Overmatig antibioticagebruik kan ons binnenkort honderden miljarden gaan kosten

Het begint eindelijk door te dringen dat we teveel antibiotica gebruiken, en de ware prijs die we daarvoor betalen.

In New York bereidt de Verenigde Naties zich voor op het aanpakken van een wereldwijde dreiging. Gisteren vond de algemene vergadering van de VN plaats over antimicrobiële resistentie, en er was een eenduidige boodschap aan de beleidsmakers: zorg dat we antimicrobiële resistentie onder controle krijgen, voor de gezondheid van de mensheid en de economie.

Volgens een verslag van de Wereldbank met de naam "Drug-resistant Infections: A Threat to Our Economic Future," zorgen infecties die resistent zijn voor medicijnen voor een economische schade van circa 3,5 procent van het wereldwijde bruto nationaal product (BNP). Tweede en derdewereldlanden kunnen zelfs rond de 5 procent van het BNP verliezen. Uiteindelijk komt het wereldwijd neer op een verlies van bijna €90 biljoen in 2050.

Het verslag benadrukte dat als de antimicrobiële resistentie blijft verspreiden, een aantal van de duurzame ontwikkelingsdoelen (SDG's) niet gehaald zullen worden. Deze doelen zijn bijvoorbeeld het uitbannen van honger, verbetering van voeding en voedselzekerheid, het promoten van duurzame landbouw, en het verkleinen van de ongelijkheid in en tussen landen.

Terwijl antimicrobiële resistentie wordt beschreven als een "tragedie voor de burgers," meldt het verslag ook dat antibiotica teveel wordt gebruikt in de zorg, landbouw en de aquacultuur. Hoewel sommige ontwikkelingslanden nog steeds meer antibiotica nodig hebben, moet het beleid ervoor zorgen dat er niet teveel van wordt gebruikt.

"Effectieve antimicrobiële middelen zijn publiek bezit en hebben een grote waarde gehad voor de mensheid – en de verdwijning van dit middel zal dan ook gepaard gaan met hoge kosten," staat in het verslag. "Toen antimicrobiële middelen 70 jaar geleden op grote schaal werden gebruikt, werd het aantal doden door infecties met 80 procent verminderd. Als het medicijn niet meer werkt door antimicrobiële resistentie, dan kunnen het aantal zieken en doden weer toenemen tot het niveau van de pre-antimicrobiële tijd."

In het ergste geval, kan een grote toename van antimicrobiële resistentie ervoor zorgen dat 28,3 miljoen extra mensen in extreme armoede leven rond 2050. De meerderheid van die groep (26,2) zijn mensen die leven in derdewereldlanden. Als dit scenario doorzet is het doel om armoede uit te bannen tegen 2030 absoluut niet haalbaar. Momenteel is de wereld op de goede weg om het doel van 3 procent minder mensen in armoede te halen in minder dan 15 jaar.

De toename van antimicrobiële resistentie zorgt ook voor een afname van de wereldwijde export – materiele goederen en diensten die over de grens worden verkocht – van tussen de 1.1 en 3.8 procent, afhangend van het scenario. De wereldwijde kosten voor gezondheidszorg zullen oplopen van €270 miljard naar €900 miljard in 2050, terwijl de veeteelt met 7,5% per jaar afneemt.

"Infecties die resistent zijn tegen medicijnen, bij zowel mensen als dieren, nemen wereldwijd toe," aldus de persverklaring van de Wereldbank. "Als antimicrobiële resistentie ongecontroleerd blijft verspreiden zullen infecties opnieuw onbehandelbaar worden, waarmee een eeuw aan vooruitgang in de gezondheidszorg ongedaan wordt gemaakt."

Wereldwijd kunnen overheden beginnen met het probleem te verzachten: het beleid kan worden gebruikt om minder antibiotica in landbouw toe te staan, en het stoppen van teveel antibiotica voorschrijven door dokters. Momenteel worden zelfs groenten en fruit besproeid met antibiotica, zoals Motherboard pas berichtte. Verder zal de publieke opinie rond antibiotica volledig moeten veranderen om het nieuwe beleid van overheden voor regulatie te steunen.