Volgens Scheveningers is haring het perfecte antikatermiddel

Dit artikel verscheen eerder op MUNCHIES in juni 2017.

Ik heb nog nooit een haring gegeten. Wel heb ik meer dan genoeg ervaring met dronken zijn en katers die voelen alsof er een stoomwals over je heen rolt. Het enige eten dat je op die momenten weer wat tot leven kan werken is lekker vettig en zouter dan de Dode Zee, denk aan: gebakken ei, een stuk koude pizza, en restjes McDonald's van de nacht ervoor.

Allemaal prima keuzes als je het mij vraagt, maar niet als het aan de Scheveningers ligt. Van al het vettige en zoute voedsel dat er bestaat, gieten ze het liefst een glibberige, rauwe vis hun keel in als ze brak zijn. De wetenschap is het er niet mee eens, maar Scheveningers zijn overtuigd. Volgens hen is dit het perfecte katervoedsel en daarom strompelen ze al generaties lang iedere zondagochtend collectief naar het Haringhuisje, een van de bekendste (zo niet dé bekendste) haringkraam van Scheveningen.

Omdat vorige week het nieuwe haringseizoen is gestart en omdat het afgelopen zaterdag Vlaggetjesdag was, kon je er de donder op zeggen dat het afgelopen zondagochtend stampensvol brakke koppen zou staan in het Haringhuisje. Ik zocht de haringklappende Scheveningers op in hun natuurlijke habitat en sprak ik met ze over haringen van waslijnen happen, stiekem haring eten alsof het drugs is, en waarom haring het perfecte katervoedsel is.

Lisa (28) en Romy (25)

MUNCHIES: Zijn jullie brak?
Lisa: Enorm, niet te doen. Ik moet nog ontbijten, maar eerst een haring natuurlijk. Ik ben er speciaal voor de deur uit gegaan. Al mijn huisgenoten en vrienden eten haring als ze brak zijn. Waarom eigenlijk?
Lisa: Ja vis is natuurlijk gezond, met visvetten en zo. Ik weet niet.
Romy: Het smeert je keel gewoon lekker.
Lisa: En het is zo lekker vet, zout. Je voelt je daarna echt beter.

Hoe belangrijk is haring in jullie leven?
Lisa: We eten het sowieso vaak en Romy heeft in het huis 'De Natte Haring' gewoond. Ook gaven ze eens een haringfeest waar haringen met wasknijpers aan waslijnen hingen, door het hele huis heen.
Romy: Niet koekhappen, maar haringhappen. De dag erna was het huis zo goor, al die vissappen op de vloer. Tot twee weken erna vonden we nog haring terug onder stoelen, achter bedden, achter de radiator.

Jouw huis was vernoemd naar haring?
Romy: Ja, twee vriendinnen hadden het bedacht. Ik weet niet hoe ze erbij kwamen, maar het was wel lachen.

Hoe hebben jullie Vlaggetjesdag gevierd?
Romy: We waren echt enthousiast. Ik kom uit een vissersfamilie dus ik was helemaal trots dat er nieuwe haringen waren.
Lisa: En vrienden gaven een groot feest. Daar speelden we een spel waarbij je iedere ronde haring moest eten.
Romy: Als je je haring normaal at was er niks aan de hand. Als je er uitjes bij wou moest je een shot nemen, want de nieuwe haring moet je puur eten. Eet je 'm in stukjes, moest je twee shotjes nemen, want zo eten Amsterdammers 'm. En als je geen haring at, moest je drie shotjes nemen.
Lisa: Wij eten haring eigenlijk ook graag in stukjes, dus dat ging hard.

Anne (35)

MUNCHIES: Eet je haring als je brak bent?
Anne: Jazeker. Brak zijn is toch wel een beetje verbonden met haring eten hier. Iedereen sleept elkaar op zondag mee naar de haringkraam. Het helpt je over die kater heen.

Wie leerde je dat haring katervoedsel is?
Als student ging ik eens brak op bezoek bij mijn opa en oma. Mijn opa merkte direct dat ik een kater had – hij hield zelf ook wel van een borrel – en zei: "Je hebt gisteren te veel gedronken hè? Ohh, daar hebben we wel wat voor." Toen zijn we samen haring gaan klappen. Was top.

Hoe reageren niet-Scheveningers op haring?
Die vinden het meestal echt goor. Het ziet er natuurlijk ook niet uit: die schubben, wat bloed, dat staartje en de rauwe ui ernaast. Dan denk je niet meteen: yes. Maar je leert het wel makkelijk eten, vind ik.

Hoe eet je je haring het liefst?
Ik heb laatst van een vriendinnetje geleerd dat chocomel erbij lekker is dus dat doe ik nu ook vaak. Dat zoete en dat zoute gecombineerd is echt lekker. Net zoals chocolade met zeezout lekker is. Misschien moeten ze een soort haring-zeezout-chocolade uitvinden, een Noordzee-chocolade, als nieuwe smaak voor Tony Chocolonely.

Michael (26) & Wouter (30)

MUNCHIES: Beetje brak?
Michael: Valt mee, wel wat gedronken, het was natuurlijk Vlaggetjesdag gisteren. Ik vind het altijd wel gezellig, maar sommige mensen kijken er echt het hele jaar naar uit. Mensen dragen shirts met haringen erop en alle oude omaatjes komen ineens in oud-Scheveningse kledij tevoorschijn.

Waarom eet je haring als je een kater hebt?
Michael: Sowieso lust ik dan wel een vette hap. En haring is op zo'n moment gewoon lekkerder dan een patatje. Ook is het idee dat het gezond is, dus dat is dubbel goed. Veel haringkramen zijn trouwens dicht op zondag, behalve het Haringhuisje. Dus iedereen komt hier met z'n brakke kop.

Hoe vaak eten jullie haring?
Michael: Wel een paar keer per week.
Wouter: Toch wel twee, drie keer per week, het hele jaar door. Haring kan bijna altijd. Er zit helemaal geen stop op de haringknop, zeg maar!

Hoe eet jij je haring als je een kater hebt?
Wouter: Ik eet er meteen twee, altijd. Eerst een gewone en daarna een op een broodje. Maar je moet echt oppassen voor meeuwen, die stelen je vis. Ik was eens net bezig met m'n eerste haring en griste een meeuw opeens de tweede voor m'n neus weg. Kreeg ik zo een mep van z'n vleugel én die haring in m'n gezicht. Je moet hier maar eens een half uur naar mensen kijken. Dan zie je aan de lopende band meeuwen haring stelen. Eigenlijk moet je het gewoon snel en beschut tot je nemen. Net als met drugs, dan mag ook niemand je zien.

Amy (30)

MUNCHIES: Wat betekent haring voor jou?
Amy: Nou, mensen kennen me als 'Amy van de haring' omdat haring mijn inspiratiebron was toen ik op de kunstacademie zat. Ik gebruikte het in al mijn schilderijen en omdat ik steeds dezelfde vorm had, kon ik goed oefenen met verschillende verftechnieken. Nog steeds vragen mensen me af en toe om een haringschilderij te maken, omdat ze mijn werk herkennen van in 'De Natte haring'. Daar hangen een hoop van mijn schilderijen.

Je bent de tweede persoon die me over 'De Natte Haring' vertelt. Dat huis klinkt als een waar fenomeen.
Ja, dat was echt lachen. Daar woont acht man, en ik woonde destijds samen met Romy. We hielden ook een keer een 'Natte Haring'-festival, waar zo'n 100 man kwam. Voordat ze binnen mochten komen moest iedereen een haring eten, ook als ze het nog nooit eerder hadden gehad. Het hele huis was omgebouwd voor het festival, zelfs in de wc stonden grote speakers.

Mag je alleen in 'De Natte Haring' wonen als je van haring houdt?
Oh nee, niet per se. Maar eigenlijk houden alle Scheveningers van haring.

Zijn veel dingen in de stad vernoemd naar haring?
Zeker, je hebt de visafslag en de haringdijk bijvoorbeeld. Maar waarom ons huis de naam 'De Natte Haring' kreeg weet ik eigenlijk niet precies. Twee huisgenoten hadden het verzonnen en we dachten meteen 'joee lachen, let's go!'. Mijn haringkunst hing er al wel, misschien heeft dat ze geïnspireerd.

Eten mensen eigenlijk ook haring als ze dronken zijn?
Niet echt. Je haalt het voornamelijk op een brakke dag, als een soort ritueel. Kibbeling is veel te vet, maar als je een haring eet, word je weer fresh! Maar als je een nachtje doorgehaald hebt, gaat haring er wel in. En als het echt laat is geworden, blijven mensen expres nog even wakker totdat de winkels weer opengaan, om nog even haring te happen voordat ze gaan slapen.

Bijzonder aan de haringvangst van dit jaar is dat het weer MSC-gecertifeerd is. Dit betekent dat alle haring duurzaam is gevangen, er niet teveel haring is gevangen en er geen bijvangst is. Met je kater heb je misschien wel een vleugje schuldgevoel van de fratsen die je de avond ervoor uithaalde, maar je kunt in ieder geval met een schoon geweten je haring weghappen.