Hoe je deze barre winter doorkomt zonder al te veel drank en drugs

We zullen er niet omheen draaien: dit jaar was verschrikkelijk en doodvermoeiend. En nu, als klap op de vuurpijl, staan de feestdagen voor de deur. Alle dingen die we normaal gesproken met deze tijd associëren – kantoorfeestjes, reisjes, familiediners – zijn allemaal niet toegestaan, omdat het coronavirus nog in volle kracht door het land raast.

Het is goed voor te stellen dat je zoiets hebt van: fuck it, ik doe de gordijnen dicht en zet het in m’n eentje op een zuipen. Angst, depressie, verlies, verveling, stress en eenzaamheid zijn allemaal dingen die mensen ertoe aanzetten om drank en drugs te gebruiken – in een poging om de scherpe randjes van het bestaan eraf te halen.

Maar stel dat je restjes van het jaar niet volledig verdoofd wilt doorbrengen, hoe doe je dat? VICE vroeg experts hoe we moeten omgaan met deze eenzame periode. 

Om erachter te komen hoe jij met het gebruik van verdovende middelen omgaat, is een stukje zelfreflectie belangrijk. Je hebben daar nu misschien alle tijd voor, maar je eigen situatie onder de loep te nemen vereist ook een ijzersterke wil.

“Als ik cliënten heb die met verdriet te maken hebben, leer ik hen hoe ze erachter kunnen komen wat precies welke reacties teweegbrengt,” zegt Natalia Skritskaya, onderzoeker bij het Center for Complicated Grief in New York. “Wanneer grijpen ze bijvoorbeeld naar de fles of hebben ze de neiging om te roken?” Als je je bewust bent van zulke patronen, kun je erachter komen of je (te) snel verdovende middelen gebruikt om onaangename emoties te vermijden.

“Als je met verlies te maken hebt, is het belangrijk dat je je bewust bent van de realiteit en de gevolgen van het verlies verwerkt,” zegt Skritskaya. 

Lawrence Weinstein, hoofd medische zaken van American Addiction Centers, is het ermee eens dat je zou moeten bijhouden wanneer en hoe je je tot drank of drugs wendt. Volgens hem kun je er zo voor zorgen dat je relatie met verdovende middelen gezond blijft.

“Als je drinkt of drugs gebruikt om je aan je emoties te ontsnappen of die af te vlakken, dan is er reden tot bezorgdheid,” zegt Weinstein. “Iemand die drinkt om niet eenzaam of angstig te hoeven zijn, zal niet de vaardigheden ontwikkelen om met die stressfactoren om te gaan. En dus zal diegene elke keer naar de fles grijpen als hij zich weer eenzaam of angstig voelt.” Dat kan volgens hem snel een hellend vlak worden, wat uiteindelijk tot ernstigere verslavingsproblemen kan leiden.

Hoewel het idee om soloplannen voor de feestdagen te maken misschien afschuwelijk klinkt, moet je wel proberen om dat te doen. Probeer manieren te bedenken waarop je de tijd kunt verdrijven, want de feestdagen staan nu eenmaal voor de deur – of je dat nu wilt of niet.

“We houden er niet van om negatieve emoties te voelen, dus mensen houden zich misschien wel helemaal niet zo bezig met wat er te gebeuren staat. Iedereen heeft zoiets van: oh, het zal dit jaar niet hetzelfde zijn en dat herinnert me eraan wat ik allemaal mis,” zegt Skritskaya. “Maar je mag jezelf heus toestemming geven om je verdrietig te voelen. Daarna kun je vooruit plannen en nadenken over wat je wél kunt doen om deze periode minder moeilijk te maken.”

Bel met je vrienden en/of met je familieleden, plan een filmmarathon, lees boeken, kook uitgebreid en decadent, probeer je kat een kunstje te leren, ga een dagje vrijwilligerswerk doen, rijd ergens heen, maak een wandeling, ga zonder schuldgevoelens op je bank luieren – doe wat voor jou goed en feestelijk voelt. Als je zulke dingen plant, zal het minder verleidelijk zijn om terug te vallen op drank en drugs.

Een van de eenvoudigste manieren om te voorkomen dat je geregeld verdovende middelen gaat gebruiken, is om een schema op te stellen dat je het gevoel geeft dat je ergens mee bezig bent.

Volgens Ken Leonard, directeur van het Research Institute on Addictions aan de Universiteit van Buffalo, kan een routine echt nuttig zijn om je te helpen omgaan met gevoelens die je in de richting van (te veel) drank of drugs zouden kunnen duwen.

Ga regelmatig sporten, ga elke dag op ongeveer hetzelfde tijdstip naar bed, sta op hetzelfde tijdstip op en eet elke dag op gezette tijden drie goede maaltijden. Al die dingen zullen je helpen om emotioneel gezond en mentaal evenwichtig te blijven. “We weten dat stress en negatieve gevoelens kunnen worden beïnvloed door onze algemene lichamelijke toestand,” zegt Leonard. “Vasthouden aan regelmaat is daarom belangrijk.”

Ook is het noodzakelijk dat je je geestelijke gezondheid onderhoudt. Of dat goed lukt, ligt aan verschillende dingen, zoals je baan (of het gebrek daaraan), verzekering, financiële situatie, de zorgmogelijkheden in jouw woonplaats, enzovoorts. Het werkt dus voor iedereen anders, maar als je vermoedt dat je aan zelfmedicatie doet met drank- en drugsgebruik, is het absoluut een goed idee om de onderliggende redenen aan te pakken.

“In de afgelopen tien maanden is de vraag naar telepsychologie en telepsychiatrie explosief gestegen,” zegt Leonard. “Ook behandelsessies voor alcohol- en drugsgebruik worden nu op die manier gehouden.”

Als je niet over de middelen beschikt om toegang te krijgen tot één-op-ééntherapie, zijn er nog andere opties. Er zijn genoeg gratis steungroepen op het internet te vinden, vol andere mensen die 2020 proberen te overleven. Ook kun je nog denken aan dingen als begeleide meditatie en het vermijden van bekende stressfactoren. Wat je ook doet, probeer grip te krijgen op je geestelijke gezondheid.

Je mag op dit moment dan misschien niet alles doen waar je van houdt, maar je kunt wel troost vinden in het feit dat je ook niet hoeft te doen alsof je je beter voelt dan je in werkelijkheid doet. 

In plaats van een paar shots te nemen om het kerstfeestje op kantoor dragelijk te maken of een kerstjoint met je neefjes te delen om de politieke discussie met je oom Harold te overleven, kun je nu de feestdagen doorkomen zoals jij dat wilt. Je kunt ze zo gezond en fijn maken als je wilt.

“Sommige mensen die worstelen met intens langdurig verdriet genieten niet echt van de feestdagen, omdat ze die stressvol vinden,” zegt Skritskaya. “Op familiebijeenkomsten voelen ze zich alsof ze gelukkig moeten zijn. Wat dat betreft heeft deze pandemie het voor sommige mensen makkelijker gemaakt.”

Leonard zegt dat je deze tijd kunt gebruiken om constructieve manieren te bedenken om je vrije tijd in te delen. “Ga eens bij jezelf na of je bepaalde hobby’s hebt verwaarloosd,” zegt hij. “Je hoeft geen grote doelen te stellen; het kunnen kleine doelen zijn waar je beetje bij beetje vooruitgang mee kunt boeken, bijvoorbeeld op een wekelijkse basis.”

De feestdagen staan in het teken van samenzijn met andere mensen. Hoewel het nu moeilijk is om fysiek met veel mensen bij elkaar te zijn, is dat des te meer reden om een gezamenlijke inspanning te leveren om toch geregeld aan elkaar te vragen hoe het gaat.

Als je veel drank of drugs gebruikt, kan dat volgens Weinstein liggen aan het feit dat we nu niet in staat zijn om met mensen te socializen. “Uit onderzoek blijkt dat er tijdens periodes van eenzaamheid of isolatie bepaalde neuronen worden geactiveerd in je hersenen. De activering van die neuronen zorgt ervoor dat een individu sociale interactie wil opzoeken,” zegt Weinstein. “Maar als het niet lukt om die sociale interactie te vinden, kan een persoon zich tot alcohol of andere verdovende middelen wenden.”

Praat dus met je vrienden en familie. Lach met ze, houd van ze. Het kan je ervan weerhouden om middelen te gebruiken om de sociale leegte van de afgelopen acht maanden op te vullen. Je familie en vrienden zullen je dankbaar zijn – en dat is weer iets waar jij dankbaar voor kunt zijn.

Dit artikel verscheen oorspronkelijk bij VICE US

Volg VICE België en VICE Nederland ook op Instagram