In de nieuwste club van Amsterdam worden ook koffiebonen gebrand

In het weekend kun je er vierentwintig uur per dag rondhangen en een leuk feestje hebben op muziek van de beste house- en techno-artiesten, De School heeft er sinds deze week een bestemming bij: als branderij van de Amsterdamse koffiezaak white label coffee. Het koffiemerk van Francesco Grassotti en Elmer Oomkens bestaat nu twee jaar en dat vierden ze met een nieuwe, grotere brandmachine in een van de klaslokalen van het oude Iedersland College in Amsterdam-West. Ik ging er langs voor een gesprek over alles in eigen hand houden, koffietrips naar Rwanda en dj-sessies in de winkel.

Verstopt in een lokaal achter Café DS zit Elmer tussen de juten bonenzakken en stellingkasten te werken. Op tafel liggen – hoe toepasselijk – een aantal dikke boeken over koffie. De afgelopen twee jaar is white label coffee snel gegroeid: vanuit een drukke koffiebar op de Jan Evertsenstraat leveren ze hun koffie aan zaken door heel Europa. Een brander die vijf keer zo groot is als hun vorige exemplaar, was noodzakelijk. Als de loodgieter zich niet had vergist had hij al gedraaid, maar nu moet het gas nog worden aangesloten.

Weinig clubs hebben hun eigen koffiebranderij, maar een samenwerking met white label was eigenlijk heel logisch. "We houden zelf van elektronische muziek en vonden het jammer toen Club 11 en Trouw dichtgingen. Tijdens de opbouw van De School kwamen de jongens vaak bij ons koffiedrinken." Tegelijkertijd zochten Elmer en Francesco een plek voor hun branderij. Toen de eigenaren van De School, Ernst Mertens en Jochem Doornbusch, dat hoorden, boden ze de jongens een plek in een van de lokalen van de club aan. "Het is nog een beetje surrealistisch, maar deze plek was voor alles wat we zochten perfect."

Voordat ze in een van de lokalen van de voormalige school terechtkonden (er zit ook een sportschool in het oude gymlokaal), brandden Francesco en Elmer al hun eigen bonen achterin in de winkel. De reden hiervoor is dat ze controle willen hebben over het proces. "We vinden het belangrijk om zelf te branden want het is superbepalend voor de smaak," legt Elmer uit. "Als die niet goed is, kun je het bij jezelf zoeken en dan kun je het ook zelf verbeteren. De verantwoordelijkheid ligt helemaal bij ons. Je kan in Nederland geen koffie verbouwen, maar als dat had gekund hadden we dat zelfs gedaan."

Met het branden willen ze aan niemand concessies doen. "We gaan een koffie niet donkerder branden omdat een klant daar behoefte aan heeft. Die moet dan maar gewoon ergens anders heen. Wij krijgen zo de klanten die bij ons passen."

We fietsen naar de winkel, een paar honderd meter verderop. Elmer vertelt dat ze een goede band hebben met de gemeente omdat die vindt dat de komst van een koffiezaak en de club goed zijn voor Amsterdam-West. "Er mag hier veel meer dan in het centrum. Bovendien is het veel leuker dat de gemeente ons niet de hele tijd op de vingers kijkt."

Hun voorkeur voor elektronische muziek komt ook terug in de winkel. Eens in de zoveel tijd houden ze sessies met plaatselijke dj's en Elmer heeft vroeger zelf gedraaid. Ook leuk is white label poetry, waar iemand die schuin boven de winkel woont zijn gedichten voordraagt en andere schrijvers uitnodigt. "Hij is een van de meest trouwe klanten. Toen we net waren begonnen was hij net in San Francisco geweest en daar had hij in allerlei zaakjes mensen gratis gedichten zien neerleggen. Hij was geïnspireerd en vroeg of hij zijn eigen werk hier mocht presenteren. Dat leek ons wel wat."

Muziek en poëzie is leuk, maar uiteindelijk draait het bij white label wel om de koffie. "Ik denk dat er maar weinig zaken zijn die zo gefocust zijn als wij. Het is niet dat wij een koffiezaak zijn begonnen om een beetje geld te verdienen. Het is groter dan dat. We gaan ook naar Rwanda en Brazilië om lekkere koffies te ontdekken en de boeren te leren kennen. We proberen onszelf steeds verder te ontwikkelen."

Dat er tegenwoordig zowat op elke straathoek in grote steden kleine koffiezaakjes zitten, betekent volgens Elmer niet dat je je niet kunt onderscheiden. "Er zijn in mijn ogen nog steeds te weinig zaken die zich compleet richten op een niche. Stel dat je écht iets over brood wilt weten. Er zijn veel winkels die brood verkopen, maar geen enkele waarvan je denkt: 'holy shit, die weten echt álles'. Dat zou ik wel meer willen zien." De jongens van white label hebben intussen een goede naam opgebouwd: ze geven trainingen en hun koffie wordt verkocht in Amsterdamse restaurants en cafés in Wenen en Helsinki.

Over een tweede winkel denken ze voorlopig nog niet na. Het vinden van een nieuwe routine voor de veel grotere branderij kost tijd. "Ik denk dat we daar het komende jaar wel zoet mee zijn. Groei moet niet ten koste gaan van service." Wat de toekomst verder gaat brengen? "Misschien hebben we over tien jaar wel een heel ziek koffielaboratorium, wie weet."