Rafaël Rozendaal hangt bekende websites als wandtapijtjes aan de muur

In 2014 lanceerde de Braziliaans-Nederlandse internetkunstenaar Rafaël Rozendaal de gratis chrome-extensie Abstract Browsing, waarmee je afzonderlijke internetpagina’s in kleurrijke lappendekens kunt veranderen. De website zelf is nadat je de extensie aanzet nog steeds hetzelfde, je ziet alleen geen content meer, en überhaupt een beetje rondklikken wordt een hele opgave. Toch heeft het ook iets verlossends, alsof je eindelijk een keertje bevrijd bent van alle online prikkels die altijd maar om je aandacht vragen, en je gewoon een keer naar het geraamte van het internet kunt kijken.

Nu, twee jaar later, stelt Rozendaal die kleurrijke online geraamtes tentoon in de Steve Turner-galerie in Los Angeles, in een serie van zes wandtapijten van elk 1,5 bij 3 meter groot. De kunstenaar, die normaal gesproken bekend staat om werk dat juist alleen maar op het internet leeft (denk aan zijn single-serving-sites), is daarmee nu opeens in een echte galerie bewonderen.

“Ik ben op zoek naar vreemde composities waar een mens niet op zou kunnen komen,” legt hij uit aan The Creators Project. “Voor deze expositie koos ik websites die ik zelf vaak bezoek. Dit is waar ik elke dag naar kijk – mijn inbox, social media, tijdlijnen. Ik wil eerlijk zijn over het moderne leven; we kijken meer naar onze inbox dan naar bergen of bossen. Blijkbaar zijn browsersvensters fascinerender dan echte vensters.”

Het idee voor de browserextensie is geboren uit Rozendaal’s opvatting van wat het internet zou kunnen zijn. “In de begindagen had je een web zonder afbeeldingen, om bandbreedte te besparen,” vertelt Rozendaal. “Ik bedacht dat het tegenovergestelde ook interessant kon zijn: minder informatie, alleen beelden.”

De blokken krijgen willekeurig één van de tien mogelijke kleuren toegewezen, een pallet dat de kunstenaar zelf zijn primaire kleuren noemt. “Het zijn de tien kleuren die voor mij het essentieelst zijn uit alle 16.777.216 mogelijke kleuren op het internet. Ik werk bijna altijd met kleuren die heel helder, verzadigd en contrastrijk zijn.”

Bij de vertaalslag van het internet naar een fysiek kunstwerk kwam Rozendaal al snel bij het zogenaamde Jacquard-weefproces uit. “Die techniek wordt vaak genoemd in de geschiedenis van de computer. De ponskaarten die voor de weefpatronen in de stof zorgen werden al in 1801 uitgevonden. Het is naar mijn weten dus de eerste digitale afbeeldingsformaat. Het bevat binaire informatie die op een mechanische manier wordt verwerkt,” legt Rozendaal uit.

Het maken van de felgekleurde tapijten bleek echte gecompliceerder dan alleen wat hex-kleuren intikken. Rozendaal werkte voor de productie samen met experts van het Textielmuseum in Tilburg, een stad die beroemd is om zijn wolgeschiedenis. Het museum zelf doet dienst als “deel museum, deel workshop,” waar Rozendaal honderden combinatie van draden uitprobeerde alvorens hij tot de 23 definitieve kleurencombinaties kwam. Voor het materiaal werd gekozen voor acryldraad, om zijn lichte kleuren, volume en sterkte.

“Mijn doel was om kleuren te creëren die lijken te vibreren, omdat ze uit kleine onderdelen zijn opgebouwd, alsof je naar een gif zit te kijken. Het is moeilijk om ze echt te ervaren in foto’s, juist omdat ze zo fysiek zijn. Het is juist een fysieke ervaring om ernaar te kijken.”

“De manier waarop websites zijn opgebouwd komt voort uit een combinatie van menselijk design aan de ene kant, en machinale data-analyse aan de andere,” gaat hij verder. “Websites worden continu geëvalueerd en aangepast en geoptimaliseerd. Ze zijn gebouwd voor efficiëntie. Hoe zorg je dat je gebruiker op je pagina blijft en op zoveel mogelijk dingen klikt? Hoe rollen hun ogen over het scherm? Ik ben geïnteresseerd in de compositie die overblijft als je de informatie wegneemt. De informatiesnelweg, maar dan zonder de informatie.”

De expositie in de Steve Turner-galerie in Los Angeles loopt nog tot en met 6 februari.

Bekijk meer werk van Rafaël Rozendaal op zijn website.