We spraken Pride ambassadrice Ana Paula Lima over de Trans Pride of Colour
Beeld: Lianne Kersten

FYI.

This story is over 5 years old.

Onder de Gaydar

We spraken Pride ambassadrice Ana Paula Lima over de Trans Pride of Colour

Toen ze vijf jaar geleden in Nederland aankwam viel het haar op hoe de queer uitgaansscene vooral uit witte homomannen bestond en had ze moeite om andere transpersonen van kleur te ontmoeten.

Tijdens Pride 2018 lees je bij ons extra veel verhalen over mensen van het hele lhbt+-spectrum. Klik hier voor alle artikelen van Onder de gaydar. Zestien jaar geleden vluchtte Ana Paula Lima naar Europa, omdat ze haar leven als transvrouw niet meer zeker was in Brazilië. Na tien jaar in Italië te hebben gewoond kwam ze vijf jaar geleden door de liefde in Nederland terecht. Sinds haar komst in Amsterdam zet ze zich hard in voor de Nederlandse transgendergemeenschap – in het bijzonder voor transgender personen van kleur – omdat ze vindt dat de letter ‘t’ binnen de afkorting lhbt+ meer aandacht nodig heeft.

Advertentie

In 2017 werd Ana Paula Lima als ambassadrice voor Amsterdam Pride het gezicht van de transgendergemeenschap in Nederland. Daarnaast is ze betrokken bij de stichting Trans United; een platform dat zich inzet voor biculturele transgenders en dat tijdens de Trans Pride een Trans Pride of Colour heeft georganiseerd.

In 2016 veranderde de naam van de ‘Gay Pride’ naar ‘Amsterdam Pride’, omdat de term ‘gay’ geen recht doet aan de inclusiviteit die Pride uitdraagt. Toch luidt de kritiek nog steeds dat de meeste aandacht tijdens lhbt+-evenementen uitgaat naar (witte) homomannen, terwijl het de transgender sekswerkers van kleur waren die de drijfkrachten vormden achter de Stonewall-rellen – het befaamde omslagpunt dat plaatsvond toen bezoekers van een queer bar in New York na onderdrukking van de politie besloten terug te vechten. Deze opstand is tot op de dag van vandaag een belangrijke gebeurtenis voor de queergemeenschap, en wordt overal ter wereld tijdens Pride herdacht.

Tijdens de Trans Pride of Colour is het thema dan ook ‘Trans Heroes’, waarbij aandacht wordt gevraagd voor de touwtrekkers van Pride en de gemeenschap eraan herinnerd wordt op wiens schouders ze staan. We spraken Ana Paula over de reden dat ze naar Europa vluchtte, transgenderemancipatie en de Trans Pride of Colour die dit weekend in Amsterdam plaatsvindt.

i-D: Hoe was het om als transgender persoon op te groeien in Brazilië?
Ana Paula Lima: Als transgender persoon was een leven voor mij in Brazilië moeilijk en risicovol. Uit cijfers van Human Rights Watch blijkt dat het nog altijd gevaarlijk is voor transgender personen in Brazilië; 90% van de transgender personen werkt, door discriminatie op de arbeidsmarkt, als sekswerker en elke dag wordt een transgender persoon vermoord. Geweld jegens lhbt’ers is gangbaar en hierdoor wilden mijn familieleden ook dat ik Brazilië zou verlaten. Ik vluchtte uiteindelijk naar Italië, maar kwam door de liefde in Nederland terecht waar ik met mijn man trouwde. Hoe was het om naar Nederland te komen?
Toen ik vijf jaar geleden in Amsterdam kwam wonen had ik een heel progressief beeld van Nederland. Toch bleek het niet zo ideaal voor transgender personen. Ik had voorheen tien jaar in Italië gewoond, waar in tegenstelling tot de Amsterdamse queerscene veel samenwerking was tussen verschillende groepen. Op lhbt+-evenementen zag ik homomannen, lesbiennes en transgender personen samen optrekken. In de Reguliersdwarsstraat zag ik voornamelijk (witte) homomannen en ik had moeite om mijn groep – de transgenders (van kleur) – te vinden. Later ben ik vrijwilligerswerk gaan doen bij het COC Amsterdam en Trans United – een stichting voor transgender personen van kleur – en heb ik nadrukkelijk aandacht gevraagd voor de culturele diversiteit en inclusiviteit van transgender personen.

Advertentie

In 2016 nam jij het initiatief voor een transboot tijdens de Canal Parade. Waarom?
Toen ik voor de eerste keer op een boot, de Marokkaanse boot, stond tijdens de Canal Parade vroeg ik me af waarom er tussen al die 80 boten geen transboot was. Telde de transgendergemeenschap dan niet mee tijdens Pride? Ik ben hierna met het COC Amsterdam om tafel gaan zitten en zo werd de eerste transboot geboren.

Hoe komt het dat de transgender gemeenschap voorheen niet betrokken werd?
In de afgelopen jaren is de nadruk door emancipatie-organisaties als het COC voornamelijk gelegd op seksuele identiteit, terwijl genderdiversiteit ook een thema is waarvoor subsidie wordt gegeven aan dit soort belangenorganisaties. Helaas zie je dat genderdiversiteit dus nog lang niet altijd voldoende wordt belicht. Dit komt deels doordat veel geld naar (witte) homomannen gaat, die de scene en besturen van lhbt+-organisaties domineren, waardoor andere groepen binnen de lhbt+ gemeenschap achterblijven en onzichtbaar blijven. Er moet meer aandacht komen voor de specifieke problemen van de verschillende groepen binnen de lhbt+-gemeenschap. Wat zijn volgens jou problemen die nog onvoldoende worden belicht?
Er moet meer aandacht komen voor intersectionaliteit en er moet rekening gehouden worden met lhbt+’ers van kleur, die nog altijd veel racisme ervaren vanuit de gemeenschap zelf. Zo zijn er veel signalen dat lhbt+-vluchtelingen niet kunnen aarden in de lokale lhbt+-gemeenschap, omdat zij zich uitgesloten en zelfs (seksueel) uitgebuit voelen. Ook zijn er problemen waarmee transgender personen worden geconfronteerd, zoals dat hiv vaak alleen in de context van mannen die seks hebben met mannen wordt besproken.

De Trans Pride of Colour komt eraan. Wat willen jullie als Trans United met dit programma uitdragen?
Ons thema is Trans Heroes. We willen namelijk stilstaan bij de drijfkrachten achter de oorsprong van Pride; Marcha P. Johnson en Sylvia Rivera. Zij waren beiden transvrouwen van kleur, sekswerkers en sleutelfiguren in de Stonewall-rellen – die de basis vormen van de Pride zoals we die vandaag kennen. Het is daarom apart dat de focus voornamelijk op (witte) homomannen ligt tijdens Pride, terwijl het de transgenders waren die de touwtrekkers waren van de strijd voor gelijke rechten van lhbt+’ers. Wij hebben als Trans United daarom vier dagen georganiseerd, tijdens de Trans Pride, waarin we focussen op thema’s die belangrijk zijn voor onze gemeenschap.

Wat is er tijdens de Trans Pride of Colour te doen?
Van 30 juli tot 2 augustus zijn er verschillende activiteiten voor transgender personen van kleur, maar cisgender en witte personen die zich betrokken voelen bij de gemeenschap of interesse hebben en meer informatie willen zijn ook welkom. Op 30 juli is de opening met een symposium Trans In The City waarbij we de film A Fantastic Woman vertonen. Op 31 juli is er een avondprogramma In Our Skin(s) met diner voor transmannen. Op 1 augustus is er een symposium met drie thema’s; trans of colour, vluchtelingen en sekswerkers met onder andere Sylvana Simons en Dinah Bons als moderators. We eindigen op 2 augustus met een closing party in Club Church.

Hoe denk jij over de transgenderemancipatie?
We worden als groep steeds zichtbaarder en de afgelopen jaren is het bewustzijn rondom genderdiversiteit gegroeid. Tegelijkertijd zijn er helaas nog altijd urgente en ernstige problemen waarmee onze groep wordt geconfronteerd. Het werkloosheidscijfer is hoog, omdat transgender personen worden geconfronteerd met discriminatie op de arbeidsmarkt en daardoor vaak geen andere optie voor handen hebben dan sekswerk. Daarbij is Nederland van de zevende naar de tiende plek gezakt in de ranglijst van de Europese lhbti-koepelorganisatie en is de transgenderzorg in Nederland is een zooitje; de wachttijden zijn inmiddels opgelopen naar drie jaar. Door deze wachttijden worden veel transgender personen problematisch depressief en zelfs suïcidaal. Er is dus nog veel werk aan de winkel, maar daar zet ik me graag voor in.

Dit verhaal verscheen eerder op i-D.