In de keuken met de Amsterdammers die het eerste skaterestaurant van Europa oprichtten

"Eigenlijk zouden we een net moeten ophangen om wegvliegende skateboards op te vangen. Een keer vloog er eentje tegen een speaker. Toen iemand sprong om 'm tegen te houden, viel de speaker op tafel. Bam, alle biertjes op de grond." Ik volg Colin Vlaar (25), die vorige maand samen met zijn drie vrienden Jan Terwey, Willem van Kelle en Jordy van der Panne in een loods in Amsterdam Noord SkateCafe opende, richting de bar tussen de flamingoroze tafels en stoelen door. Op de achtergrond gonst het geluid van skateboards op ijzer en hout, en in een kleine keuken zijn drie koks met een biertje in de hand honderd driegangenmenu's aan het voorbereiden.

"Die schattige roze tafeltjes en wat stoelen konden we lenen van Hotel de Goudfazant, een restaurant wat verderop. Doordeweeks hebben we er minder nodig, maar onze restaurantavonden worden steeds drukker. We begonnen met zeventig eetplekken en nu zijn het er al honderd, die telkens vliegensvlug uitverkopen," vertelt Vlaar. "De tafels schuiven we na het eten wel weer naar de loods hiernaast hoor, zodat er plek is om achteraf te feesten."

Naast feestjes organiseren, kunnen skaters en niet-skaters hier elke donderdag- en vrijdagavond komen eten. Iedere donderdag zijn er drie gangen, bereid door telkens weer een andere gastkok; van vrienden van de jongens die een voorliefde hebben voor koken tot chef-koks die een avond vrij nemen van hun eigen restaurant om hier te komen kokkerellen.

Als ik er ben staat Lenny YIstra van Restaurant DS in De School samen met collega-kok Andy Woortman en een van zijn vrienden Max Schäder, die organisatorisch werk verricht bij Dum Dum Palace en HotMamaHot Catering. "Het leek Max leuk om samen met mij te koken," vertelt YIstra, waarop Schäder begint te lachen. "Ik vind koken heel leuk en ik dacht, zo kan ik nog wat van Lenny leren. Vervolgens heeft hij alles zelf gedaan."

"Het leek me hartstikke leuk om eens in een totaal andere setting te koken, die een stuk betaalbaarder is dan veel andere restaurants," vertelt YIstra. "Het restaurant waar ik werk is ook heel betaalbaar hoor, maar kijk om je heen, het is hier een stuk meer rock 'n roll. Dit soort uitstapjes zijn heel leuk om te maken als kok, dus regelde ik speciaal voor vanavond iemand die mijn shift kon overnemen."

"De chefs die hier komen koken zijn vaak vrienden van ons die het vet vinden dat we deze plek helemaal zelf gebouwd hebben met ons eigen geld en eigenhandig runnen, ondanks dat we nog zo jong zijn," vertelt Vlaar. "Ik ben 25, Willem 26, Jan 25 en Jordi is 34 maar die zou net zo goed voor 25 kunnen doorgaan. Het gebeurt ook dat chefs hier binnenlopen, bijvoorbeeld de oude chef van De Ceuvel, en ons vragen hier te mogen koken omdat ze de plek zo relaxed vinden. Ze waarderen dat we dit niet doen om geld te verdienen; zij krijgen de opbrengst van het eten en we geven hen de hele avond lang bier. Aan het einde van de avond zitten we met z'n allen lekker te drinken aan de bar."

Vanavond maakt het kokstrio twee voorgerechten: ceviche van rauwe makreel met jalapeños, stukjes avocado, zoete aardappel en koriander, en gefrituurde groene pepers met culatello, feta en gerookte amandel.

Voor het hoofdgerecht serveren ze entrecote met gepofte zoete aardappel, en het dessert is een nostalgische plak Viennetta-ijstaart. "Fuck it. Mensen betalen vijftien euro en we hebben hier ook maar een klein keukentje," zegt Lenny, "bovendien, iedereen houdt van Viennetta."

Of het nu chefkoks (de jongens van Loco's Kitchen en Kannibalen en Paradijsvogels kookten hier eerder ook) of bevriende hobbykoks zijn die in de keuken staan, elke donderdagavond wordt minstens evenveel aandacht besteed aan een menu dat allesbehalve standaard is: voorgerechten zoals Vietnamese Pho Ga, saotosoep, satékip en tempeh, kimchisalade met miscocroutons, hoofdgerechten als Koreaanse Bibimbab, Surinaamse stoofkip, nasi rames, Marokkaanse couscousschotel en Schipholgans, en desserts met cheesecake van zoete aardappel en spekkoek zijn al allemaal de revue gepasseerd

Van elk gerecht is een vega-optie beschikbaar. "Wij zijn een plek voor iedereen: een café met een skatebaan, maar het café en restaurant staan wel voorop. Het is gewoon leuk dat je met je maten hier zit te drinken of eten en dan ook even kan skaten," vertelt Vlaar. "Het is dan ook niet de bedoeling dat deze plek enkel voor skaters is. Er komen heel veel mensen die niet per se iets met skateboarden te maken hebben, al vinden ze het vaak wel leuk om naar te kijken."

Hij was al een tijdje op zoek naar een pand om een café te beginnen, en toen kreeg hij via een makelaar deze loods in handen geworpen. "Vet, dacht ik, ik kan hier gewoon een skatebaan in kwijt! We mochten de loods alleen huren als we de hele straat en nog een stuk om de hoek er ook bij zouden huren. We hadden genoeg vrienden die ook iets zochten, bijvoorbeeld de jongens van Loco's Kitchen. De enige voorwaarde is dat ze in de zomer allemaal bijdragen aan het geheel: dat we onze deuren opzetten en barbecues en feesten organiseren, en er met z'n allen iets leuks van maken. Dat deze straat opleeft."

Wie een restaurant van de grond wil stampen in een ruimte waar ook een skateramp staat, komt voor struikelblokken te staan waar andere horecazaken niet mee te maken krijgen. Vlaar: "Toen we begonnen zaten hier nog niet zoveel mensen te eten. Dan maakt zo'n skatebaan best veel kabaal. Nu hebben we speakers gekocht en die tussen de skatebaan en het restaurant ingezet, zodat je eerder muziek hoort dan skategeluid. Als het restaurant vol zit is het sowieso veel meer relaxed; de mensen absorberen het geluid."

Om te voorkomen dat er meer skateboards op tafels belanden, hebben de jongens picknicktafels tussen het restaurantgedeelte en de skatebaan gezet: "De skatejongens die daar zitten letten altijd goed genoeg op om te voorkomen dat er iets fout gaat." Ook stof is een obstakel: "Omdat die skatebaan helemaal nieuw is - we bouwden 'm zelf - geeft dat beton nog een beetje af. In het begin was dat heel erg - we waren echt elke dag aan het boenen - maar nu wordt het steeds minder. Hoewel we vandaag weer de hele dag geboend hebben: een tuinslang, zop, kokend water en dan schrobben."

Ook was het zoeken naar een eetconcept dat past bij de skate-subcultuur. "In het begin toen we hier nog aan het bouwen waren, waren we de hele tijd aan het nadenken over wat we zouden serveren. Eerst dachten we aan pita gyros, dan aan een pizza-oven, en plots kwam iemand met een pekingeendoven aanzetten. Fucking lekker," vertelt Vlaar. Van der Panne vult aan: "Het bleek toch niet aan te slaan. Pekingeend is best duur voor wat je krijgt, en het blijft toch een beetje zo dat skaters niet zoveel geld hebben of willen uitgeven aan eten."

Volgens de jongens komen hier twee soorten skaters: "de eerste groep komt overdag, dat zijn de skaters die niet werken en allemaal superskeer zijn. Ze leggen soms hele picnics op tafel en dan moeten we ze wegsturen. Kijk, bij ons kan je gratis skaten, het is wel zo schappelijk om een biertje, een patatje of tosti te kopen. Voor heel weinig, hoor - drie euro, of zo. Maar sommige skaters hebben gewoon echt geen geld en dat kan je ze ook niet kwalijk nemen." De tweede groep zijn skaters ouder dan 23, die na hun werk komen skaten, drinken en eten.

Voor die tweede groep fixten de jongens een chef die wekelijks zou komen koken, maar dat bleek ook niet echt te werken. "Het was best eng om hem in dienst te houden en elke maand zo'n megarekening te krijgen. De man maakte supermooi eten, maar het was voor de skaters toch net iets te duur en het was toen ook nog niet zo druk als we wilden." Een vriendin van Vlaar stelde voor dat zij een avondje zou koken, "gewoon samen restaurantje spelen." Het restaurant zat die avond helemaal vol en zo ging de gastchef-bal aan het rollen.

Achter het SkateCafé zit nog een loods die de jongens nog aan niemand anders hebben verhuurd. "We weten nog niet goed wat we ermee willen. Het restaurant uitbreiden? Het café? Of er een Playboy Mansion van maken waar we chill in kunnen pitten, met een grote lichtbak en misschien een zwembad; we hebben toch al een duikplank die we hier 's zomers altijd aan het water zetten. Zo hoeven we als we tot heel laat werken niet meer op een luchtmatrasje in ons kantoor te slapen."

In het industriële Amsterdam Noord een plek bouwen waar de jongens kunnen slapen, is als het van hun zin voor partyen afhangt misschien wel de meest noodzakelijke manier om die extra ruimte in te zetten: "We staan altijd met dubbel zoveel mensen te werken dan eigenlijk nodig is zodat onze vrienden die komen meehelpen in de bar zelf ook kunnen drinken en feesten. De bediening gaat snel en iedereen zit voortdurend in de partyvibe; dat is ideaal. Toen bijvoorbeeld Brass Rave Unit hier op een feestje kwam binnenlopen met een gekke trommel, saxofoon en trompet - ze sprongen op tafel, speelden een paar nummers, een guy ging stagediven en dook volop tegen de grond - konden we er allemaal genoeg op meefeesten. Heerlijk!"