Ik dook in de wereld van natuurwijn en voelde me als een verliefde puber aan de mdma

FYI.

This story is over 5 years old.

Eten

Ik dook in de wereld van natuurwijn en voelde me als een verliefde puber aan de mdma

Ik ging naar een feestje van wijnhandel Vleck, een begrip op het gebied van vin nature.

"Voordat ik de wijnhandel in ging, was ik klassiek zanger," zegt Michiel ter Heide, eigenaar van wijnwinkel Vleck op de Eerste Helmerstraat in Amsterdam. Na een carrièreswitch ging hij werken bij een wijnimporteur aan de Keizersgracht, waar natuurwijn werd verkocht. "Toen ik daar voor het eerst vin nature dronk, kwam er een soort oergevoel bij me naar boven. Van wow, te gek, dit is echt heel anders dan gewone wijn." Deze maand precies tien jaar geleden begon hij voor zichzelf. Ondertussen is zijn winkel een walhalla voor natuurwijndrinkers, koks en sommeliers.

Advertentie

De naam Vleck komt van Michiels bijnaam. Zijn zwager heet ook Michiel. "Twee Michiels aan tafel was nogal onhandig bij mijn schoonfamilie." Aangezien hij overal vlekken op maakte, werd Vlek al snel zijn bijnaam. "Mijn schoonvader heeft me – om het nog een beetje cachet te geven – de letter c cadeau gegeven in een Sinterklaasgedicht. Toen ik me inschreef bij de KvK zei ik: doe maar Vleck Wijn."

vleck8

Michiel met vin nature De wijnwinkel

Bij binnenkomst in de winkel kun je drie grote stappen naar voren doen, één stap naar rechts en drie stappen terug naar de kassa. Alle wijn die hier in de rekken staat, is vin nature. Dat betekent dat de wijnboer hard werkt op het land om een goed ecosysteem te creëren om vervolgens zo weinig mogelijk te kunnen doen in de kelder. "Het is feitelijk de druiven persen en kijken of het goed gaat," legt Michiel uit. "In Europa mag je zestig verschillende soorten chemicaliën en technieken gebruiken. Onze wijnboeren doen dat niet. Zij kijken alleen naar wat de natuur doet. Vaak filteren ze de wijn niet eens."

Binnen staat Kete-marie Hoevenaars. Ze werkt sinds een jaar bij Vleck, en stond daarvoor in de bediening bij restaurant Choux in Amsterdam. "Ik heb mezelf een beetje bij Michiel in zijn schoot geworpen. Dit is toch wel de plek waar het gebeurt qua vin nature," vertelt ze. "Ik wilde meer leren over wijn. Daarom werk ik nu hier."

De meeste wijn die Vleck importeert komt uit wat de 'oude wereld' wordt genoemd, oftewel de klassieke Europese wijnproducerende landen zoals Frankrijk, Italië en Spanje. "Vin nature heeft zijn basis in Frankrijk," legt hij uit. "Vijfendertig jaar geleden zijn een paar wijnboeren in de Beaujolais begonnen op deze manier wijn te maken. In het begin werden ze voor gek verklaard, maar langzaam zijn ze zich steeds meer gaan uitbreiden."

Advertentie
vleck1

Binnen staat medewerkster Kete-marie Twee aliens aan een ketting en Roodkapje die de grote boze wolf kust

Kete-marie laat me de winkel zien. "Iedere wijnboer werkt op een andere manier," legt ze uit. Sommige wijnmakers die natuurlijk werken lopen er niet mee te koop. Anderen zijn van die rebellen die een dikke middelvinger naar de gewone wijnwereld opsteken." Ze wijst naar een fles zonder etiket. "Deze rioja wordt buiten de streek Rioja gebotteld. Dat is eigenlijk illegaal."

Er zijn verschillende gradaties in vin nature. "Sommige zijn extreem, dan is de fles bijvoorbeeld een beetje aan het gisten. Maar je hebt ook wijn die gefilterd wordt," zegt Kete-marie. Op de flessen in de winkel zijn met een witte glasmarker de prijzen geschreven. De prijs varieert, maar vin nature is in het algemeen duurder dan gewone wijn. "Dat komt omdat er meer handelingen in zitten om het te maken. Druiven worden met de hand geoogst. En je moet schoon werken omdat je zo weinig toevoegt aan chemicaliën," legt ze uit.

Doordat de wijnmakers minder met tradities bezig zijn, zijn veel etiketten in de rekken opvallend creatief. Ik zie etiketten van een Spanjaard met twee aliens aan een ketting en eentje waarop Roodkapje de grote boze wolf kust. En een met een varkentje met papiergeld in zijn mond. "Ik weet even niet meer wat het verhaal achter de aliens en Roodkapje en de wolf is," zegt Kete-marie. "Maar die met het varkentje is een middelvinger naar de bankiers. Die wilden de wijnmaker geen lening geven. Uiteindelijk is het toch gelukt om die te krijgen."

Advertentie
vleck3

Het etiket met dikke bankiers eropNew York Times

Kete-marie pakt een oranje fles met een wolf uit het rek. "Deze stond laatst in de ," zegt ze. Ze laat een uitgeprint artikel van de Amerikaanse krant zien. "Dit is oranje wijn, dat is nu helemaal in de mode. Oranje wijn is wijn van witte druiven, die op dezelfde manier wordt gemaakt als rode wijn. Bij witte wijn worden de druiven normaal gesproken meteen geperst. Bij rode wijn worden de rode schillen mee vergist. Die gaan mee in het proces. Bij oranje wijn worden de witte schillen mee vergist. Daardoor krijgt de wijn een oranje kleur."

vleck6

De oranje wijn uit de New York Times

In de wijn drijven allemaal kleine schilfertjes. "Dat komt doordat hij niet is gefilterd en geklaard," verklaart ze. "Het geeft de wijn smaak. Voor het schoonmaken van wijn worden vaak dierlijke eiwitten gebruikt. Als je veganist bent, ben je dus eigenlijk niet goed bezig als je geen vin nature drinkt," legt ze uit. Ze houdt de fles tegen het raam, zodat ik de schilfers nog beter kan zien. Kete-marie: "Je kunt het er gewoon doorheen schudden. Ik vind dat wel leuk. Met vin nature kun je een beetje spelen."

vleck5

Wijn met schilfertjes Pet nat wijn

De volgende fles is een mousserende wijn die is afgesloten met een soort bierdop. "Dit is een pet nat," zegt ze. "Pet nat betekent dat hij van nature is gaan mousseren door de gisting. Bij champagne heb je ook dat hij vanzelf gaat vergisten. Maar dan wordt er nog suiker bij gedaan, waardoor er een tweede vergisting op de fles plaatsvindt. Hier wordt niets aan toegevoegd, laat staan suiker. Dit is alleen het natuurlijke proces. Onderaan de fles bevindt zich weer een natuurlijk prutje. "Dat is de lie, de gistcellen," zegt Kete-marie. "Dat kun je ook gewoon drinken."

Advertentie

Zoals Michiel persoonlijk contact heeft met de restaurants waar hij aan levert, zo heeft hij ook veel persoonlijk contact met de wijnmakers. "Dat zijn wel allemaal maatjes van me geworden," zegt hij. Elk jaar neemt Michiel zijn medewerkers mee naar La Dive in Frankrijk, een beurs in de Loire waar natuurlijke wijn centraal staat. "Daar begin je om half elf 's ochtends met proeven, om half vijf met drinken en dat doe je tot half twee 's nachts. En dat drie dagen lang. Het is vermoeiend maar je hebt geen kater of niks. Vin nature is heel zuiver. Fysiek gezien voelt de wijn goed. Hij geeft energie en is opwekkend."

vleck12

Houten tent Vin nature proeven in de tent

Vanwege het tienjarige bestaan houdt Vleck twee weken later een groot feest, waar zo'n honderd flessen vin nature worden opengetrokken om te proeven. In de straat staat een grote houten tent. Binnen krijg ik een wijnglas. Er hangt een kaartje aan met mijn naam erop "zodat je hem niet kwijtraakt." Er staan bijna dertig van de in totaal negentig wijnmakers van Vleck in de tent. Ze zijn met de auto, de trein, het vliegtuig, honderden zo niet duizenden kilometers afgereisd. "Er zijn veel Franse natuurwijnmakers," vertelt Michiel me bij de ingang.

Als ik vrolijk bonjour zeg tegen een van de wijnmakers, lacht hij terug. "Je kunt gewoon Nederlands praten hoor." Hij stelt zich voor als René Didde. Naast hem staat Ief van Meegeren. Het blijken Amsterdamse wijnmakers te zijn, die met twee echtparen twaalf jaar geleden een wijngaard kochten in de Languedoc. Ze wonen 265 dagen in Nederland en 100 dagen daar. Wijn maken begon als hobby, maar het werd vanzelf serieus. Elk jaar worden ze een beetje beter. "We zijn trots dat we bij Vleck in de schappen staan. Wat het maken van onze wijn betreft, luisteren we een beetje naar wat Michiel zegt," vertelt René.

Advertentie
vleck10

Ief van Meegeren en René Didde van Bellevue, Languedoc (rechts) Patrice Lescarret van Causse Marines, Gaillac

Een andere producent, Patrice Lescarret, heeft een fles wijn in zijn handen met op het etiket twee ogen die scheel kijken naar een rode neus. "Het is een clown, net als ik," zegt hij. Hij schenkt een witte wijn in waarop eenzelfde clown staat, maar dan met een grijze neus. "Deze is gemaakt van negen witte druiven," vertelt hij, waarna hij negen druivensoorten opnoemt waarvan ik nog nooit heb gehoord. "Het zijn oude druivenrassen, die van oorsprong in het gebied groeien. Ik vond het stom om sauvignon blanc of chardonnay aan te planten, net als iedereen." De oude druivenrassen zijn misschien moeilijker te verbouwen en leveren minder op qua productie, maar zijn volgens hem veel interessanter.

vleck14

Verboden voor dassen Marie Lapierre van Château Cambon, Beaujolais

Lescarret is een typische vin nature wijnboer die lak heeft aan alle regels. In plaats van een logo dat zegt 'verboden voor zwangere vrouwen', heeft hij een zelf ontworpen logo 'verboden voor dassen' achterop zijn fles gezet. "Het woord voor das is in het Frans een idioot," verklaart hij. Waarom hij dat allemaal doet? "Vanwege de stupiditeit van de Franse wijnregels. Gewoonlijk zit de Franse wijnpolitie achter mijn broek," lacht hij vrolijk. Het logo wordt nu gevoerd door 22 vin nature-boeren.

Dan ontmoet ik Marie Lapierre van Château Cambon. "Voulez vous Beaujolais nouveau?" Vraagt ze. Het is de vrouw van Marcel Lapierre, die ook wel de vader van de vin naturel werd genoemd. Marcel was een van de eerste wijnmakers in de Beaujolais die met vin nature begon. Hij overleed zes jaar geleden. Nadat ze een glas heeft ingeschonken met de nieuwe oogst van 2016, werpt Vleck medewerker Martijn de Wal zich op als vertaler. Hij legt uit heel simpel uit waarom Marcel na het volgen van een klassieke wijnopleiding en na zes jaar wijn maken besloot om niet meer op de klassieke manier te werken. "Hij wilde de natuur laten spreken."

Het valt me op dat alle vin nature wijnmakers die ik spreek, niet proberen om hun wijn in deftige of moeilijke woorden te vangen. Ze beginnen niet over smaken zoals vanille, bosbes, boter, tabak. Niet over mondgevoel of over hout, zuren of tannine. Hun wijn is een gevoel dat je moet ervaren en kan per jaar totaal anders smaken. Sommige wijnboeren maken zelfs voor elk jaar een ander etiket. Naarmate de avond vordert, voel ik me steeds vrolijker. Een beetje zoals een verliefde puber die een lichte mdma-trip heeft. Michiel mag dan misschien niet meer zingen, hij creëert met Vleck zijn eigen theater, waar mensen een warme plek vinden.

vleck11

Het Vleck-wijntheater