FYI.

This story is over 5 years old.

Eten

In Gent haal je lekker en gratis eten uit een openbare koelkast op straat

De koelkast met gratis eten van Stef Mintiens kwam afgelopen november ineens overal in het nieuws toen een stel dieven de koelkast wilde stelen, nét toen er een televisieploeg voor de deur stond. Inmiddels staan er in Berlijn en Milaan ook koelkasten...

Samen met zijn vriendin rolt Stef Mintiens de Freego naar buiten: een soort kast met een aantal minibars erin opgestapeld, gevuld met lekkere hapjes die niks kosten. Vandaag staan er kommetjes met verse witlof-komijnsoep, sla met parmaham en geitenkaas, hartige cake, pastasalade en quiche op het menu.

Stef Mintiens is kruidendokter, arts en wereldverbeteraar en heeft sinds drie maanden een frigo voor de deur staan waar iedereen eten uit kan pakken – 'frigo' is Vlaams voor koelkast en 'Freego' is Mintiaans voor 'neem mee wat je wil en geniet ervan'. Elke ochtend staat deze gulle geneesheer extra vroeg op om verse soep te maken en het overgebleven eten van de dag ervoor in porties te verdelen voor de hongerige monden en knagende magen van Gent.

Advertentie

Twee maanden geleden veranderde een fragment in De Wereld Draait Door de Freego in een Belgenmop, nadat twee Antwerpenaars het 'gratis meenemen'-opschrift iets te letterlijk namen en – vastgelegd op camera – de hele koelkast probeerden te stelen. Ik ging langs bij Stef Mintiens om te horen wat er sindsdien allemaal is gebeurd en om hem te vragen naar zijn idee achter de Freego. Toen ik na afloop weer buitenkwam, waren alle koelkasten alweer leeg.

freegoDSC_0266 copy

Stef Mintiens. Foto's door Shirin Rabi.

MUNCHIES: Dag Stef! Een koelkast met gratis lekker eten: hoe kwam je op dat idee? Stef Mintiens: Drie winters geleden ben ik gestart met een soeptour. Ik maakte elke zaterdagochtend twintig liter soep met groenten van een bioboerderij uit de buurt, en trok 's middags door de stad met mijn bakfiets om bedelaars en kansarmen een gezond opwarmertje te geven. Nu zit ik op zaterdag in de schoolbanken omdat ik leer vliegen, en de Freego is een alternatief voor de soeptour die ik daardoor heb moeten laten vallen.

Ik zag ooit een foto van een kerel in Saudi-Arabië die een kast aan de muur in zijn tuin had gehangen, waar mensen die het niet zo breed hadden voedseloverschotten uit konden halen. Dat vond ik een mooi idee, dus ging ik op zoek naar gratis oude koelkasten – van een hotel dat gerenoveerd werd kreeg ik deze oude minibars. Die heb ik in een kast gebouwd en zo ontstond de Freego. Nu zet ik de koelkast elke dag tussen elf uur 's ochtends en negen uur 's avonds buiten.

Advertentie

De Freego stond nog maar een paar dagen op straat toen hij al bijna werd gestolen. Heb je de daders kunnen betrappen? Nee. Toeval bestaat zogezegd niet, maar toen de twee jongemannen met de koelkast probeerden weg te lopen, stond de Vlaamse televisiezender VRT net voor de deur. Ze kwamen voor een interview maar waren een beetje te vroeg, dus stonden ze buiten te wachten, en ze hebben het hele incident gefilmd. Het excuus van de daders was dat ze het allemaal niet zo goed begrepen, dat er op de koelkast stond dat-ie gratis mee te nemen was. Dat is zo'n flauw excuus, er stond letterlijk op dat het eten gratis was. Maar dankzij die jongens ben ik wel mijn eigen Belgenmop geworden, en door het slapstickverhaal weten nu veel meer mensen van de Freego.

freegoDSC_0329 copyy

Vers voer, klaar om in de koelkast te gaan.

Heb je maatregelen ondernomen om diefstal in de toekomst te voorkomen? Ik heb er een extra tekstje bijgezet.

Wat gebeurde er na De Wereld Draait Door? Hulp kwam plotseling van alle kanten, er zijn inmiddels drie restaurants die me bellen als ze voedsel over hebben. Er is ook een maître d'hotel van een chic restaurant in Brussel – ik mag niet zeggen welk – die hier in de buurt woont en die elke dag minstens acht liter soep meebrengt vanuit Brussel. En met oud en nieuw bracht een slager uit Aalst allemaal extra porties van traiteurbestellingen.

Sinds nieuwjaar staat er in Schaarbeek ook een open koelkast, en ook in Berlijn en Milaan staat er eentje. Onlangs vertelde de gemeente me dat ze in elke wijk van Gent een Freego willen neerzetten. Daar ben ik trots op, delen werkt aanstekelijk. Als je een gek idee hebt, ga er dan voor, wat anderen ook zeggen.

Advertentie
freegoDSC_0397

De koelkast in zijn natuurlijke omgeving.

Welke eisen stel je aan het eten dat in de Freego zit? Mensen eten veel te ongezond. De enige regel voor de Freego is dat er geen industriële rommel in komt te staan: alles moet zelfgemaakt en vers zijn, en niet zoals bij de voedselbank een blik tomatenpuree of een pak spaghetti. Ook is de koelkast er om iets te doen aan de immense hoeveelheid goed eten die we weggooien.

Wie eet er vooral uit de Freego? De daklozen van de soeptour komen vaak langs, maar ook studenten laten post-its achter waarop staat dat ze genoten hebben van de lekkere soep in hun tentamenperiode.

Heb je ook kritiek gehad op je idee? Wat mensen vaak vragen is hoe ik controleer of het eten wel bij de juiste mensen terechtkomt. Dan is mijn antwoord: bestaan er dan foute mensen? Wie zijn wij om te oordelen over wanneer iemand iets echt nodig heeft of niet? Of het nu een dakloze is of een student, dat maakt me niets uit. Voor elke student die een soepje uit de Freego haalt, is er eentje minder die die middag Knorr of Cup-a-soup eet.

Ook vinden mensen dat ik patent moet aanvragen voor op mijn idee, maar dat vind ik helemaal niet belangrijk. Te veel regels en voorwaarden vermoorden de motivatie.

Een andere idiote reactie is de vraag of ik niet bang ben dat "romazigeuners allemaal voor mijn deur gaan kamperen". Op de soeptour heb ik die mensen echt beter leren kennen: ik weet dat de man van de bedelares verderop accordeon speelt, dat ze samen vier kinderen hebben en van het ene naar het andere kraakpand gestuurd worden. Het zijn geen bedelaars, het zijn mensen die geen andere mogelijkheden hebben.

Advertentie
freegoStefanieStaelens

De auteur moest ook nog lunchen.

Ben je bang voor de voedselinspectie? Ik zou zeggen: laat ze maar komen. Alles wat in de Freego staat is uitermate vers, en ik heb heel veel zin om een dialoog aan te gaan met het federaal voedselagentschap. Klagen over verse biosoep omdat het juiste etiket ontbreekt, maar wel toelaten dat er in de schappen van de winkels kaas ligt die meer op plastic lijkt dan op eten? Alles wordt in eufemistische termen verpakt en aan ons verkocht.

In brood zit 'broodverbeteraar' dat bestaat uit haar van dieren en mensen. Gepasteuriseerde melk is helemaal niet gezonder voor de mens, maar behoudt gewoon langer in transport. Ons fruit wordt onrijp geplukt en 'kunstmatig gerijpt', gecontroleerd gerot dus. We worden langs alle kanten voor de gek gehouden en weten niet meer wat we eten. De Europese Unie keurt dat allemaal goed, want politiek wordt gesponsord door de industrie. Ik zou graag dat gevecht aangaan, maar alles gebeurt achter gesloten deuren. Politici zouden een wielrennersshirt moeten dragen met daarop de namen door wie ze gesponsord worden.

Zo, daar kunnen ze het mee doen. Heb je nog een laatste eettip voor ons? Eet niets waarvan je niet kan zien wat het geweest is. En in het alledaagse leven: als je een gek idee hebt zoals dat van de Freego, ga er dan voor. Hoe geschifter, hoe beter.

Bedankt voor het gesprek, Stef.

Stef Mintiens schreef als 'natuurdokter' ook het boek Herbatheek met daarin als belangrijkste boodschap: je bent wat je eet, en als je rommel eet word je zelf rommel. Er staan tips in hoe je je immuniteit kan versterken, en je gezondheidsproblemen het best kan behandelen met de apotheek van de natuur. Het boek wordt nu vertaald in het Engels en Duits.