Ook je kruidenplantjes zouden moeten stoppen met roken

Roken is slecht voor je, dat is geen geheim. Ook is het geen nieuws dat roken even slecht kan zijn voor de mensen die zich in de buurt bevinden van rokers. Maar de laatste tijd zijn wetenschappers meer en meer bezorgd om een andere vorm van passief roken, ook wel 'derdehands-roken' genoemd: de verzameling kankerverwekkende bijproducten die aan muren, stoffen en zelfs aan het dashboard van je auto blijven zitten.

Maar mensen en stoelen zijn niet de enige dingen die rook absorberen – eetbare planten doen dat ook.

Het probleem is dat niemand echt zeker weet hoe de nicotine bij de planten terechtkomt. Het werd ooit als pesticide gebruikt, maar dat is al lang verboden in Europa en de Verenigde Staten. Onlangs publiceerde het vakblad Agronomy for Sustainable Development de resultaten van een onderzoek naar de oorsprong van nicotine in kruidengewassen voor bijvoorbeeld kruidenthee.

De onderzoekers, geleid door Dirk Selmar aan de Duitse, technische universiteit van Braunschweig, bestudeerden waarom zoveel voedselplanten hoge levels nicotine bevatten, ondanks dat pesticiden met nicotine niet meer gebruikt worden. Sommige mensen denken dat boeren illegale nicotinepesticides gebruiken, maar de onderzoekers denken dat het ergens anders door komt.

Eerst werd er een selectie gemaakt van de gewassen – voor het onderzoek werden planten uitgesloten die van nature hoge levels nicotine bevatten, zoals aardappelen, tomaten en aubergines.

Selmar en zijn team gingen aan de slag met pepermuntplanten – die bevatten maar weinig nicotinesporen. Ze kweekten een groep planten in met nicotine verrijkte grond – grond die met commerciële tabak van sigaretten aangeaard werd. (Met American Spirit, die biologische tabak waarmee rokers zichzelf proberen wijs te maken dat het gezonder is voor ze.) De andere planten werden gekweekt in een serre waarin in twee uur tijd elf sigaretten gerookt werden.

Toen de onderzoekers de opgeofferde planten onderzochten op nicotine-inhoud, ontdekten ze dat alle planten in vergelijking met hun controlegroepen een enorme hoeveelheid van het spul bevatten. De planten uit de met tabak verrijkte grond vertoonden volgens de auteurs "een immense stijging in nicotineconcentratie." De hoeveelheid nicotine bleek ook afhankelijk van de toegevoegde dosis – dat betekent, hoe meer tabak er in de grond zat, hoe meer nicotine de planten opgezogen hadden. Wat de onderzoekers vooral zorgen baarde is dat de dode planten alkaloïden zoals nicotine kunnen doorgeven aan levende planten.

Het lot van de uitgerookte planten was net zo slecht. Nadat ze in korte tijd aan de rook van een half pakje sigaretten waren blootgesteld, bevatten de planten ongeveer duizend keer het "maximumgehalte aan residuen" dat door de EU-voedselautoriteiten werd vastgesteld.

Het goede nieuws is dat de concentratie nicotine in de onderzochte planten daalde als je 'm een tijdje liet staan – maar verdwenen was-ie niet. De onderzoekers denken niet dat dit komt doordat de plant de nicotine uitdampt, ze geven aan dat de planten waarschijnlijk een deel van de nicotine metaboliseren.

De auteurs van het onderzoek zeggen niets over hoe zij denken dat de nicotine in de grond terechtkomt, maar door het gebrek aan wetgeving omtrent roken op boerderijen – zoals in Minnesota bijvoorbeeld – worden werknemers er waarschijnlijk niet van weerhouden om een sigaretje op te steken in de buurt van hun gewassen.

Een gouden tip voor mensen met groene vingers: gebruik je kruidentuin niet als asbak.