Fraser getting egged
Screenshot via YouTube 

FYI.

This story is over 5 years old.

Eten

De verrassend lange geschiedenis van eieren op politici gooien

Geert Wilders, Richard Nixon, Emmanuel Macron en vele anderen – de traditie van politiek leiders die het eigeel van hun hoofd moesten wrijven gaat al eeuwen terug.

Het is waarschijnlijk een veilige veronderstelling dat, tot voor kort, weinig van ons bekend waren met de Australische politicus Fraser Anning, en zijn homofobe, xenofobe en islamofobe uitspraken. Althans niet tot afgelopen week.

Vlak nadat een 28-jarige man het vuur had geopend in een moskee in Christchurch, waarbij vijftig mensen werden gedood en nog eens dertig gewond raakten, gaf Anning een verklaring die je op z’n zachtst gezegd wat onsubtiel kunt noemen. “De echte oorzaak van het bloedvergieten in de straten van Nieuw-Zeeland is het immigratieprogramma, dat fanatieke moslims in staat heeft gesteld om naar Nieuw-Zeeland te komen. Moslims kunnen vandaag dan wel de slachtoffers zijn geweest – meestal zijn ze de daders.”

Advertentie

Zijn opmerkingen werden door vrijwel iedereen veroordeeld. Onder anderen door een zeventienjarige jongen, die tijdens de persconferentie die Anning op zaterdagochtend gaf een ei kapotsloeg op zijn achterhoofd. Anning stompte hem vervolgens twee keer in zijn gezicht.

Vrijwel iedereen die niet Fraser Anning heet, heeft inmiddels de kant van William ‘Egg Boy’ Connelly gekozen. De Australische premier heeft gezegd dat Anning met “de volledige macht van de wet” vervolgd moet worden voor zijn reactie op Connelly. Er is een GoFundMe-pagina gelanceerd om geld in te zamelen voor Connelly’s juridische kosten – en voor “nog meer eieren” – waar al meer dan drieduizend mensen zo’n 78.000 dollar voor hebben geschonken. Connelly heeft al aangegeven dat hij de meerderheid van het geld wil doneren aan de families van de slachtoffers van de schietpartij.

Als je wilt laten merken dat je het niet eens bent met een politicus, is met eieren gooien daar best een handige manier voor. Het is relatief ongevaarlijk, in de zin dat je er geen schade mee veroorzaakt die niet opgelost kan worden met een bezoekje aan de stomerij. Eieren zijn daarnaast eenvoudig verkrijgbaar en helemaal niet zo duur. Wat dat betreft is het niet zo gek dat eieren naar politici gooien een traditie is die al eeuwen teruggaat. We hebben de belangrijkste sleutelmomenten even voor je op een rijtje gezet.

Los van eieren werpen, bestaat het concept van eten naar politici gooien al heel lang: het vroegst opgetekende voorbeeld hiervan vond plaats in het jaar 63 na Christus, toen de Romeinse gouverneur Vespasianus met knolrapen werd bekogeld. Maar goed, eieren dus. The Guardian schreef dat het in de Engelse renaissance al vrij gebruikelijk was voor theaterpubliek om eieren te gooien naar uitzonderlijk slechte acteurs, een gewoonte die uiteindelijk een wijdverspreide manier werd om zowel gevangenen als politici te bespotten.

Advertentie

In de roman Middlemarch van George Eliot uit 1871, is te lezen hoe de fictieve parlementariër Brooke op een “hagel van eieren” kon rekenen tijdens een slecht ontvangen campagnetoespraak. En in zijn boek The Making of the English Working Class beschreef E.P. Thompson een negentiende-eeuwse gevangene die voor zijn misdaden een stel eieren naar zich toe kreeg geslingerd. “Er was een man aan de schandpaal genageld, waar hij bekogeld werd met rotte eieren, en bijna stikte in het bloed en de ingewanden uit het slachthuis die in zijn gezicht werden gegooid,” schreef Thompson. Onze manier van beschimpen is sindsdien dus wel iets beschaafder geworden.

Meer dan honderd jaar voor het ei-moment van Fraser Anning, gooiden de Australische broers Pat en Bart Brosnan ook al eieren naar premier Billy Hughes, vlak voordat hij een speech gaf in een treinstation in Warwick. Een van de eieren raakte Hughes’ hoed, en zijn aanhangers reageerden door de gebroeders Brosnan rap het station uit te werken. Pat zou later beweren dat hij het ei had gegooid omdat hij, in tegenstelling tot Hughes, tegen de dienstplicht was. Verder was Hughes “een goede vent,” zei hij in 1952. “Ik had hem graag persoonlijk ontmoet, maar dat is er helaas nooit van gekomen (…) Hij voerde campagne voor de dienstplicht, en misschien had hij ook wel een punt, maar ik wilde het leger gewoon niet in.”

Maar wat Brosnans beweegredenen ook waren, het ei-incident in Warwick is, zoals in The Conversation te lezen is, om twee redenen memorabel: het was een directe, fysieke aanval op de premier, en het heeft uiteindelijk geleid tot de oprichting van de Commonwealth Police Force in december 1917 (tegenwoordig beter bekend als de Australische federale politie).

Advertentie

Tegenwoordig zijn er voorbeelden van ei-incidenten te over, vooral in Groot-Brittannië. In april 2010 werd bijvoorbeeld de latere premier David Cameron – toen nog gewoon een conservatieve politicus – met een ei bekogeld door een zestienjarige student, toen hij het Cornwall College verliet. (Rond diezelfde tijd werd hij ook door een Daily Mirror-journalist gevolgd die verkleed was als een kip. Maar of de kip nou eerder was, of het ei, moet nader onderzoek nog uitwijzen.)

De student werd kort vastgehouden, maar niet aangeklaagd. “Het is waarschijnlijk een uiting van woede die veel mensen op het moment voelen richting politici,” zei de voorzitter van de studentenvereniging van het Cornwall College destijds. “Veel studenten nemen ze amper serieus, en zien ze eerder als comedians.” Wat dat betreft is er eigenlijk weinig veranderd.

Zowel Ed Miliband als Jeremy Corbyn van de Labour Party zijn weleens met eieren bestookt, evenals Nigel Farage, de voormalig partijleider van de UK Independence Party (UKIP). In 2014, twee jaar voor het Brexit-referendum, smeet een demonstrant een ei naar Farage vanwege zijn anti-immigrantenbeleid. “Eieren gooien is een ingeburgerde vorm van politiek protest in dit land,” aldus een zekere ‘Fred’ tegen de BBC. “Ik zag Farage tien minuten geleden bij het gemeentehuis. Dus ik even naar de supermarkt. Snel wat eieren kopen.”

Een klassiek voorval vond in 2001 plaats, toen de voormalige vicepremier van het Verenigd Koninkrijk, John Prescott, tijdens zijn campagne in Wales een rauw ei in zijn gezicht gedrukt kreeg door een demonstrant. Die kreeg gelijk een stomp in zijn gezicht — hij wist waarschijnlijk niet dat Prescott een voormalige amateurbokser was. Nadat de twee mannen kort met elkaar worstelden, werden ze door de politie uit elkaar gehaald.

Advertentie

“Toen ik langs hem liep, en hij me met dat ei raakte, wist ik in eerste instantie nog niet dat het een ei was,” legde Prescott uit in een aflevering van Top Gear uit 2011. “Ik voelde alleen iets warms in m’n nek sijpelen en dacht dat iemand me had gestoken met een mes. Het gebeurde allemaal in een halve seconde. Ik zag die kleerkast van een vent, draaide me om, en reageerde erop. Toen Tony Blair me vroeg wat was er gebeurd, zei ik dat ik gewoon zijn orders had opgevolgd. We moesten meer met de kiezers in contact komen, dus ja, dat heb ik gedaan.”

In Nederland is Ahmed Marcouch een keer “besmeurd door eieren”, toen hij als Kamerlid op werkbezoek was in de Haagse Schilderswijk. Hij was er om over een incident te praten tussen de politie en een paar buurtbewoners, en werd bestookt door een paar “hufters” die voor de supermarkt stonden. Verder is Nederland niet een ontzettend bedreven eiergooi-land. Rita Verdonk is weleens bekogeld, maar werd volgens een politiewoordvoerder niet daadwerkelijk geraakt, en toen Geert Wilders vorig jaar Emmen bezocht, werd ook hij toch wel ruimschoots gemist – en direct weggevoerd door zijn beveiligers.

De Duitsers waren wat dat betreft een stuk trefzekerder, toen in 1991 de toenmalige bondskanselier een bezoekje bracht aan Halle, en hij door tientallen mensen op een eierdouche werd getrakteerd. Hij liet het niet zomaar van zich afglijden – voor zover mogelijk althans – en probeerde met zijn belagers op de vuist te gaan. Later gaf hij aan dit als een succesvol bezoek te hebben ervaren. “Die paar relschoppers waren niet representatief voor de hele stad.”

Advertentie

Emmanuel Macron, toen nog de Franse minister van Economische Zaken, werd met eieren bekogeld toen hij in 2016 een postkantoor in Parijs bezocht om een herdenkingspostzegel te onthullen. Een jaar later overkwam het hem opnieuw, op een drukbezochte landbouwbeurs. Zelf zei hij de actie eigenlijk wel toepasselijk te vinden voor de locatie.

Macron werd twee keer het slachtoffer, maar de voormalige Amerikaanse Richard Nixon had het nog erger getroffen. Hij heeft in minstens drie decennia en minstens drie verschillende landen eieren naar zijn hoofd gekregen. In 1958, toen hij vicepresident was en door de Peruviaanse hoofdstad Lima reed, kreeg hij bovendien niet alleen eieren, maar ook stenen en andersoortige projectielen naar zijn auto geslingerd. “Ze gooiden het naar de auto, niet naar mij,” relativeerde hij na afloop.

Nixon kreeg ooit zelfs twee keer op dezelfde dag eieren te verwerken, toen hij in 1960 een bezoek bracht aan Michigan. Ook werd hij bekogeld in Dublin in 1970, en in diezelfde maand ook nog een keer na afloop van een Republikeinse rally in San Jose.

De Amerikanen hebben het sowieso zwaar te verduren gehad. Tijdens een bezoek aan Tsjechië, was toenmalig minister van Buitenlandse Zaken Madeleine Albright bijvoorbeeld het doelwit van twee zelfbenoemde anarchisten, die dingen riepen zoals “Dood aan het Amerikaanse imperialisme!” Hierna gooiden ze, uiteraard, twee eieren haar kant op. “Ze had toch nog niet ontbeten,” merkte een woordvoerder droogjes op.

Advertentie

Ongeveer een jaar later liep president Bill Clinton een antiekwinkeltje in Warschau uit, en kreeg hij een ei naar zich toegeworpen door een negentienjarige demonstrant. Clinton deed zijn besmeurde jasje uit en haalde zijn schouders op. “Het is een goede zaak dat jonge mensen tegenwoordig ergens boos om kunnen worden,” zei hij erover.

Twee jaar geleden vond er ook in Brazilië een glorieus eiersalvo plaats. Een groep boze burgers verzamelden zich buiten een kerk, waar politicus Maria Victoria Barros net van plan was om in het huwelijksbootje te stappen. Het liep anders. Ze werd de huid vol gescholden, en met zoveel eieren besmeurd dat ze met een gepantserde auto weggevoerd moest worden.

En misschien is dit alles nog slechts het begin. Zolang er eieren in de supermarkt liggen – en zolang politici zich als hufters blijven gedragen – zal deze deze traditie ongetwijfeld nog eeuwenlang worden voortgezet.

Volg MUNCHIES op Facebook, Instagram en Flipboard.

Dit artikel verscheen eerder op MUNCHIES US.