Liters drank en flirtende ouders: zo gaat het op Nederlandse 21-diners

De komende weken duikt VICE volop in het studentenleven, en alles wat daarbij komt kijken – van smartdrugs en soa's tot hospiteren en protesteren. Lees meer op deze pagina.

In mijn kennissenkring zijn studenten uit het verenigingsleven op één hand te tellen. Soms hoor ik ze dingen zeggen als: "Je bent lid van een studentenvereniging voor het leven" en "verdomme, ik kan niet dit weekend, ik moet alweer naar een 21-diner."

Twee dingen waar ik als leek weinig op kan zeggen, omdat ik er helemaal niks vanaf weet. Dat komt deels door die eerste uitspraak: binnen elke vereniging heerst een code van geheimhouding. Wat er gebeurt binnen je vereniging, blijft binnen je vereniging, je hele leven lang. Over wat er allemaal gebeurt op 21-diners wordt bijgevolg ook verdrietig weinig gelekt.

Deels komt het ook door mijn eigen opstelling: door het stigma dat er omheen hangt, rol ik bij het horen van het woord '21-diners' meestal met mijn ogen. Zo'n etentje – de officiële viering van je overgang naar volwassenheid – ziet er in mijn fantasie uit als een lokale versie van My Super Sweet 16, het MTV-programma over de verjaardagsfeesten van verwende kinderen, waar ik vroeger met een cocktail van huivering en leedvermaak naar keek.

Een traditioneel 21-diner wordt gehost in het ouderlijk huis van de jarige. In de regel vieren meisjes en jongens hun feest apart. Binnen de formele dresscode verzint de jarige een thema. Er komt een decadente hoeveelheid eten en drank bij kijken, de genodigden bestaan uit een tweedeling van jeugdvrienden en 'nieuwe' vrienden (clubgenoten van de vereniging), en de ouders schuiven zelf ook aan. Meestal zijn er van die gouden ballonnen van de HEMA. Vrienden van de jarige bereiden wat voor: een boek met beschamende verhalen, lieve berichten en foto's, een lied waarin je wordt afgezeken, speeches van je besties en een gezamenlijk cadeau. Na het diner ga je met de hele groep stappen in de geboortestad van de jarige, waarna iedereen logeert bij het ouderlijk huis.

De laatste jaren gebeurt er iets wat mijn aandacht en fascinatie wekt: steeds meer jongeren die niet bij een vereniging zitten, organiseren op eigen initiatief een 21-diner. De etentjes worden een trend, eerst overgewaaid van Amerika naar verenigingen, en nu van verenigingen naar de rest van Nederland. Om uit te vissen wat iedereen zo leuk vindt aan zo'n diner, vuurde ik wat vragen af op vijf mensen die meegaan in de traditie.

Evie (25), zat vijf jaar bij het corps

MUNCHIES: Hoe zag jouw 21-diner eruit? Evie: Ik had 26 mensen op mijn diner. Officieel is het diner niet gemengd, maar daar kun je wel een beetje mee smokkelen. Zo had mijn vriendje 'geholpen' in de keuken zodat hij er bij kon zijn. Het diner zelf bestond uit zes gangen: kangoeroebiefstuk, tonijn, dat soort shit. Zo luxe mogelijk. We hadden catering geregeld – dat doen de meeste meiden. Voor het cadeau is tussen ons de afspraak bij ons dat het driehonderd euro mag kosten. Ik heb een ring gekregen, echt een vreselijk ding. Ik heb 'm na die dag nooit meer gedragen. Van mijn ouders had ik het diner als cadeau gekregen. De meeste mensen krijgen vaak nog een oud sieraad van hun opa of oma, als erfstuk van hun ouders.

Wat was de dresscode op het feest? Ik had als thema Amerika. Ik ging verkleed als cheerleader.

Hoeveel geld waren je ouders kwijt aan jouw 21-diner? Rond de vijf- of zesduizend euro. Ja ik weet het, veel hè. Zo'n bedrag is wel gebruikelijk hoor.

Wat is het meest extravagante diner dat jij hebt bijgewoond? Een meisje uit mijn jaar met heel rijke ouders had een cateraar en een cocktailshaker ingehuurd. Haar thema was Barbie. Alles was roze, doorgevoerd tot haar barbietaart. We moesten ook allemaal knalroze outfits aan, en toen gingen we allemaal samen gehurkt bij het zwembad op de foto.

Wordt het nooit ongemakkelijk als je vrienden en alcohol met familie combineert? Tijdens bijna elk diner heb je wel beschamende situaties, ja. Ik heb meegemaakt dat er vaders aan tafel in slaap vielen, gewoon omdat het zo saai was. Of dronken ouders, dat is ook wel echt een dingetje. Die vinden het veel te gezellig, voelen zich jong, gaan over hun eigen grens. Ik kan me nog wel een vader herinneren die na het diner met iedereen ging dansen, daar zit natuurlijk geen mens op te wachten.

Maar meestal gaat het pas echt los na het diner, in de stad, hoorde ik. Daar gebeuren inderdaad de ergste dingen, want als je vertrekt naar de stad is iedereen eigenlijk al straalbezopen. En je bent plots op een nieuwe plek zonder familie, lekker anoniem. Asociaal gedrag dat er vertoond wordt, joh! Er zijn meisjes in onze vereniging die bij standaard bij het uitgaan uit alle tenten worden gegooid, dat weten we op voorhand al. Eentje lag eens op de bar te rollen in haar roze string, een andere maakt er een missie van overal achter de bar te kruipen om flessen wijn te jatten. Een van mijn clubgenoten ging op haar eigen 21-diner met iedereen gigantisch ruzie maken in de stad, toen kwam ze zelf nergens binnen. Om haar te straffen zijn we toen zelf wel allemaal naar binnen gegaan. Ja, doei, dan moet je je maar normaal gedragen!

Wat ook grappig is: de broertjes van de jarige gaan vaak mee de stad in. Ze weten dat dat waarschijnlijk hun lucky night wordt, want zij worden als enige man in de groep natuurlijk vaak geregeld door de clubgenoten. Van dat hele platte werk: elkaars gezicht opeten in een vieze wc van een foute kroeg.

Talitha (21), geen lid van een vereniging

MUNCHIES: Waarom doe jij mee aan deze studentikoze traditie? Talitha: Aanvankelijk waren een paar vriendinnen in de vriendengroep sceptisch over het idee, omdat er zo'n stigma aan hangt, maar mijn moeder riep al jaren dat ze een 21-diner voor me wilde geven. Toen besloot mijn vriendinnetje er een te organiseren, en daarna deden we het ook. We aten acht gangen, die ik zelf heb moeten koken.

Hoeveel diners heb je er dit jaar al opzitten? Zes.

De tering. Wat vind je er leuk aan? De hele dag draait om jou. Dat klinkt egoïstisch, maar zo is het gewoon. Het is een feest, je staat de hele dag centraal en al je vrienden zijn er.

Volg je de regels van een traditioneel 21-diner? Nou, we geven wel met de hele groep een gezamenlijk cadeau, een sieraad of iets dergelijks, en we maken zo'n 21-boek met een ABC van "het is oke om…" – dat is een manier om gênante situaties over de jarige zwart op wit te zetten. Bijvoorbeeld: 'Het is oké om op een logeerpartijtje over een andere logé heen te plassen.'

Wat zou jij het liefst vergeten van je eigen diner? Mijn moeder hield een quiz over mij en daarin zat de vraag op welke leeftijd ik ontmaagd was. Erg gênant! En weet je wat ik van alle diners eigenlijk het liefst vergeet? Dat iedereen constant huilt. Dat is zo vreemd! Soms lijkt het een beetje op een wedstrijd, alsof iedereen elkaar wil overtreffen qua emoties.

Nadine (26), al vier jaar lid van het corps

MUNCHIES: Naar hoeveel 21-diners moest je in het jaar dat je 21 werd? Acht.

Vind je het eigenlijk leuk? Nadine: Nee, ik vind ze verschrikkelijk! Het lijkt op een gegeven moment net een marathon, en een zo'n feest kost je je hele weekend. De voorbereiding (zo'n boek maken, speeches schrijven, een lied, een cadeau), als je goed ligt in je jaar, moet je dat voor iedereen regelen. Elke fucking keer. Ik hang er altijd weer aan.

Wat zijn de meest asociale taferelen waar je getuige van was? Op een diner trokken alle meisjes na het stappen doodleuk de koelkast in het huis van de jarige open en begonnen alle restjes van het diner op te eten. De ouders kwamen toen naar beneden omdat we zo luid waren. Ze schreeuwden dat we onbeschofte, ondankbare beesten waren nadat we een hele avond zoveel hadden gegeten. Ongemakkelijk!

Een keer gebeurde nog iets ergers: we waren bij een diner waar bedienden waren ingehuurd. De jarige had een zwembad waar iedereen dronken in sprong. Het meisje zelf was zo lam dat ze een van de mannelijke bedienden in het zwembad duwde, met telefoon en alles. Ze zijn laaiend weggegaan en dienden daarna nog een schadeclaim in ook.

Tobias (22), geen lid van een vereniging

MUNCHIES: Je zit niet bij een vereniging, maar gaf wel een 21-diner. Hoe is die traditie tot bij jou komen waaien? Tobias: Een jongen uit onze vriendengroep is ermee begonnen, hij zit wel bij een vereniging en toen hij zijn diner had, nodigde hij ook ons, zijn niet-verenigingsvrienden, uit. Dat viel in de smaak en toen is het balletje gaan rollen.

Wat vind je er leuk aan? Al je vrienden, veel lekker eten en drinken en iedereen doet echt zijn best. Het heeft gewoon wat, een formeel diner, lachen om jezelf en je ziet waar iedereen vandaan komt, het ouderlijk huis enzo. Soms krijg je echt een aha-momentje als je de ouders ontmoet en het huis ziet.

Hoe zag jouw feest eruit? Niet echt traditioneel hoor. Ik had vijf gangen. Mijn pa en ma kookten en mijn zussen bedienden iedereen. Garnalencocktail, vistartaar, lamsracks met uitgebreide garnituren en als nagerecht rodevruchtenparfait. Eigenlijk hoor je alleen wijn te drinken tijdens een 21-diner, maar bij ons ging er heel veel bier doorheen en daarna werd het allemaal een beetje wazig.

Hebben jullie een eigen traditie, binnen het 21-diner? Nou, ik weet niet of je het een traditie mag noemen, maar we hebben een vriend die als hij dronken is zegt dat hij goed Africa van Toto kan luchtdrummen. Elke keer als we uitgaan met een 21-diner zetten we hem op een podium en vragen we dit nummer aan. Hij gaat helemaal los. Hij heeft ook een keer met een lilliputter getongd in een café.

Wat is de meest ongemakkelijke situatie waar je getuige van was? Een pijnlijke speech van een jongen bij zijn eigen diner. Zijn ouders hadden net superlieve en emotionele speeches gehouden, en hij begon zelf over de soa's die hij gehad heeft, over dat zijn toompje was gescheurd en hoeveel wijven hij wel niet had geneukt. De gezichten van die ouders vergeet ik nooit meer. Ook dat is een 21-diner!

Dafne (23), zit al twee jaar bij een vereniging in Leiden

MUNCHIES: Wat vind jij van de 21-diner traditie? Dafne: Normaal gesproken is het oersaai. Lachen om de burgerlijke jeugdherinneringen van je jaargenoten, dat werk. Maar dat komt vooral omdat we naar zoveel diners moeten! Mijn 21-diner was bijvoorbeeld het beste van mijn jaar, deels omdat het een van de eerste was. Toen hadden mensen er nog zin in. Ongeveer na het vijfde 21-diner is voor mij de lol er wel vanaf, dan wordt het een sleur. Alcohol wordt vanaf dan als verdovingsmiddel gebruikt in plaats van als sociaal glijmiddel.

Waren er op jouw feest 21 gangen? Nee, wij hadden er maar tien, gekookt door een Franse chef met een shitload aan wijn.

Hoeveel drank gaat er doorheen? Veel. Maar er zijn dan ook veel gasten. Ik had bij elke gang een andere wijn, en in totaal gingen er denk ik vijftig flessen doorheen. Je wil absoluut niet dat er te weinig drank is – op sommige diners is dat zo omdat de ouders het drinkgedrag van hun kinderen hoopvol lager inschatten – want drank helpt mee aan de positieve beleving van een sociaal verplichte avond.

Er is ook zwijgplicht. Wat voor dingen mag je dan bijvoorbeeld niet verder vertellen? Nou, op een van de feestjes werd de moeder – alleenstaand, lief mens, nieuw geld en een beetje gek – naarmate de gangen en wijntjes vorderden handtastelijk naar de mannelijke gasten toe. Aan het eind van de avond hield ze een van de jongens aan op terugweg van de wc. Ze vroeg of ze er nog goed uitzag voor haar leeftijd en wat hij van haar borsten vond. Daarna liet ze haar tieten zien. Hier is een pact over gesloten dat niemand van de vereniging het hier nog over mag hebben.

Hoeveel geld ben je zelf kwijt als je naar zo'n etentje moet? Boek, cadeau, kleren: gemiddeld ben ik 150 euro kwijt. Maar dat hangt ook af van of je elke keer een nieuwe outfit koopt, maar dat is toch wel leuk om te doen.