Dit is wat biculturele Nederlanders op de borrelschaal leggen
Foto's eigendom van de geportretteerden.

FYI.

This story is over 5 years old.

Eten

Dit is wat biculturele Nederlanders op de borrelschaal leggen

“Als iedereen de Marokkaanse soep van mijn moeder zou proeven, dan zou niemand meer rechts stemmen.”

Er zijn nogal wat verschillende eetculturen in de wereld, wat tot grappige maar ook gênante momenten kan leiden. Door mijn Zweeds-Egyptische achtergrond groeide ik in Nederland tussen verschillende van die culturen op. Van mijn Egyptische vader moest ik bijvoorbeeld eerst ‘nee’ zeggen als iemand me iets te eten of drinken aanbood. Hierdoor kreeg ik vaak niks, terwijl ik wel honger of dorst had. Ook durfde ik niets te pakken als ik bij mensen over de vloer kwam, omdat er meestal minder op tafel stond dan ik gewend was.

Advertentie

Als ik op verjaardagen kwam, begreep ik de hapjes niet. Ik dacht vaak dat het ‘t voorgerecht was en vroeg me af wanneer het warme eten kwam. En waar ze bij mij thuis alles tien keer aanboden, keek er bij autochtone Nederlanders thuis vaak geen hond naar je om of je wel of niet iets te eten nam.

Ik vroeg me af hoe andere biculturele Nederlanders omgaan met Nederlandse eetgewoonten, wat zij zelf op tafel zetten bij speciale gelegenheden en welke gewoontes zij nog steeds niet begrijpen of liever zien verdwijnen, dus ik zocht ze op en besprak het met ze.

Sahil Amar Aïssa (25), uit Amsterdam, Marokkaanse achtergrond

MUNCHIES: Waar denk jij aan bij feestelijk eten?
Sahil: Ik zie tafels met dertig à veertig schalen vol eten voor me. Ik denk ook aan moeders en tantes die in de keuken schreeuwen, terwijl de mannen lui thee drinken in de woonkamer.

Denk je los van de heisa aan bepaalde gerechten?
Harira, een Marokkaanse soep van kikkererwten en linzen, staat absoluut op nummer één. Elke Mocro zegt dat zijn moeder de lekkerste harira maakt, maar dat is onzin, want mijn moeder maakt de lekkerste.

Wat vind je van de Nederlandse borrelschaal en gewoontes?
Ik vind het lui, maar lekker. Als er bij ons hapjes worden gemaakt, gaan we drie dagen van tevoren kip marineren en koekjes bakken. Witte Nederlanders halen gewoon bastognekoekjes bij de Appie.

Zijn er opmerkelijke verschillen tussen de Marokkaanse en de Nederlandse eetcultuur?
Als ik vroeger bitterballen of crackers met kaas kreeg, dacht ik altijd dat ‘t het voorgerecht was en er meer zou komen. Daardoor ging ik altijd met honger naar huis. Als vrienden bij mij kwamen en ze Marokkaanse thee kregen, dan trok hun gezicht weg – zo mierzoet vonden ze het. Die Marokkaanse theezakjes die witte Nederlanders gebruiken is gewoon een belediging.

Advertentie

Een groot verschil is ook dat allerlei Marokkaanse beleefdheidsvormen hier niet gelden. Als je de eerste keer ‘nee’ zegt als je iets wordt aangeboden, vragen ze niet nog een keer of je nog een koekje wilt.

Zijn er gewoontes die je hebt overgenomen?
Ik gooi kaas op mijn lemsemen [een soort pannenkoek, red.], terwijl er normaal honing op moet. M’n ma kookt nu soms ook aardappelen met groenten en vlees, maar ze kruidt het wel op de Marokkaanse manier. Ze globaliseert, want ze maakt ook bami, nasi, roti en pizza’s.

Wat moeten we allemaal proberen?
Mijn moeders harira. Als iedereen die zou proeven, dan zou niemand meer rechts stemmen!

Liza Lebedeva (23), uit Amsterdam, Russische achtergrond

MUNCHIES: Waar denk jij aan bij feestelijk eten?
Liza: Veel alcohol: zoete wijn, champagne, wodka en olivier, een Russische salade met heel veel mayonaise. Russen eten veel vlees en vis en drinken ook veel. Eigenlijk drinken we als we eten en eten we als we drinken.

Zijn er speciale gerechten die je eet tijdens feestdagen?
Met oudejaarsavond eten wij geen oliebollen. Mijn moeder maakt in plaats daarvan een Russisch gerecht dat ‘haring onder een bontjas’ heet. Het bestaat uit lagen haring, rode bieten, veel mayonaise, augurk en aardappelen. Mijn vriend vierde het eens met ons en vond het eigenlijk niet te eten, maar heeft het uit beleefdheid wel opgegeten. Ook bij het boterfeest, de week die voorafgaat aan de veertig dagen die je moet vasten voor Orthodox Pasen, eten we een speciaal gerecht: pannenkoeken met bijvoorbeeld zalm, crème fraîche en kaviaar.

Advertentie

Wat vind je van de Nederlandse borrelschaal en gewoontes?
Ik vind het karig. Eén koekje bij de koffie is echt gierig. Kaasblokjes zijn wel lekker.

Wat zie je liever verdwijnen?
Mensen mogen wat meer op tafel zetten bij borrels en mensen op hun gemak stellen. De Nederlandse cultuur hoeft niet te veranderen voor mij hoor – ik pas me wel aan. Maar ik zou ‘t zelf meer op z’n Russisch doen.

Tirsa With (20), uit Amsterdam, Surinaamse achtergrond

MUNCHIES: Waar denk jij aan bij feestelijk eten?
Tirsa: Ik denk dan vooral aan familie en tafels vol met grote schalen bami, nasi en gele rijst. Wij eten warm en geen kleine hapjes. Vaak nodig je mensen ‘s avonds uit voor of nét na het avondeten, maar in ieder geval niet in de middag.

En als we barbecueën is de kip van tevoren gemarineerd en staan mijn ooms gezellig in de tuin het vlees te bakken. Bij mijn buren was dat anders, daar hadden ze allemaal van die kant-en-klare satéstokjes, duizend soorten salades en wat frietjes. Wij zouden zo’n kant-en-klaarpakket alleen gebruiken als we geen gasten uitnodigen.

Wat vind je van de Nederlandse borrelschaal en gewoontes?
We maken er thuis wel grapjes over, maar ik ben met veel witte mensen opgegroeid en ben het wel gewend. Ik vind dat er vaak een gênante sfeer heerst om niet te veel van borrelschaal te pakken, of überhaupt iets te nemen.

Wat zou je liever zien verdwijnen?
Laatst was ik ergens waar ze brie hadden en dat kan ik nog net aan, maar met andere schimmelkazen hoef je bij mij niet aan te komen.

Advertentie

Is er een verschil tussen jou en je ouders?
Mijn ouders zijn naar Nederland gekomen toen ik jong was. Toen we in Culemborg gingen wonen was er – in tegenstelling tot in Suriname – geen gevarieerd eetaanbod, dus zijn ze veel gerechten zelf gaan koken. Zelf ken ik die recepten nog lang niet allemaal. Maar het grootste verschil tussen mij en mijn ouders is dat ik veel minder vlees eet, omdat ik me bewuster ben van het klimaat.

Wat zouden we allemaal moeten proberen volgens jou?
Met Oud en Nieuw eten wij pom, een ovenschotel met kip en oliebollen als toetje voor de Nederlandse touch!

Mini Maxwell, uit Amsterdam, Somalische achtergrond

MUNCHIES: Waar denk jij aan bij feestelijk eten?
Mini: Ik denk dan aan pasteitjes, Somalische halva, Somalische rijstwafels, hele sterke koffie, wierook, waar mijn oma allerlei rituelen bij had, en kamelenvlees!

Hè, kamelenvlees?
Ja, muqmad is zoetig, mager vlees, dat door het drogen lang houdbaar is. Ze eten in Somalië kamelen, omdat ze weinig water nodig hebben en je ze dus in een droog klimaat kunt houden. In Nederland is het nergens te krijgen, dus mijn moeder verving het met mager kalfsvlees. Ik ben nu veganist, dus ik eet het niet meer.

Oké, terug naar het feestelijke eten.
Ja, als we met familie samenkomen, drinken we sterke thee met allerlei kruiden. ‘s Ochtends beginnen we met nieren en lever met paprika op een sabaayad, een soort crêpe. Eigenlijk eten we de hele dag door.

Advertentie

Wat vind je van de Nederlandse borrelschaal en gewoontes?
Karig en saai, meer heb ik er niet over te zeggen.

Heb je geen gewoontes overgenomen?
Nee, als ik bezoek krijg zet ik veel op tafel. M’n moeder en oma gaven me voor het overblijven vaak warm eten mee. Kinderen wilden vaak met me mee-eten, dus gaven ze altijd meer mee. Mijn moeder ruilde soms ook een bord eten met de buurvrouw om elkaars tradities wat beter te leren kennen: dan kregen zij een Somalisch gerecht en wij een bord boerenkool.

Is er iets wat we volgens jou allemaal moeten proberen?
De Somalische rijsttafel, die is zo geurig en kleurrijk!

Seda Car (23), uit Rotterdam, Turkse achtergrond

MUNCHIES: Waar denk jij aan bij feestelijk eten?
Seda: Ik denk natuurlijk aan het Suikerfeest en aan cigköfte, dolma, Turkse pizza en baklava. Met het Offerfeest regelt iemand uit de familie een schaap en eten we natuurlijk lamsvlees. Mijn moeder brengt ook altijd vlees naar haar buren – ook naar de niet-moslims.

Wat vind je van de Nederlandse borrelgewoontes?
Beperkt. Het zijn vooral kleine hapjes. Iedereen weet dat als je naar een Nederlandse borrel gaat dat je dan zorgt dat je van tevoren hebt gegeten, terwijl ze bij ons juist komen om te eten. Ook vind ik het gênant dat er niet voor je wordt opgeschept. Bij ons kreeg visite standaard thee, koffie en börek, en drong je erop aan dat iemand at. Ik ging altijd naar mijn kamer, omdat ik geen zin had om constant thee in te schenken voor de gasten.

Advertentie

Zijn er Nederlandse gewoontes die je hebt overgenomen?
Misschien de kaasblokjes.

Is er iets wat we volgens jou allemaal moeten proberen?
Kisir, een bulgursalade met tomaat. En dolma!

Chun Uchiha (18), uit Hoorn, Chinese, Maleisische en Vietnamese achtergrond

MUNCHIES: Waar denk jij aan bij feestelijk eten?
Chun: Uitgebreid Chinees en Aziatisch eten. Zowel ooms en tantes staan uitgebreid te koken. Ze beginnen ‘s ochtends en zijn de hele dag bezig. Soms doen we ook een Chinese fondue, een grote pan met heet water waar je dan visballetjes, runderballetjes en mihoen in doet. Met Chinees nieuwjaar eten we vooral veel zeevruchten en kailan. Als je bij mij komt eten moet je wel echt met stokjes eten of het op z’n minst proberen – dat hoort erbij. Door mijn Nederlandse stiefvader eten we op oudejaarsavond naast al het Aziatische eten ook oliebollen.

Wat vind je van de Nederlandse borrelschaal en gewoontes?
Een beetje saai. Ik vind Aziatisch lekkerder, maar ik ben tussen twee culturen opgegroeid, dus ik vind niks slechter. Vriendjes die bij me kwamen spelen vonden dat ook. Ik weet dat het niks met vrijgevigheid te maken heeft dat Nederlanders minder eten aanbieden; het speelt hier gewoon een minder grote rol.

Zijn er Nederlandse borrelgewoontes die je hebt overgenomen?
Ja, frituursnacks zijn wel makkelijk en lekker, maar ik zou nooit kaasblokjes op tafel zetten – dat vind ik raar.

Wat zouden we allemaal moeten proberen?
Bún riêu! Dat is een Vietnamese krab- en garnalennoedelsoep.

Volg MUNCHIES op Facebook en Instagram.