Waarom water drinken het domste is wat je kunt doen als je mond in de fik staat

Staat je mond in de fik na een extrascherpe Thaise curry of een beetje habanerosalsa? Waarschijnlijk wil je er gelijk een koud glas water bij pakken om je mond te blussen.

Maar in deze nieuwe video van de American Chemical Society wordt precies uitgelegd waarom water drinken na pittig eten eigenlijk het ergste is wat je kunt doen. In plaats daarvan moet je melk drinken, en gesmolten ijs kan de klus ook klaren.

Het komt allemaal neer op een stofje genaamd capsaïcine, het stofje dat de chilipepers zo pittig maakt. Capsaïcine bindt zich aan de receptoren in je mond, bekend als de TRPV1-pijnreceptoren, die je hersenen vertellen of dingen pittig, heet qua temperatuur, of extreem zuur zijn. Dit signaal kan ook leiden tot een loopneus en tranen, wat vaak gebeurt bij een peperige maaltijd.

Hoe meer capsaïcine er in een peper zit, hoe meer het aan je receptoren bindt en hoe hoger de peper in de Scovilleschaal zal staan, een meeteenheid voor scherpte. Een ghost peper – een van de heetste pepers ter wereld – meet maar liefst 1.000.000 op de schaal van Scoville.

Het doel van de TRPV1-receptoren is om je te laten weten dat er gevaar dreigt en dat je eigenlijk moet stoppen met het eten van de pittigheden die je in je mond stopt. Als je wilt dat de pijn weggaat – zodat je weer verder kan eten – is een glas melk je redmiddel.

Water zeer zeker niet.

Hier gaat de video in op de vraag hoe het komt dat zuivel beter is dan water bij scherp eten. De capsaïcine-moleculen die in de pepers zitten hebben lange koolwaterstof-strengen, wat betekent dat capsaïcine een niet-polair molecuul is. En daarom lost het op in andere niet-polaire substanties.

Als je iets pittigs eet en water drinkt – een polaire substantie – is het alsof je water met olie probeert te mengen. Het komt erop neer dat water de capsaïcine in je hele mond verspreidt, waardoor de pijn nog erger wordt. Als je in plaats van water melk of een ander zuivelproduct pakt – die niet-polaire moleculen bevat – wordt de capsaïcine van je TRPV1-receptoren afgetrokken en opgelost. Daarnaast zit er in zuivel ook het eiwit caseïne, wat capsaïcine-moleculen aantrekt, waardoor de verzachtende werking van melk nog effectiever wordt.

Waarschijnlijk zijn daarom yoghurtdrankjes zo populair in de Zuidoost-Aziatische keuken.

Als een glas melk – of lassi bijvoorbeeld – je niet heel erg aantrekkelijk lijkt bij een lekkere maaltijd, dan heeft de American Chemical Society een klein beetje goed nieuws voor je: hoe meer capsaïcine je eet, hoe meer tolerantie je er voor opbouwt.

Zie je nou wel? Scheikunde kan je gewoon toepassen in je dagelijks leven, en nee, we hebben het hier niet over geestverruimende middelen.