Alles wat we weten over de strijd tegen IS hebben we te danken aan deze mensen

Als je ooit midden in de nacht een kogelvrij vest nodig hebt, of langs een checkpoint moet dat beheerd wordt door norse bewakers, dan moet je zorgen dat je een fixer hebt. Dit zijn plaatselijke bewoners die buitenlandse journalisten in allerlei soorten situaties begeleiden – van methlabs in de Filipijnen tot oorlogsgebieden in het Midden Oosten.

Een goede weet alles over de veiligheidssituatie in het gebied. Ook weet hij of zij hoe je op moeilijk bereikbare plekken kan komen, of hoe je verhalen kan vinden waar niemand anders nog van weet. Ondanks het feit dat deze fixers zo cruciaal zijn in de oorlogsjournalistiek, krijgen ze nauwelijks erkenning voor het werk dat ze verrichten.

In Mosul zijn ze een belangrijke factor geweest in de verslaggeving over de oorlog tegen IS. De vaak jonge fixers gingen elke dag naar de frontlinie, waardoor ze honderden dollars per dag verdienden. Nu het gevecht met IS in Mosul voorbij is, sprak ik met een aantal van deze fixers. Zij hebben een essentiële bijdrage geleverd aan de manier waarop er verslag is gedaan van de strijd.

Journalisten vragen soms dingen die je niet kunt waarmaken. Op de dag dat de slag om het westen van Mosul was begonnen, was ik met een journalist die per se naar de frontlinie wilde gaan. Op dat moment waren daar drie zelfmoordterroristen vermist. Het gebied zat bovendien vol met snipers, en het leger schoot op een drone van IS die dichtbij was. Het was te gevaarlijk, maar dat begreep hij niet.

Ik ben nu bijna een jaar fixer. Na de universiteit kreeg ik een baan aangeboden bij een NGO. Fixen doe ik daarnaast, voor de lol. Mijn moeder maakt zich veel zorgen om me, dus ik vertel haar meestal niet waar ik ben of wat ik heb gezien.

Ik heb veel training gehad in psychologische eerste hulp – het beoordelen van een trauma – en mentale zelfhulp. Toen ik voor het eerst verhalen hoorde van IS-overlevenden, kon ik niet meer goed slapen, of werken. Maar nu ik zie dat de NGO waarvoor ik werk deze mensen helpt, voel ik me weer wat beter.

Je kunt niets voorspellen, maar je moet zelfverzekerd blijven – zo is het leven in Irak. Ook als je geen toestemming hebt, moet je de bewakers ervan overtuigen dat ze je langs de checkpoints laten. Ik maak me wel zorgen over schijn-checkpoints. Omdat er zoveel militaire eenheden en legertroepen zijn in dit gebied, is het soms moeilijk om zeker te weten of een checkpoint echt is of niet. Sommige mensen, misschien IS of andere groepen, zetten zulke schijn-checkpoints op. Veel mensen zijn daar vermoord.

Ik kan niet langs een checkpoint zonder een man, want dat is niet veilig. Bovendien willen de bewakers dan mijn nummer hebben, of een selfie met me nemen. Het is irritant, omdat ik mijn loon daardoor altijd moet delen met een mannelijke bestuurder of tolk. Daarom kan ik nooit zoveel geld verdienen als mijn mannelijke collega's.

Of ik weleens het gevoel heb dat fixers niet genoeg erkenning krijgen? Soms wel, ja. Maar aan de andere kant krijgen we wel goed betaald. Zo zit het leven nou eenmaal in elkaar.

Ik breng veel tijd door aan de frontlinie. Eén keer heb ik tien dagen in Mosul gezeten. Op één van die dagen reden we de stad binnen met de Gouden Divisie, een elite-eenheid van het leger. Maar na enkele minuten kregen we het bericht dat we terug moesten keren naar het basiskamp buiten de stad, omdat het te gevaarlijk was. Toen we wegreden, raakte het wiel van mijn auto beschadigd. Ik liet de journalist mee teruggaan met de gepantserde auto's. Maar ik kon mijn auto niet achterlaten, omdat die zo waardevol voor me is. Dat betekende dat ik een uur lang in Mosul ben geweest, helemaal alleen. Dat is een van de gevaarlijkste dingen die ik ooit heb gedaan.

Ondanks het feit dat ik op zulke gevaarlijke plekken werk, is een EHBO-cursus de enige training die ik ooit heb gehad. Ik heb alles wat ik weet geleerd door het gewoon te doen.

Nu de gevechten in Mosul zijn geëindigd, ben ik mezelf aan het voorbereiden om naar Hawijah te gaan. De gevechten daar zijn namelijk aan het intensiveren. Maar daar maak ik me geen zorgen over, omdat ik daar goede contacten heb. Contacten zijn ongelooflijk belangrijk. Ondanks het feit dat er een zekere rivaliteit bestond tussen sommige fixers, dronken we wel altijd samen iets, als we 's avonds terug waren gekomen uit Mosul. Dan deelden we de informatie die we hadden met elkaar.

Ik studeer hiernaast bouwkunde. Dat is best veel werk, dus ik probeer het fixen zoveel mogelijk in de weekenden te doen. Maar dat lukt niet altijd.

Ik vind het heel belangrijk dat mijn werk meehelpt in de strijd tegen IS. Door mensen als ik kunnen de media verslag doen over IS. Daarom wil ik dit werk blijven doen.

De allerbelangrijkste eigenschap van een goede fixer is eerlijkheid – je moet eerlijk aan de journalisten vertellen wat de risico's zijn, en alles dubbelchecken. Bovendien moet je goede communicatievaardigheden hebben. Je moet goede connecties hebben, weten wat er op politiek vlak speelt in een gebied, en altijd op de hoogte zijn van de laatste ontwikkelingen; je moet de eerste zijn die de verhalen kent en ze verkopen aan journalisten. Je moet snel en flexibel zijn, en het niet erg vinden om lange dagen te maken en hard te werken.

Een van de eerste dingen die ik aan buitenlandse journalisten vertel, gaat over gepast gedrag. Dat is begrijpelijk, omdat we elkaars cultuur niet kennen. Maar je moet de religieuze tradities kennen. Zoals het feit dat je geen water drinkt voor iemands neus tijdens de ramadan. En je zegt geen "fuck", omdat lokale bewoners dat woord misschien herkennen.

Soms voel ik me heel verdrietig over de dingen die gebeuren. Ik heb vrienden verloren, en soms mensen die ik op diezelfde dag had ontmoet. Maar ik probeer altijd te rusten als ik dat nodig heb, en ik probeer niet te veel stil te staan bij die emoties. Dit is nou eenmaal het werk dat ik doe.

Ik ben nu ongeveer een jaar een fixer, sinds de operatie in Mosul is gestart. Ik was eerst chauffeur, en mijn vriendin tolk. Pas toen een vriend ons erover vertelde, wist ik wat fixen was. Nu doe ik dat werk full-time. Vaak werk ik lange dagen, zeven dagen per week. Ik neem de journalisten mee naar de frontlinie, en verdien goed geld – meer dan genoeg om te overleven. Dat is waarom ik mijn leven elke dag op het spel zet.

Het werk kan heel gevaarlijk zijn. Een maand geleden, toen ik met een groep was die de frontlinie van het oude centrum probeerde te bereiken, realiseerde ik me dat we over de grens waren en in IS gebied terechtgekomen waren. De federale politie had ons de verkeerde weg gewezen, en dat besefte we pas op het moment dat we door de kleine ruimtes tussen de huizen door kropen.

De mentale druk van het werk is heel hoog, en dat vind ik erg moeilijk. Ik denk altijd na over mijn werk en over de dood. Daardoor kan ik om iets kleins al heel boos worden. Bijvoorbeeld wanneer iemand het niet met mij eens is.

Ik voel me beter over mijn werk als ik nadenk over de mensen in Mosul die ik eerste hulp heb kunnen geven. Ik heb zelfs levens gered.

Als ik aan de frontlinie ben, maak ik veel foto's en video's. Als de gevechten over zijn, wil ik graag filmmaker worden. Ik heb het geluk dat ik met zoveel fantastische journalisten mag werken, en kan zien hoe zij hun werk doen.