Hoe het is om je kinderen veganistisch op te voeden
Fotografie door @[303580366505611:Wildschieters]

FYI.

This story is over 5 years old.

Eten

Hoe het is om je kinderen veganistisch op te voeden

“Als er een klasgenootje trakteert, vraagt mijn dochter aan de juf of er diertjes in de traktatie zitten. Als dat zo is, hoeft ze het ook niet meer – ze is daar heel resoluut in.”

Elvira Savino, een Italiaanse politica, diende afgelopen augustus een wetsvoorstel in bij het Italiaanse Lagerhuis, dat ervoor pleitte om ouders die hun kinderen veganistisch opvoeden een celstraf te geven. De berichten gingen al snel de wereld over en ook in Nederland is er veel te doen geweest om Francis Kenter, de moeder die haar kinderen opvoedde aan de hand van een rauw, veganistisch dieet.

Over ouders die besluiten hun kinderen veganistisch op te voeden wordt altijd veel gepraat, maar ze worden maar sporadisch zelf aan het woord gelaten. Ik besloot daarom vier Nederlandse families op te zoeken en vroeg ze hoe ze tot de beslissing kwamen om hun kinderen veganistisch op te voeden, hoe hun omgeving daarop reageerde en of ze door hun levensstijl zakken met geld kwijt zijn aan boodschappen.

Advertentie

Enrique (32 jaar) en Linde (30 jaar) met Guy (2 jaar) en Eli (6 maanden)

Fotografie door @[303580366505611:Wildschieters]

Foto's door Kas van Vliet

MUNCHIES: Ha, Enrique en Linde. Jullie besloten om de kinderen veganistisch op te voeden. Waarom?

Linde: Het was niet echt een bewust besluit. Het gebeurde eigenlijk vanzelf, toen wij besloten om veganistisch te gaan eten.

Enrique: Ja, we hebben samen Cowspiracy: The Sustainability Secret gezien. Na die documentaire keken we elkaar aan en hoefden we eigenlijk niets te zeggen, we moesten die stap naar veganisme gewoon maken – we proberen allebei zo milieu- en diervriendelijk mogelijk te leven.

Linde: Dat is nu ongeveer een jaar geleden. Het begon dus door het hele klimaatverhaal, hoe slecht dierlijke producten zijn voor het milieu. Later kwamen er ook ethische redenen bij kijken.

Aten jullie toen al wel vegetarisch?

Linde: Ik wel, ik was vanaf mijn zesde vegetariër.

Enrique: Ik at al wel weinig vlees, dat kwam door Linde, want ik voelde me er niet zo goed bij als ik veel vlees at. Ik voelde me soms net een leeuw, een holbewoner, in haar bijzijn.

Linde: En hij wist natuurlijk ook door al die vleesvervangers van mij dat-ie best wel goed zonder kon.

Hoe reageerde Guy op het feit dat jullie veganistisch begonnen te eten?

Enrique: Nou, ik heb Guy weleens vlees aangeboden in de tijd dat ik dat nog at, maar hij heeft het nooit lekker gevonden. Seitan vindt-ie bijvoorbeeld wel heel lekker.

Linde: Hij houdt wel van kaas, dus dat krijgt-ie soms nog wel bij z'n opa en oma. Daar doe ik dan niet moeilijk over, al is dat principieel misschien niet helemaal te verantwoorden.

Advertentie

Hoe zorgen jullie ervoor dat jullie kinderen alle benodigde voedingsstoffen binnen krijgen?

Linde: We aten eigenlijk altijd al gezond voor we plantaardig begonnen te eten – zo min mogelijk pakjes en zakjes, alles vers. Ze krijgen veel bonen, linzen en noten. Daar ben ik nog meer op gaan letten sinds we plantaardig eten.

Enrique: Als je gezond en gevarieerd eet, hoef je echt geen dierlijke producten te eten. We slikken verder nog supplementen vitamine B12 en vitamine D tijdens het ontbijt.

Hoe reageren mensen in jullie omgeving op het feit dat jullie Guy en Eli veganistisch opvoeden?

Linde: Eigenlijk heeft er in onze directe omgeving niemand negatief op gereageerd, behalve een tante van me – die stuurde me tijdens mijn tweede zwangerschap een bericht op Facebook, dat ze niet kon geloven dat je als veganist gezond zwanger kon zijn. Gelukkig stond ze wel open voor mijn argumenten.

Enrique: Mijn moeder heeft weleens tegen me gezegd dat kinderen dierlijke proteïne nodig hebben voor de ontwikkeling van hun hersenen. Eigenlijk wil ze ook niet luisteren naar wat ik erover te zeggen heb. In Mexico heerst er een machocultuur waar echt een soort oergevoel bij komt kijken, vlees eten hoort daarbij.

Lisa (28 jaar) met Willemijn (3 jaar)

Fotografie door @[778549025604659:KasvanVliet]

MUNCHIES: Hoi, Lisa! Waardoor besloot je Willemijn veganistisch op te voeden?

Lisa: Ik zei vroeger altijd al dat ik veganistisch zou gaan eten als ik ooit zwanger zou raken. Dat voelde voor mij gezonder. Ik ben al vanaf m'n achtste vegetariër, nadat ik op tv had gezien hoe dode koeien opgetild werden met een tractor en 'geruimd' werden, omdat ze ziek waren. Dat vond ik zó erg, dat ik toen heb besloten nooit meer dieren te eten. M'n ouders hebben die keuze gelukkig altijd gesteund, al aten ze zelf nog wel vlees.

Advertentie

Uiteindelijk besloot ik veganist te worden door de speech van Gary Yourofsky, al voor ik zwanger werd. Ik dacht: dit is het gewoon, hoe ben ik hier eerder blind voor geweest? Twee weken later bleek ik, per ongeluk eigenlijk, zwanger te zijn. Het was dus een heel logische keuze om Willemijn veganistisch op te voeden. Ik vind het fijn om haar een opvoeding mee te geven die om compassie draait.

En jullie leven allebei helemaal plantaardig?

Ja, altijd, ook buitenshuis. Willemijn is nu drie jaar en gaat inmiddels naar de peuterschool, ze neemt altijd haar eigen trommeltje met eten mee. Op school wordt daar verder niet moeilijk over gedaan. Zo eet ze bijvoorbeeld rijstwafels met pindakaas – andere kinderen kunnen dan kiezen voor crackers met smeerkaas. Als er een klasgenootje trakteert, vraagt Willemijn aan de juf of er diertjes in de traktatie zitten. Als dat zo is, hoeft ze het ook niet meer – ze is daar heel resoluut in.

Hoe leg je aan haar uit wat veganisme precies inhoudt?

Ja, dat is soms nog best lastig. Vanuit school, kinderliedjes en de tv krijgt ze natuurlijk niet-veganistische ideeën mee, bijvoorbeeld over de dierentuin – dieren horen naar mijn mening niet in kleine hokjes te zitten, en dat probeer ik haar dan uit te leggen. Veel kinderliedjes zijn ook niet vegan: visje, visje in het water visje, visje in de kom, bijvoorbeeld. Samen passen we de tekst dan aan naar visje, visje in de zee. Best grappig, ik vroeg gisteren aan haar of ze veganist is. "Nee," zei ze toen, "ik ben vegan." Blijkbaar is dat de term die ik meestal gebruik.

Advertentie

Hoe zorg je ervoor dat Willemijn voldoende voedingsstoffen binnenkrijgt?

Toevallig heb ik net een paar weken geleden een intakegesprek gehad bij Lisa Steltenpool, een veganistische diëtiste. Zij heeft nog eens heel duidelijk op een rijtje gezet hoeveel Willemijn van alles nodig heeft. Verder slikt ze veganistische multivitamine van Solgar, dus ze krijgt sowieso al extra vitamine B12 en D binnen. We eten thuis zo gevarieerd mogelijk: veel quinoa, linzen, kikkererwten, dat soort dingen. Gelukkig vindt ze dat ook allemaal heel lekker. Ze groeit goed en is gezond, dus ik maak me nergens zorgen over.

Hoe reageerde je omgeving op het feit dat jullie vegan eten?

Vooral m'n familie vond het raar en nogal extreem. Ik word nog wel uitgenodigd voor familiefeestjes, maar vind het zelf veel gedoe: vaak hadden ze wel iets dat vegan was, maar kwam het er alsnog op neer dat ik zelf taart ging bakken of kopen. Daarnaast maakte het me erg verdrietig om zoveel dierenleed om me heen te zien. Gelukkig heb ik inmiddels veel veganistische vrienden om me heen verzameld.

Ben je als veganistisch gezin veel meer geld kwijt aan boodschappen?

Dat weet ik niet precies, maar ik denk het niet. We eten bijvoorbeeld veel sojayoghurt, dat is meestal wat duurder dan normale yoghurt – maar aan andere dingen geef ik dan weer minder geld uit. We kopen bijvoorbeeld weinig dure vleesvervangers. Met z'n tweeën geven we 160 euro per maand uit aan boodschappen, dus dat is niet heel veel.

Advertentie

Ivania (28 jaar) en Romeo (31 jaar) met Lois (10 jaar)

vegan-ivania-romeo-lois

MUNCHIES: Hoi, Ivania en Romeo. Hoe kwamen jullie erbij om Lois veganistisch op te voeden?

Ivania: Wij waren, tot Lois geboren werd, nog niet vegan. Maar als je dan eten op tafel zet voor een ander persoon, begin je opeens etiketten te lezen. Je begint bij alles vraagtekens te zetten en research te doen. Dan denk je: oh, wacht, misschien zijn vlees en melk toch niet zo'n goed idee.

Dus jullie maakten die switch voornamelijk vanwege jullie gezondheid?

Romeo: Ja, zo begon het inderdaad wel. Ivania was er wel wat eerder bij dan ik. Ik ben opgegroeid met de Indonesische keuken, en dan eet je eigenlijk overal vlees bij. Ik wist niet beter. Op een gegeven moment zag ik de documentaire Forks Over Knives, toen was ik er in één keer klaar mee. Ivania begon eerder, maar ik was veel strenger.

Ivania: Ja, wij gingen daar in mee toen hebben we een jaar lang heel strikt veganistisch geleefd. Inmiddels grotendeels veganistisch, maar we eten soms nog wel pizza met kaas, als we bijvoorbeeld uit eten gaan.

Lois: Ik niet!

Romeo: Nee, Lois niet.

Ivania: Buiten de deur mag ze ook zelf kiezen.

En hoe doe je dat dan Lois, als je bij een vriendje of vriendinnetje eet?

Lois: Soms, als ik bij ze ga logeren, hebben ze bijvoorbeeld Nutella of kaas op tafel staan, maar dan zeg ik dat ik dat niet eet – ik denk dan altijd aan de dieren en ik vind het zielig.

Krijgen jullie weleens reacties op het feit dat jullie plantaardig eten?

Advertentie

Romeo: We hebben in Parijs weleens meegemaakt, dat we uit eten gingen en aangaven dat we geen vlees aten, maar dat pikte de kok niet. Niet om alle Fransen nu over één kam te scheren.

Ivania: Nee, want meestal word je [in Frankrijk] gewoon prima behandeld. Maar bij dit restaurant kregen we een bord vol sperziebonen, koud en uit blik. Iedereen kreeg een mooi opgemaakt bord, maar onze borden werden zo ongeveer op tafel gesmeten. Die kok had zoiets van: jullie komen bij mij eten, maar jullie eten mijn gerechten niet en accepteren mijn kaart niet, dus dan krijg je gewoon shit uit blik.

Trekken jullie het ook door naar de rest van jullie leven, dragen jullie bijvoorbeeld geen leer meer?

Ivania: Nee, dat niet, maar we gaan er wel veel bewuster mee om.

Romeo: Sowieso is het beter om tweedehands leren spullen te kopen. Dan is het al geproduceerd en heb ik er minder problemen mee.

Ivania: Ja, en het gaat ook langer mee. Ikzelf eet vooral vegan vanwege de impact op het milieu. Er wordt zoveel maïs verbouwd om te eten te geven aan de dieren in de veehouderij, terwijl er aan de andere kant van de wereld mensen doodgaan van de honger.

Daphne (28 jaar) en Job (30 jaar) met Kristi (11 jaar) en Milan (8 jaar)

vegan-job-daphne-kristi-milan

MUNCHIES: Hoi Daphne en Job! Hoe kwamen jullie erbij om Kristi en Milan veganistisch op te voeden?

Milan: Nou, eigenlijk was het een beetje andersom! Het kwam door m'n zus. Ze vond het zielig voor de dieren.

Advertentie

Kristi: Ja, ik was zeven en ik wilde geen vlees meer eten. Ik vertelde het na het avondeten, we hadden net een biefstuk gegeten.

Daphne: Ik was al eerder vegetariër geweest, en toen leerde ik Job kennen [Job is niet de biologische vader van de kinderen]. Gek genoeg at zijn halve familie vegetarisch, maar hij niet. Job heeft me toen zelfs weer aan de McDonalds geholpen. Daarna ben ik gedurende een jaar weer vlees gaan eten.

Job: Langer denk ik wel, een jaar of twee, drie.

Dus jullie zijn eerst door Kristi weer grotendeels vegetarisch gaan eten. Wanneer ging dat over naar veganistisch?

Daphne: Dat was ongeveer een jaar later, misschien wat langer. We brachten een bezoekje aan een melkveehouderij. Ik wilde heel graag de kalfjes zien, en dat bleek niet de romantische ervaring te zijn die ik voor ogen had. Ze stonden afgezonderd van elkaar in een soort houten boxen en zo gauw je een stap naar voren deed, doken ze helemaal in elkaar. M'n hart brak en dacht ik: dit is niet meer voor mij. Ik heb toen meegedaan aan de VeganChallenge en dat viel me eigenlijk helemaal niet tegen.

Job: Ik niet, ik at op dat moment ook nog gewoon vlees – en Milan ook.

Daphne: Ja, Job riep in het begin nog dat hij me op zou laten nemen als ik veganistisch ging eten.

Job: Ik heb een paar maanden later geprobeerd een maand lang vegetarisch, grotendeels veganistisch, te eten, en ik vond wat ik at nog steeds lekker. Pas na die maand ben ik me echt in veganisme gaan verdiepen en bleef ik het volhouden.

Advertentie

Daphne: Weer wat later zijn we langs geweest bij de Familie Bofkont waar je kunt knuffelen met varkens. Milan zei: "Oh, ik wou dat ik een varken was." Op dat moment zei Job: "Nou, die varkens eet jij anders wel op als je knakworsten eet." Toen ging er bij Milan ook opeens een soort lichtje branden. Inmiddels leven we allemaal vegan. Milan vindt het buitenshuis nog weleens moeilijk, omdat hij het verschil tussen vegetarisch en veganistisch niet helemaal snapt.

Krijgen jullie weleens rare reacties op het feit dat jullie vegan leven?

Daphne: Toen ik net vegan was geworden, vertelde ik dat aan iemand die zei: "Oh, ga je nu dan ook stinken?" Ik zei: "Uh… Niet dat ik weet, hoezo?" "Nou, veganisten gebruiken toch ook geen deo?" Soms beginnen mensen ook over allerlei hypothetische situaties: of ik, als ik op een onbewoond eiland zou zitten en onverwachts een dood konijn tegen zou komen, dat konijn dan wel of niet op zou eten.

Job: Oja, die heb ik van de week nog gehad.

Daphne: Alsof je dagelijks over dode konijnen struikelt.

Job: Ik krijg eigenlijk bijna alleen maar positieve reacties. Natuurlijk worden er wel eens grapjes gemaakt, maar dat zijn opmerkingen die niet bedoeld zijn om je te kwetsen.

En zijn er wel eens mensen die commentaar leveren op het feit dat jullie Kristi en Milan plantaardig te eten geven?

Daphne: Ja, je hebt mensen die zeggen dat je veganisme niet aan kinderen mag opdringen.

Kristi: Maar jullie dringen het ons niet eens op!

Daphne: Zelfs al deed ik dat wel, ik dring jullie ook op hoe laat jullie naar bed moeten, dat jullie 's ochtends je tanden poetsen, dat Milan zich aankleedt – anders zou hij de hele dag in z'n blote kont rondlopen. Ouders die hun kinderen vlees laten eten dringen net zo goed iets aan hun kinderen op. Mensen zien veganisme als een enorme beperking en vinden het zielig dat onze kinderen zogenaamd nooit meer een snoepje mogen, maar ik heb een hele la vol met snoep.