FYI.

This story is over 5 years old.

Eten

Deze wetenschapper gebruikt genetica om varkensvlees minder te laten stinken

Onderzoeker Maria DeRosa probeert met behulp van genetica de ‘berengeur’ die mannetjesvarkens hebben te verwijderen, en zo het castreren van varkens te stoppen.

Het leven is zwaar als je een varken bent.

Tussen een onvermijdelijke dood door elektrocutie, de soms onhygiënische manier waarop het dier geslacht wordt en af en toe gemolken worden in, moeten deze intelligente viervoeters heel wat ondergaan voordat ze omgebracht worden tot stukken vlees.

Lees: In Overijssel kun je kaas van met de hand gemolken varkens eten

Zo verschrikkelijk als de woon- en sterfomstandigheden van de varkens ook mogen zijn, er is niets zo wreed als de verplichte castratie die mannetjesvarkens moeten ondergaan voordat ze de puberteit bereiken. De reden hiervoor is dat de mannelijke varkens stinken – niet alleen in het varkenshok, maar ook in de pan. Dat komt door een chemische reactie die een bedorven geur, ook wel bekend als 'berengeur', veroorzaakt.

Advertentie

We spraken met Maria DeRosa, die in een laboratorium van Carleton University in Ottawa werkt. Ze probeert met behulp van genetica de berengeur te laten verdwijnen en zo het castreren van mannetjesvarkens te stoppen.

maria-pig-taint-dna

Maria DeRosa in haar laboratorium op Carleton University.

MUNCHIES: Kun je uitleggen waarom mannetjesvarkens gecastreerd worden? Maria DeRosa: Het is een zielig verhaal. Het komt erop neer dat mannelijke varkens een hoger testosterongehalte hebben. Dat hormoon kan tijdens het koken afbreken en leidt tot verbindingen die een nare geur achterlaten.

Geldt dat alleen voor mannetjesvarkens? Bij vrouwtjes krijg je dezelfde verbindingen, maar veel minder, waardoor je de geur niet opmerkt. Voor lekker varkensvlees zullen boeren in het algemeen geen gebruik maken van mannetjes, wat neerkomt op ongeveer de helft van hun voorraad. Als er besloten wordt om een mannetje te castreren, komt-ie niet in de puberteit, en is er geen stank.

Hoe gaat het castreren in z'n werk? Er is nu veel interesse in andere vormen van castratie, maar in dit geval gaat het om chirurgische castratie, dus niet over chemische castratie. Het is niet erg humaan. In Europa zijn er richtlijnen om het castreren diervriendelijker te maken.

Wat is de berengeur? De berengeur is gewoon de naam die gegeven is aan de chemische verbindingen die het vlees laat stinken. Het is een andere manier om te zeggen dat deze verbindingen in het vlees aanwezig zijn. Verschillende niveaus van de verbindingen die de berengeur veroorzaakt kunnen aanwezig zijn en sommige mensen merken het tot op bepaalde hoogte niet op. Maar je kunt je voorstellen dat de producenten geen enkel varken willen dat eventueel de berengeur zou kunnen hebben, en het daarom compleet vermijden door alle varkens te castreren.

Advertentie

En die geur is erg genoeg om de verkoop van het vlees te beïnvloeden? Absoluut. Veel mensen zeggen dat het ruikt naar urine of ontlasting. Iedereen ervaart het anders, sommigen vinden het naar zweet ruiken. Dat zijn natuurlijk geen geuren die je wil ruiken. Als je 's ochtends lekker een eitje met spek bakt, wil je niet dat het hele huis naar poep ruikt.

Hoe past jouw onderzoek in dit verhaal? We werden benaderd door het Canadese Centrum voor Varkensverbetering, omdat we aan biosensoren werken die op een goedkope, betrouwbare manier moleculen kunnen opsporen in dingen als eten of aarde. Ze vroegen ons of er een manier was om de verbinding te detecteren in varkensvlees, bloed of in het vet zodat ze betere beslissingen over het fokken van de varkens kunnen maken.

Lees: Deze man verdient zijn geld met het aftrekken van varkens

En zo komt een boer erachter welk varkentje stinkt en welke niet? Als ze een varken vinden dat een hoog niveau van deze verbinding heeft, gaan ze dat varken niet gebruiken om mee te fokken. Hopelijk zal dan elke volgende generatie minder van deze verbinding hebben. Dit zorgt er uiteindelijk voor dat geen enkel varken de betreffende genen heeft, zodat uiteindelijk het castreren volledig onnodig zal zijn.

Hoe zien die sensoren eruit? In principe lijken ze op zwangerschapstests. Het zijn stripsensoren die van kleur veranderen. Het is echt heel eenvoudig, iedereen kan de kleurverandering aflezen. Als je een rode stip ziet, is de verbinding die de berengeur veroorzaakt aanwezig. Je hebt geen dure apparatuur nodig, en het is zeer hanteerbaar voor vleesverwerkers.

Advertentie

Op welke manier is dit een verbetering ten opzichte van het huidige model? Onze testen zijn veel goedkoper dan de huidige methode, waarbij dingen naar een lab worden gestuurd. Meestal is dat erg duur. Of het inhuren, betalen en opleiden van mensen om aan rauw vlees te ruiken. Je kunt zelf wel bedenken dat dat erg moeilijk is. In plaats daarvan kunnen we het op een goedkopere manier doen, door gebruik te maken van scheikunde.

Hoe denk je dat dit de vleesindustrie zal beïnvloeden? We hopen dat we de productie van varkensvlees humaner kunnen maken. Na verloop van tijd hoeven er geen varkens te worden gecastreerd voor lekker varkensvlees. Het is ook goed voor boeren: ze hoeven zich geen zorgen meer te maken dat ze maar de helft van hun voorraad kunnen gebruiken voor voedsel. Het zou allemaal een stuk duurzamer en economischer kunnen.

En zelfs de varkens winnen hier, omdat ze hun zaakje mogen houden. Iedereen wint!

Eet je zelf eigenlijk varkensvlees? Ja hoor, ik lust alles waar spek omheen zit.

Echt? Echt waar, ik vroeg tijdens het onderzoek nog of ik wat mee mocht nemen, maar helaas.

Bedankt voor je tijd, Maria. Geen dank. Pas goed op jezelf.