inmiddels in plaats van Sonny Breine neuzekes verkoopt, zette zijn voorgangers vete gezellig voort door een emmer water over zijn concurrents hoofd te mieteren. "Ineens kreeg ik een emmer water in mijn nek," vertelde Demeestere aan Het Nieuwsblad. "Wat is het volgende? Kokend frietvet?" De enige reactie die Benzaza gaf was dat hij erin geslaagd is een punt te maken. Volgens hem maakt Demeestere hem elke dag uit. "Hij moet me gewoon met rust laten."

Wie van plan is om dit weekend naar de Gentse Feesten te trekken, ga eens langs op de Groentemarkt. Ga bij een van de kraampjes staan, maak aanstalten om het Gentse snoepgoed te bestellen en bewonder hoe er door deze heren om jou gevochten wordt. Je kan je niet meer in het epicentrum van Gentse folklore bevinden als daar.