Waarom er zo vaak vechtpartijen uitbreken in fastfoodrestaurants
Illustration de Ralph Damman.

FYI.

This story is over 5 years old.

Eten

Waarom er zo vaak vechtpartijen uitbreken in fastfoodrestaurants

“Wanneer ik een losgeslagen restaurant bezoek, merk ik dat de werknemers en leidinggevenden doodsbang zijn.”

Als je ooit 's avonds een fastfoodrestaurant binnen bent gestapt voor een levensreddende dosis cheddar, heb je misschien wel eens een zekere spanning gevoeld.

En als je ooit op de verkeerde plek op de verkeerde tijd bent geweest, weet je dat die spanning uiteindelijk kan ontaarden in een enorme ruzie – waar mogelijk een wasbeer, een verdwaalde tijdreiziger, brandwonden van gesmolten kaas, aanvallen met brandblussers, of ingeslagen ruiten door een stel olijke klanten bij betrokken waren.

Advertentie

Een uitzonderlijk onrustige McDonald's in Schotland, waar de politie maar liefst 200 keer moest komen opdraven in 14 maanden tijd, heeft onlangs besloten klassieke muziek te gaan draaien om de gemoederen onder de nachtelijke eters een beetje zen te houden. Deze subtiele methode, om gasten enigszins onder controle te houden, werd later opgepikt door andere McDonald's-locaties in Engeland en Australië. Vorig jaar heeft een filiaal van Burger King met succes dezelfde techniek toegepast om hangjongeren tegen te gaan.

Je hoeft maar "fast food fight" op YouTube in te tikken, en je vindt een ware goudmijn aan geweld dat aangezwengeld is door fastfood, met video's die variëren van absurd tot ronduit walgelijk. Met fastfoodgeweld als bron voor viral video's en verslaggeving van de gevechten door lokale media, zou het goed kunnen dat de gevechten ons collectieve beeld over de gevaren van fastfood aan het veranderen zijn.

Maar hoe komt het dat fastfoodketens zoveel agressie aan lijken te trekken?

Volgens Chris McGoey is er geen duidelijk antwoord op die vraag te vinden, en moeten de zaken los van elkaar bekeken worden. McGoey, die ook wel bekend staat als de Crime Doctor, is een veiligheidsexpert en adviseur die met verschillende fastfoodketens samengewerkt heeft om het aantal gewelddadige incidenten te beperken.

"Sommige restaurants zijn gewoon gevaarlijk – maar de meeste niet," legt hij uit. "De restaurants die met dergelijke problemen te kampen hebben, kunnen de incidenten vaak beperken tot een bepaald deel van de dag; daarom valt het te managen." Met andere woorden, wat het ene restaurant gevaarlijker maakt dan de ander komt neer op veel verschillende factoren, variërend van logistieke tot socio-economische redenen.

Advertentie

"Wanneer ik een evaluatie doe, evalueer ik om te beginnen de locatie," zegt McGoey. "Bij ieder bedrijf dat van mijn diensten gebruik maakt, ga ik eerst naar de locatie toe en observeer ik de situatie, interview ik het personeel, lees ik politieverklaringen en de geschiedenis van wat er allemaal gebeurd is door. Het verleden is de beste indicator voor wat er zal gebeuren in de toekomst."

David D. Van Fleet is professor aan de Arizona State University's Morrison school of Agribusiness en de auteur van het boek The Violence Volcano: Reducing the Threat of Workplace Violence, dat bedrijven, leidinggevenden en politie helpt bij het inschatten van de risicofactoren voor geweld op de werkvloer.

Van Fleet is het ermee eens dat gewelddadige overtredingen in fastfoodrestaurants een complex probleem vormen, vanwege het tekort aan academisch onderzoek naar het onderwerp. "Er is een heel scala aan oorzaken die bijdragen aan het probleem in fastfoodrestaurants," zegt hij. "Maar er is niet genoeg onderzoek gedaan om te kunnen concluderen welke oorzaken het belangrijkste zijn."

Volgens het Bureau of Labor Statistics zijn er tussen 1997 en 2010 maar liefst 229 werknemers van restaurants met 'beperkte bediening' vermoord tijdens het uitvoeren van hun werk, tegenover 173 werknemers – 32 procent minder – bij traditionele restaurants met 'volledige bediening'. Deze statistische inzage geeft een beeld van het aantal dodelijke incidenten bij fastfoodrestaurants, maar dit is nog steeds niet genoeg data om te kunnen stellen dat nou juist fastfoodrestaurants gevaarlijke plekken zijn.

Advertentie

Toch is van Fleet bereid een aantal hoofdfactoren op te sommen die fastfoodrestaurants theoretisch gezien kwetsbaarder zouden kunnen maken voor gewelddadige incidenten. "Er is over het algemeen meer contant geld in het restaurant aanwezig, en de werknemers zijn vaak jonger en minder getraind in het omgaan met noodsituaties," zegt hij. "Ook openen ze hun deuren eerder en zijn ze tot laat in de nacht geopend, en bevinden de restaurants zich veelal op makkelijk toegankelijke locaties, waardoor mensen die kwaad in de zin hebben gemakkelijk kunnen komen en gaan."

Chris Mcgoey heeft tijdens het uitvoeren van zijn werk een hoop van dezelfde factoren voorbij zien komen, en een aantal van de grootste problemen is structureel en logistiek van aard – namelijk zitplaatsen, locatie en het hoge aantal drugs- en alcoholgebruikers.

"Bijna alle grote fastfoodketens hebben zitplekken," zegt McGoey. "Als je een plek hebt waar iedereen zomaar naar binnen kan lopen en waar tot 's avonds laat nog licht brandt, loop je het risico hangjongeren aan te trekken. Bepaalde groepen hangen er mogelijk voor langere periodes – en wanneer je een hangplek voor groepen jongeren bent, kun je op den duur problemen krijgen, omdat ze de confrontatie aangaan met rivaliserende groepen."

Ironisch genoeg zorgen juist de karaktereigenschappen die fastfoodrestaurants zo aantrekkelijk maken er ook voor dat ze toegankelijker zijn voor criminelen – zoals ook het geval is met avondwinkels en pompstations. "Veel van de restaurants met een hoog aantal criminele incidenten bevinden zich in stedelijke, vrij dichtbevolkte gebieden, zijn 24 uur per dag open en bevinden zich vaak naast snelwegen. Dat zorgt ervoor dat ze vaker het doelwit zijn van overvallen," zegt hij, omdat daders zich door deze ligging snel uit de voeten kunnen maken.

Advertentie

"Wanneer ik in een losgeslagen restaurant kom, merk ik dat de werknemers en leidinggevenden doodsbang zijn."

Voeg alcohol en drugs aan de mix toe, en er ontstaat een uiterst risicovolle situatie. "Een aantal van de ergste restaurants waar ik geweest ben, worden gebruikt om drugs te dealen, vanwege al het publiek dat constant doorstroomt. Het is de perfecte plek voor dealers om rond te hangen en af te spreken met klanten.

Zoals je waarschijnlijk zelf al eens ervaren hebt, zorgt alcohol ervoor dat je sneller kiest voor snel en goedkoop eten. McGoey benadrukt daarbij: "Je loopt vlug naar binnen, bestelt iets om snel weg te werken en de effecten van de alcohol tegen te gaan, en vervolgens ben je weer weg." Dit verklaart mogelijk waarom er bij opstootjes in fastfoodketens, zoals je ze ziet voorbijkomen op het internet, altijd een legio van dronken mensen aanwezig is, die allemaal op zoek zijn naar een late snack na het sluiten van alle kroegen en clubs. "Om 2 uur 's avonds raken fastfoodrestaurants overladen met hordes mensen die bijna allemaal onder invloed zijn, en dat is niet altijd een goed idee wanneer grote groepen mensen samenkomen. Het verergert de situatie alleen maar."

Het tijdstip waarop "mensen met weinig goeds in de zin" rond beginnen te dwalen is een terugkerend thema in het werk van McGoey. "De meeste mensen functioneren overdag. Als het eenmaal tien uur 's avonds is of het alweer ochtend begint te worden, is er veel minder verkeer op straat. Veel louche figuren zijn op dat tijdstip nog wakker – mogelijk zijn ze werkloos of iets dergelijks. Dat is het tijdstip dat zij op zijn."

Advertentie

McGoey adviseert dat sommige fastfoodrestaurants na middernacht beter zouden kunnen sluiten, om hordes dronken klanten te vermijden. Maar hij benadrukt dat sommige locaties juist rond lunchtijd met het grootste aantal incidenten te maken hebben, of vlak na een sportwedstrijd – en dat ieder restaurant individueel geëvalueerd moet worden. "Ik kan wel uren doorgaan," verklaart McGoey. "Ik kan zo een lijst van honderd dingen opnoemen die mogelijk bijdragen aan gevaarlijke situaties."

Uiteindelijk is het 't personeel van fastfoodketens dat problemen rondom het somse wrede en onvoorspelbare geweld op moet zien te lossen. Om dergelijke problemen aan te kunnen pakken, is meer nodig dan wat symfonieën van Bach.

"Fastfoodrestaurants hebben vaak minder beveiliging dan andere bedrijven," zegt David Van Fleet. "Door het hoge personeelsverloop worden werknemers zelden goed getraind." Dit maakt hen uitzonderlijk kwetsbaar en onvoorbereid op "uitbarstingen van geweld", aldus Van Fleet. McGoey sluit zich hierbij aan. "Wanneer ik een losgeslagen restaurant bezoek, merk ik dat het personeel en management doodsbang zijn. Ze willen binnen blijven en absoluut niet naar buiten om er iets van te zeggen, zodat de situatie kan worden opgelost. Werknemers doen zoiets niet voor zo'n mager salaris."

Het aannemen van een bewaker lost de oorzaak van het probleem niet op; eigenaren van franchises die het criminaliteitsprobleem in hun vestiging willen oplossen moeten creatiever zijn dan dat. "Werknemers zijn meestal niet bijzonder goed in mensen zich aan de regels laten houden," zegt hij. "Ze zijn geen beveiligers, zijn niet getraind om met losgeslagen groepen mensen om te gaan en bevinden zich daarbij op een heel klein oppervlakte. In de keuken kunnen ze niet zien wat er buiten gaande is. Er zouden regelingen getroffen moeten worden, zodat er altijd iemand is die de situatie buiten het gebouw en op de parkeerplaats in de gaten houdt. Als er een bewaker neergezet wordt, zonder dat er duidelijke regels zijn, is het niet effectief."

Zowel Van Fleet als McGoey zijn het erover eens dat het gemak van fastfood zowel voordelen als nadelen met zich meebrengt; nadelen, omdat bepaalde locaties van fastfoodrestaurants een makkelijker doelwit worden voor gewelddadige criminaliteit. Het aantrekken van zoveel mogelijk klanten door middel van goedkoop eten, 24 uur per dag, vormt de succesformule van veel fastfoodketens, maar zorgt er tegelijkertijd voor dat veel van deze restaurants in broedplaatsen van criminaliteit veranderen.