Waarom schreeuwen zo angstaanjagend is

Je herkent een schreeuw gelijk wanneer je er eentje hoort. Of het nou een krijs, gil of brul is, je weet gelijk dat er iets goed fout is. Schreeuwen kunnen van elkaar weer enorm verschillen, zo erg zelfs dat films de 'beste' schreeuwen steeds weer opnieuw gebruiken. Maar wat voor geluid komt er uit een schreeuw? Waarom is een schreeuw zo alarmerend?

Volgens een nieuw onderzoek van wetenschappers aan de universiteit van New York, nemen schreeuwen een aparte plaats in binnen het audio spectrum. Een schreeuw produceert een geluid wat "roughness" (een ruwe klank) wordt genoemd. Dat unieke geluid zorgt ervoor dat we ons rot schrikken zodra iemand "OH MY GOD" roept wanneer die pijn heeft en niet wanneer iemand gewoon heftig reageert op een nieuw paar schoenen.

"Op het gebied van verbale communicatie lijkt het alsof schreeuwen uniek zijn," zei Luc Arnal, een van de auteurs van het onderzoek. "Het is belangrijk dat alarmerende geluiden hun eigen frequenties hebben en niet lijken op andere geluiden. Anders zou óf iedereen de hele tijd bang zijn, óf helemaal niet meer bang worden van geluiden.

De ruwheid van de klank van een schreeuw wordt meestal geassocieerd met muzikale dissonantie, net als twee noten tegelijk worden gespeeld die niet samen gaan en voor een grimas op je gezicht zorgen.

De perceptie van een ruw geluid werd rond 1800 al onderzocht door de Duitse natuurkundige Hermann von Hemholtz. In de laatste jaren zijn onderzoekers erachter gekomen dat de ruwheid van een klank vaak het resultaat is van een geluid rond de 30-150 Hz.

Maar wat heeft dit met schreeuwen te maken? Wanneer je op alle toetsen van een piano slaat, komt hier ook een griezelig geluid vanaf, maar niet zo beangstigend dat je jezelf gelijk opsluit op je kamer. Toch hebben muzikale dissonantie en schreeuwen iets gemeen: ze zijn beide het resultaat van snelle modulaties (snelle verandering van toonsoorten) binnen de 30-150 Hz.

De onderzoekers namen eerst schreeuwen op in een studio om de frequenties te kunnen analyseren. Deze vertoonden snelle modulaties vergeleken normale spraak. Om het effect ervan te testen, stopten ze mensen in een MRI scanner en bekeken zij de activiteit van de hersenen bij het horen van ruwe en niet ruwe geluiden.

Volgens het onderzoek dat vandaag in Current Biology door de onderzoeker gepubliceerd werd toonde het experiment aan dat geluiden met veel ruwheid (zelfs kunstmatige alarmerende geluiden) een deel van de amygdala activeren die angstgevoelens creëren. Na afloop werd de deelnemers gevraagd om een enquete in te vullen over hoe ze de verschillende geluiden ervoeren.

Hoe ruwer het geluid was, hoe angstiger de deelnemers werden. Volgens Arnal zou deze informatie gebruikt kunnen worden om geluiden nog angstaanjagender te maken.

"Wanneer je een basistoon neemt en deze in het ruwe gebied moduleert, zal het een alarmerende klank hebben," zei Arnal. "Dit is een manier om de alarmerende geluiden te verbeteren. Dit zijn de soort applicaties waar we naar uitkijken."

Dus wat maakt een schreeuw een schreeuw? Of wat zorgt voor een goede film-schreeuw?

Het blijkt dus dat dit de modulatie is binnen de 30-150 Hz, en niet de emotie of intonatie achter de schreeuw.