De scheldende Eurokok Martin is ziek en dat is kutkloterij

Beste Martin,

Als ik humorloze of pijnlijk serieuze kookprogramma's zie, van Rens Kroes of 'Meneer in de keuken' bijvoorbeeld, denk ik vaak aan jouw show die t0t 2013 te zien was op RTV Noord-Holland waarin je als de Eurokok bij mensen thuis langs gaat om te koken in kleine priegelkeukens. De enige vitamientjes waar jij het over hebt zijn sigaretten, waarvan je er meteen eentje opsteekt als er even iets gestoofd moet worden. Je valt mensen niet lastig met geklets over superfood, en verbindt eten vaak aan seks. Bijvoorbeeld door tijdens het maken van een bouillabaisse te zeggen dat je "voor alles wat lekker is, moeite moet doen". Adviezen waar de mensen wat aan hebben.

Twee weken geleden schreef RTV Noord-Holland dat je ziek bent, dat je longkanker hebt. "Stuur Eurokok Martin een kaartje!" schreef de omroep op haar facebookpagina. Programmamaker Paul Tromp, met wie je als laatste gewerkt hebt, brengt de kaarten bij je langs in de Jordaan en leest de aardige facebookberichten voor. Er zijn inmiddels "enkele tientallen kaarten binnengekomen, vanuit Texel tot Hilversum," vertelde Paul me aan de telefoon. Hij zei dat je de steun goed kan gebruiken omdat je alleen bent.

Er is geen tweede Martin de Eurokok en die komt er waarschijnlijk ook niet gauw meer. Geen enkele tv-kok – op Gordon Ramsey na – durft hardop kwaad te worden om een bot mes: "Dit mes is zo bot als mijn reet!"

Jouw programma laat zien hoe mensen in Nederland koken: niet op glimmende kookeilanden, maar gewoon op een gasfornuis, in een keuken met plakkerige keukenlades, veel te kleine pannetjes en botte messen dus. Eén keer werd je heel kwaad op een jongen, omdat hij geen enkele gewone pan én geen blikopener én alleen maar botte messen had. Je gooide de hele macaronischotel zo in de gootsteen. "Als je in de rimboe bent en je hebt geen spullen, moet je ook wat verzinnen," zei je. "Dan eet je ook van bananenbladeren waar apen op hebben zitten schijten."

Dat soort uitspraken vinden mensen – ik in ieder geval – verfrissend in een tijd waarin iedereen op advies van te dunne blonde meisjes aan het kokend water met gemalen geelwortel zit. En aan de superfoods en poeders. 'Een dag geen avocado, is een dag niet geleefd' vindt Rens Kroes, ook al moet het groene spul worden ingevlogen van de andere kant van de wereld. Je zou Rens wel zien zitten denk ik, maar wel gauw ruzie met haar krijgen over bijvoorbeeld al die scheppen suiker die je in dat gezonde groentewokje voor een groepje studenten stopte.

Niet alleen vanwege je Amsterdamse eerlijkheid, ook vanwege je repertoire raad ik iedereen aan om jouw archief op YouTube eens door te spitten. Want wie maakt er nou nog regelmatig Jan in de Zak, hachee of schorseneren thuis klaar? Bijna elk gerecht dat je maakte is culinair erfgoed, net als de babi pangang, het Indische hapje en de pittige tosti in café Pleinzicht:

Een beetje seksisme is jou niet vreemd, en daarmee maakte je in Noord-Holland niet alleen maar vrienden. Gelukkig ben je niet te kinderachtig om het goed te maken, bijvoorbeeld met die man met de snor die jou "iets te vulgair vond". Je ging bij hem langs om een bordje blote billetjes in het gras te maken, een gerecht met snijbonen en aardappels, en kon het niet laten om de snor in zijn eigen keuken toch nog even een 'vaginarager' te noemen:

Er is een filmpje van jou dat ik graag terugkijk, op de Horecava, meer dan vijf jaar geleden. Waar de meeste televisieploegen op de horecabeurs elk jaar weer opnieuw gezellige items draaien over de nieuwste kroketten waar je geen frituurvet voor nodig hebt, kan er bij jou geen enkel gratis hapje op je goedkeuring rekenen. Te veel deeg en te weinig vlees in het saucijzenbroodje, te weinig vet in de soep, en zwartgeblakerd vlees. Als je de man die het vlees aanbiedt vertelt dat het verbrandt is en "je daar kanker van krijgt", valt dat bij hem niet in goede aarde. Terwijl je wegloopt snauw je "maar het was ook geen Hollander hè", tegen je cameraman. We hoeven het daar niet over te hebben Martin. Het was vast niet zo bedoeld.

Dat je ziek bent is kutkloterij, om maar even in jouw woorden te spreken. Eet je de komende tijd wel echte vitamientjes alsjeblieft? En misschien wil Rens Kroes wel een keer op ziekenbezoek komen met haar powerfood.

Wil je Martin de Eurokok ook een kaart of brief schrijven, zoek dan hier het adres op.

Like MUNCHIES Nederland voor een dagelijks banket aan prachtverhalen.