FYI.

This story is over 5 years old.

Eten

Dit is precies waarom de wereld van natuurwijn zo verslavend is

“Het is inclusiever en veel minder snobistisch dan die van ‘gewone’ wijn. GRGY – een van de rappers van SMIB – is zo gek op natuurwijn dat hij de illustraties voor mijn wijnen tekende.”

Jan van Roekel werd in Frankrijk verliefd op de wilde wereld van natuurwijn. Hij gaf zijn baan als financial controller op en bemachtigde een wijngaard in Frankrijk waar hij nu zelf wijn maakt. Hier vertelt hij ons over wijn drinken met SMIB, druiven plukken in Frankrijk, en hoe natuurwijn probeert te breken met het snobisme van de wijnwereld.

De laatste paar jaar zijn in een roes voorbijgevlogen: in 2012 ontdekte ik natuurwijn en twee jaar later was ik al mijn eigen wijn aan het maken. Nu, vijf jaar later, maak en importeer ik fulltime natuurwijn om die te verkopen aan particulieren en restaurants en bars zoals Choux en Bar Central. Dat doe ik al pendelend tussen Frankrijk en Nederland.

Advertentie

De stap om mijn saaie kantoorbaan op te geven om dit te gaan doen was gemakkelijk om te zetten: in tegenstelling tot de reguliere wijnwereld is de wereld van natuurwijn geweldig. Ten eerste is de drank veel puurder dan 'gewone' wijn Er is niks aan toegevoegd - hooguit een beetje sulfiet -, iets wat bij reguliere wijn wel gebeurt. Daarnaast is het hele wereldje eromheen ook puurder en avontuurlijker. Natuurwijn is geen drankje dat wordt gedronken door je rijke oom die een of andere dure wijncursus heeft gevolgd en daar onophoudelijk over praat aan de eettafel. Het is inclusiever en minder blasé.

Neem de hiphoppers van SMIB, die zijn gek op natuurwijn. GRGY maakte de illustraties voor mijn wijn. Voor mijn eerste flessen mocht ik een al bestaande tekening van hem gebruiken en voor de tweede hebben we samen aan de keukentafel een paar flessen opengetrokken, terwijl hij een nieuwe illustratie maakte. SMIB zei me toen eigenlijk niet zoveel - misschien ben ik daar net niet jong genoeg meer voor - maar zijn tekeningen passen perfect bij mijn wijn.

Een van GRGY's illustraties op van Roekels wijnflessen

LEES OOK: Ik dronk een hele nacht natuurwijn en hield er alleen een minikater aan over

Ik ontdekte natuurwijn voor het eerst in 2012, toen ik de hele oogstperiode in de Bourgogne ging werken. Op een regenachtige dag toen er niet geoogst werd reed ik samen met een vriend naar een bevriende boer in de Jura. We kwamen tijdens lunch aan en er werd een fucking lekkere wijn opengetrokken. Het bleef niet bij één glas. Het voelde alsof ik wijn opnieuw ontdekte, ik proefde de mensen die het hadden gemaakt er in terug.

Advertentie

Jan van Roekel. Foto door Raymond van Mil

Mensen in wijn terugproeven klinkt misschien raar, maar kijk, in de traditionele wijnwereld proef je het soort mensen ook terug: de wijn is vaak net zo stijf en nep als de makers. Bij een proeverij van een Bordeaux Primeur word je op de parkeerplaats – nog geen 100 meter van de entree – opgehaald door studenten in golfkarretjes en op het chateau ontvangen door dames in mantelpakjes. Binnen schud je de hand van managers in pak die de wijnstokken met geen vinger aangeraakt hebben. Na een half uur proeven word je verzocht weer weg te gaan. Ik vind daar geen hol aan.

Natuurwijn is anders: je wordt uitgenodigd in een schuur, waar je praat met de gast die alles zelf doet. Je krijgt ook al meteen de vraag of wilt blijven eten en slapen. Het summum is Bojalien, een samenvoeging van 'bo' omdat het in het Beaujolaisgebied ligt en 'alien' omdat natuurwijnmakers de vreemde eenden in de bijt zijn. Hier ontmoeten natuurwijnmakers elkaar en schenken ze elkaar hun wijnen. Iedereen die er toe doet in de wereld van de natuurwijn komt hier naar toe om van elkaars wijn te slurpen.

Iedereen krijgt een groene stip op het voorhoofd om verbondenheid en het belang van de natuur te benadrukken. De natuur is als het om volledig natuurlijke wijnen gaat uiteraard van levensbelang. Het gezuip duurt en hele dag, tot rond zeven uur 's avonds en alle wijn die over is wordt bij elkaar gegooid om een nieuwe wijn van te maken. Kort erna vindt vaak een wat grotere wijnbeurs plaats en als die nette mensen ons dan met zo'n groene stip op het hoofd zien rondlopen, zie je hen echt denken: wat zijn dit voor idioten?

Advertentie

Zelfs de honden krijgen een groene stip op hun hoofd gedrukt. Foto door Hannah Fuellenkemper

Door zulke ervaringen besloot ik dat ik alles te weten wilde komen over de natuurwijn. Sindsdien ben ik elke oogstperiode in de wijngaard te vinden: lange dagen met veel wijn – ook bier – en lekker eten. Superhard werken, maar ook veel feest. Af en toe zelfs een beetje te veel. Afgelopen oogstperiode heb ik daarom besloten een maand geen alcohol te drinken, om mezelf te bewijzen dat ik geen alcoholist was geworden.

Foto door Raymond van Mil

Op Domaine des Grottes, een wijngebied in de Beaujolais, rijdt de wijnboer soms zijn piano op kruiwagenwielen de wijngaard in om voor de plukkers te spelen. Er werken hier allerlei verschillende mensen: seizoensarbeiders, mensen uit het dorp, en mensen die gewoon voor de fun komen, zoals ik. Aan het einde van de oogst viert iedereen die heeft meegewerkt feest. Uiteraard wordt er dan veel gezopen. Dat is wel een beetje het ding: natuurwijn is zuipwijn! De wijn is lichter, zonder opsmuk, en bevat vaak minder alcohol. Altijd zuipen is het risico van het vak. Gelukkig krijg je van natuurwijn veel minder hoofdpijn.

Zelf ben ik op Domaine des Grottes per ongeluk begonnen met het maken van wijn. Er waren nog wat druiven over op een vergeten stukje grond met veel onkruid. Ik besloot hier op gevoel zelf wijn van te maken. In een week maakten we zeshonderd flessen. Dat jaar exporteerde ik al naar Japan, Denemarken en Zweden.

Andere natuurwijnmakers zijn vaak nieuwkomers in dit wereldje. Vaak koks of sommeliers. Ik denk dat dat komt doordat het gemakkelijker is om volledig natuurlijk te werken als je zonder voorkennis van het klassieke wijnmaken begint. Ook werken natuurwijnmakers meestal niet in de traditionele wijngebieden zoals Bourgogne omdat de grond daar vaak duur is. Een streek zoals Auvergne is populairder voor natuurwijnmakers. Natuurwijn maken is niet eenvoudig, maar daarom des te leuker. Het is wijn die niet op enorme schaal wordt gemaakt en je kunt maar een klein beetje bijsturen. Je kunt niet repareren met sulfiet of andere hulpstoffen zoals bij reguliere wijn wel gebeurt: het enige waarin je kunt kiezen is moment van oogsten, wel of niet ontstelen en iets met de temperatuur. Hierdoor krijg je vaak een veel verrassendere wijn, maar aan de andere kant bestaan er ook minder hoeveelheden van. Je mag dus in je handjes knijpen als je aan goede natuurwijn kan komen.

Advertentie

Wat jammer is, is dat de reguliere wijnwereld vaak op natuurwijn neerkijkt. Zo is er een wijnjournalist die alle natuurwijn naar Rivella vindt smaken en zegt dat alle natuurwijnen fouten hebben. Mocht hij mij ooit vragen om een proeffles, dan stuur ik wel gewoon een fles frisdrank op.

Natuurwijnen zijn ongepolijst en kleuren niet binnen de lijntjes. Dat is precies wat ik er zo prachtig aan vindt, en wat het wereldje zo verslavend maakt. Het is zoveel spontaner en compleet anders. Dat zie ik terug bij de mensen die het drinken. Fotografen, koffiemakers, schilders, rappers, jonge mensen die het echt lekker vinden. Jonge mensen, zonder wijnervaring denken gewoon: dit is lekker, misschien wel té lekker.

Tot 2015 importeerde ik zowel reguliere wijn, als natuurwijn. Nu handel ik alleen nog in natuurwijn, reguliere wijn kan me niet meer boeien.

Zoals verteld aan Wilbert van de Kamp tijdens het drinken van natuurwijn.

Hou MUNCHIES in de gaten voor meer verhalen over de gruwelijk onderbelichte wereld van natuurwijn, en het restaurant waarmee we in juni het Amsterdamse Bacchus Wijnfestival gaan overnemen.