Deze chick laat zien hoe je het beste een kip kunt slachten

Mensen houden steeds vaker kippen in hun (stadse) achtertuin. Eigen eitjes zijn heerlijk, maar niet iedereen realiseert zich dat een kip best veel werk is, en op een gegeven moment zelfs geen eieren meer legt. Steeds vaker worden er in Amsterdam, Rotterdam en Utrecht kippen in parken, langs de snelweg of over het hek van een kinderboerderij gedumpt. Veel mensen denken dat een park een goede optie is, maar tamme kippen zijn daar juist hartstikke onveilig.

Een asiel neemt geen kippen aan, vooral omdat ze bepaalde bacteriën en ziektes bij zich kunnen dragen. Eigenlijk rest kippenhouders nog maar één ding als ze er vanaf willen, en dat is de ouderwetse boerderijmethode: de pan in. Toch is slachten niet eenvoudig. Hoe doe je dat op een humane manier? Sanne van der Velden liep vijf jaar geleden tegen dit dilemma aan en kwam terecht bij Uit Je Eigen Stad in Rotterdam. Nu organiseert ze met haar eigen bedrijf, Etenswaardig, slachtcursussen op locatie, waarbij ze mensen leert hoe ze een kip moeten uitbenen. Ik belde haar op om te vragen hoe je het beste je eigen kip kunt slachten.

MUNCHIES: Hoi Sanne, hoe is het met het aantal gedumpte kippen in Rotterdam? Sanne van der Velden: Ik merk dat veel mensen van hun kip af willen, en dan gaat het vooral om hanen. Ik krijg wekelijks mailtjes of ik kippen en hanen kan opvangen, en ik weet dat ze gewoon over het hek bij de kinderboerderij worden gegooid. Veel mensen willen van hun haan af omdat ze met het hanengekraai voor te veel overlast zorgen. Maar dat is niet de enige reden. Mensen nemen een kip en een haan en laten de bevruchte eieren dan uitkomen. Dat is leuk voor de kinderen om dat eens mee te maken. Als er dan meerdere hanen uitkomen en die groeien op, dan gaan ze met elkaar vechten voor een kip. Ze pikken elkaar dan echt tot bloedens toe – dat is geen fraai gezicht.

Hoe ben je op het idee gekomen om slachtcursussen te organiseren? Door mijn werk bij Uit Je Eigen Stad en bij veehouderijen kwam ik erachter dat de laatste 24 uur van een kip in de vleesindustrie echt een hel zijn – nog erger dan bij een varken of een koe. Toen besloot ik dat ik alleen nog vlees zou eten dat ik zelf heb geslacht. Ik was bij Uit Je Eigen Stad al een tijd bezig met het biologisch fokken van kippen en ik organiseer daar ook een kippen-houden-workshop. Dat beviel erg goed, en dus besloot ik mensen ook te leren hoe je zelf je kip op een humane manier kunt slachten. Ik heb een paar weken met een dierenarts meegelopen om alles te leren.

En, hoe doe je dat: op een humane manier een kip slachten? In Nederland mag je eigenlijk alleen een dier slachten door deze eerst te bedwelmen. Er zijn verschillende manieren om een kip te slachten. Je kunt bijvoorbeeld gewoon het hoofd eraf hakken, of je voet op de nek zetten en de kop eraf trekken. Dat zijn beide geen goede manieren, vind ik. Je zorgt voor veel meer stress bij zo'n kip, er ontstaat melkzuur en het beest blijft veel langer spartelen. Al deze dingen zorgen ervoor dat het vlees droog wordt en minder mals. Je kunt het beste een schietpen tussen de ogen het hoofd in laten gaan, dan is de kip bewusteloos. Dat is belangrijk, want dan bloedt hij sneller dood. Als de kip bewusteloos is, hang je 'm in de slachttrechter en snij je de nek door. Zo'n slachttrechter is een soort pion die je op de kop houdt. Je snijdt niet het hoofd eraf en je laat ook de ruggenwervel heel. De aorta wordt doorgesneden zodat de kip zo snel mogelijk leeg kan bloeden. Er wordt nog zo'n vijf tot twintig seconden gesparteld en dan is het klaar.

En dan mogen de mensen hun kip meteen mee naar huis nemen? De kip zit ook bij het cursusgeld inbegrepen, maar ik kan het ook doen met een kip die je zelf hebt. Tijdens de cursus leren de mensen ook hun kip zelf plukken en daarna in delen snijden. We bekijken alle organen zodat mensen zelf kunnen herkennen of een kip gezond is en of ze 'm kunnen eten. Na de cursus is er ook een diner en bereidt een kok alle eetbare delen van de kip. Zelfs de poten, die worden gestoofd in Aziatische kruiden en daarna gefrituurd. Dat gerecht is hier ongebruikelijk om te eten – het smaakt niet echt naar kip, maar is best lekker. Als mensen alles van een kip een keer gegeten hebben, is de drempel lager om dat thuis ook te doen. Dan wordt er minder van een kip weggegooid en dus verspild.

Gaat het weleens mis? Soms raakt iemand de aorta niet meteen, dat kan allerlei oorzaken hebben. Zenuwen of het niet goed kunnen zien of vinden. Ik heb altijd een scherp mes bij me, ook voor de cursisten. Ik spreek van tevoren met ze af dat als ik merk dat een kip onnodig lijdt, ik bijspring en het even afmaak. Ik wil niet dat die kippen meer lijden dan nodig is.

Hebben de kippen in de gaten dat ze geslacht worden? Ik doe zo veel mogelijk mijn best om ze op hun gemak te stellen. Zo'n vierentwintig uur voor de cursus zet ik de kippen die geslacht worden apart. Ik vang ze bij schemer en ze krijgen dan alleen nog water, zodat ze helemaal nuchter zijn. Een uur voor de slacht vang ik ze in kratten, ongeveer zes per krat, en die zet ik dan bij de slachtruimte. Ik gooi er altijd een doek overheen, want dan voelen ze zich veilig. Als de cursus begint krijgen de cursisten eerst een theorieles en dan worden de kippen één voor één geslacht. Ik laat de cursisten nooit alleen, daarom kan er ook maar één kip tegelijkertijd geslacht worden.

Denk je dat het niet durven of kunnen slachten van je eigen kip een oorzaak is voor het groeiende aantal gedumpte kippen? Ik denk het wel, maar ik snap ook wel dat veel mensen het moeilijk vinden. Vooral als je goed voor je kip gezorgd hebt, dan is het toch een soort huisdier geworden. Maar ik vind wel dat mensen het zelf moeten doen. Ik krijg veel positieve reacties en steeds meer aanmeldingen. Laatst belde iemand die zijn kip niet wilde dumpen, die heb ik toen geholpen met slachten. Maar ik kan dit niet zo voor iedereen individueel doen, daarvoor heb ik het te druk. Ik denk er wel over na om een volledig pakket aan te bieden. Een kip met kippenhoudcursus en daarna ook een slachtcursus. Ik denk dat dat wel veel mensen aanspreekt. Het is fijn om te zien dat mensen steeds bewuster met hun eten bezig zijn.

Dankjewel Sanne, voor deze tips.