De geschiedenis van pizza Napolitana zit anders in elkaar dan altijd werd gedacht

Je hebt van die mensen die zichzelf als pizzapurist zien; zij halen hun neus op voor de grote pizzaketens en wagen zich enkel aan authentieke Napolitaanse creaties van simpel deeg, buffelmozzarella en San Marzano tomaten, eventueel met een paar basilicumblaadjes ter decoratie. Alle ingrediënten worden kritisch onder de loep genomen en met de precisie van een Parijse couturier getraceerd.

Het fanatisme rond Napolitaanse pizza (wij kennen deze vooral als Margherita) is zo hoog opgelopen dat sommige chefs tienduizenden dollars uitgeven aan speciale pizza-ovens en een Vera Pizza Napoletana (VPN) certificering. In 2008 eisten twee organisaties uit Napels — Real Pizza en de Associazione Verace Pizza Napoletana — dat de EU regels zou opstellen voor het gebruik van de naam 'Pizza Napoletana'. Hiermee heeft de pizza dezelfde beschermde status als Seranoham en Mozzarella gekregen. Een echte Napoletana moet een bepaald aantal calorieën bevatten, de perfecte verhouding tomaten, kaas en zout en op de juiste oventemperatuur gebakken worden (485 graden Celsius, als je het echt wil weten).

Net zoals bij de cupcake gekte en de Grote Bacon Hysterie van 2008 liep de boel in de VS een beetje uit de hand. Vorig jaar schepte de Amerikaanse chef Justin Piazza tegen de Wall Street Journal op dat hij 25 duizend dollar had uitgegeven aan een houtoven met bakstenen gemaakt van as uit de Vesuvius. In Los Angeles betalen pizzafanaten 1650 dollar voor een driedaagse cursus waar ze deeg leren kneden en tomaten fijn leren malen.

Het kaartenhuis van alle Napelsaanbidders stortte afgelopen week een beetje ineen. De Italiaanse voedselhistoricus Giuseppe Nocca presenteerde namelijk een onderzoek dat laat zien dat de eerste verschijning van onze geliefde ronde caloriebom niet in Napels was maar in Gaeta, een dorpje dat ongeveer 100 kilometer verderop ligt.

Nocca heeft ontdekt dat de oudste bekende verwijzing naar pizza voorkomt in een document uit een Latijnse kerk uit het jaar 997 voor Christus. Maar nog leuker: de pizza werd rond te feestdagen gebruikt als een soort betaalmiddel. In het document ("een huurovereenkomst uit de middeleeuwen"), schrijft The Independent, eist de bisschop van de kerk huurbetaling voor het gebruik van een molen. De betaling: een paar kippen, een varkensschouder en twaalf pizza's, af te leveren op Kerstmis en Pasen (misschien door een soort middeleeuwse pizzabezorger?).

In 2012 werd de naam van de Margherita ook al beschuldigd van een mogelijk dubieuze afkomst. Het wordt al jaren beweerd dat de pizza naar de Italiaanse koningin Margherita van Savoye is vernoemd toen ze in 1889 Napels bezocht. De Italiaanse culinair historicus Zachary Nowak deed grondig onderzoek naar het onderwerp en stuitte op verdachte naamsveranderingen en papieren die het verhaal niet helemaal ondersteunden.

Klinkt het allemaal een beetje Monty Python? Absoluut. Maar pizza, met zijn mysterieuze achtergrond vol leugens en bedrog, inhalige bisschoppen en Kerstmis, is zo lekker dat we hem vergeven.