We spraken de Disney-animator van Frozen en Tangled

Het KLIK! Amsterdam Animation Festival is begonnen – zes dagen vol animaties, van 27 oktober tot 1 november 2015. The Creators Project spreekt in deze mini-serie een paar van de beroemde gasten die naar Amsterdam komen om animatie te vieren.

De naam Eric Daniels zal niet direct een belletje doen rinkelen, maar deze man maakt al 21 jaar flink naam in de animatiewereld als specialeffects-animator. Hij creëerde in dienst van Disney onder andere de effecten van het haar van Rapunzel in Tangled, de jungle in Tarzan en de toverkrachten van Elsa in megahit Frozen. Voor concurrerende tekenstudio DreamWorks werkte hij aan Over the Hedge. Gisteren [op 29 oktober] gaf Eric een masterclass in EYE Amsterdam over zijn werk. The Creators Project sprak hem over hoe hij animator is geworden en wat zijn grootste uitdagingen zijn geweest, en stelde hem ook de eeuwige vraag: DreamWorks of Disney?

The Creators Project: Hi Eric. Wat was je droombaan toen je klein was?

Eric Daniels: Toch altijd iets met tekenen. We gingen op de basisschool wel eens met de klas naar de lokale bieb. Ik weet nog dat ik daar tig keer het boek The Art of Animation van Bob Thomas heb geleend. Dat heb ik echt bestudeerd als een soort bijbel. Maar ik dacht eerlijk gezegd nooit aan animatietekenaar als een realistische carrière – het klonk veel te mooi om waar te zijn, alsof je filmster wilde worden in plaats van gewoon acteur. Dus ik ging niet naar een van de grote animatiescholen, maar naar een gewone kunstacademie om er te studeren voor illustrator of grafisch ontwerper.

De trailer van Tangled (in Nederland uitgebracht met de titel Rapunzel)

Wat gebeurde er toen? Je bent duidelijk geen grafisch ontwerper geworden, maar je bent terechtgekomen bij DreamWorks Animation en daarna bij concurrent Walt Disney Animation Studios.

Een vriend liet een advertentie in een filmtijdschrift zien: een animatiestudio – niet Disney – zocht mensen zonder ervaring om hen te helpen bij het afmaken van een film. Ik greep mijn kans, stuurde mijn portfolio op en kreeg de baan. In dat bedrijf heb ik op bijna elke afdeling wel iets gedaan, van het uitspoelen van inktflesjes tot het regisseren van scènes voor films en televisieseries en het bedenken van nieuwe manieren om computeranimatie met traditionele animatie te combineren.

Van dat laatste heb je nogal een handje. Voor de Oscarwinnende (en superromantische) korte animatie Paperman gebruikte je Meander, een programma om met de hand getekende animaties om te zetten in 3D-modellen. Kun je daar meer over vertellen?

Een hele slimme jongeman bij Disney, Brian Whited, ontwikkelde dit programma – ik heb meegedacht over de functies. Meander gebruikt de 3D-animaties als beginpunt en berekent hoe een echte tekenaar, die nog met de hand werkt, de bewegingen zou tekenen. Daarnaast kan de tekenaar zelf bijsturen. Het effect is een combinatie van 3D en animaties die met de hand getekend zijn – iets wat daarvoor nooit echt lukte. Het is dus een programma dat de tekenaar ondersteunt, niet diens werk overneemt. Dat zie je ook in Paperman: wanneer de gezichtsuitdrukking van een van de karakters verandert of zijn of haar hoofd draait, zie je elke lijn zoals een tekenaar dat zelf ook zou tekenen.

Het superromantische Paperman in zijn geheel

Wat is tot nu toe de grootste uitdaging geweest voor jou als animator?

Nou, dat is moeilijk te zeggen, want ik hou nogal van de uitdagingen. De jungle in Tarzan, het haar van Rapunzel, de 2D/3D-look van Paperman en de microbots in Big Hero 6 waren eigenlijk onmogelijk om te creëren. Dat loste ik op door voor mezelf een lijstje met benodigdheden te maken. Van elk ding op de lijst probeerde ik dan los te laten hoe het normaal wordt opgelost. En wanneer je daar iets voor bedenkt en het lukt uiteindelijk, is dat best wel gekmakend gaaf natuurlijk.

Dat klinkt allemaal heel makkelijk. Wat is de ergste kritiek die je ooit hebt gehad?

Dat was toen ik een keer een freelance-opdracht voor een grotere animator deed. Op een dag ging ik bij hem langs om wat tekeningen te laten zien. Ik was best trots op het werk, maar hij vond ze echt verschrikkelijk en begon een hele tirade over hoe ik geen idee had hoe ik moest tekenen. Mijn ego speelde heel even op, maar eigenlijk had hij gelijk, want ik gebruikte voor die tekeningen nog steeds de maniertjes en esthetiek van de studio waar ik daarvoor werkte. Ik stopte mijn woede weg en kreeg van hem een van de beste tekenlessen ooit. De animator heeft me nooit meer gevraagd en vloekt waarschijnlijk nog steeds als hij mijn naam hoort, maar ik heb die middag wel heel veel geleerd.

Sorry alvast voor deze scène, maar het gaat hier om de animatie van Elsa’s magische ijskrachten.

Wat is volgens jou de afgelopen jaren de belangrijkste innovatie op animatiegebied geweest?

Er worden betere verhalen verteld in dit medium! Animatie had altijd de reputatie minder sophisticated te zijn dan live-actionfilms, maar dat is nu aan het veranderen. Dat is volgens mij voor een groot deel aan John Lasseter [de oprichter van Pixar en baas bij Disney Animation, red.] te danken. Je beelden kunnen wel mooi zijn, maar als het mensen niet kan boeien, is het gewoon nietszeggende eyecandy.

Je hebt ook voor kleinere studio’s gewerkt. Waarin verschilt dat met werken voor Disney of DreamWorks? Ik neem aan dat tegenwoordig alles wat je animeert honderd keer wordt bekeken en beoordeeld voordat het af is.

Werken op het niveau van een bedrijf als Disney is inderdaad een proces van veel samenwerken, veel beoordelingen en veel kritiek. Maar dat zie ik als een kracht! Je leert namelijk al snel dat geen plaats is voor grote ego’s in dit bedrijf – daar is namelijk helemaal geen tijd voor.

Misschien een beetje een gemene vraag maar wat is beter: Disney of DreamWorks?

Bij DreamWorks werken de meest getalenteerde mensen uit het vak…net als bij Disney. [lacht] Maar eerlijk? Ik vind het bij Disney fijner werken, maar dat komt omdat ik al zo lang gehecht ben aan Disneyfilms – ik kende die klassiekers al voordat ik kon lopen. Die geschiedenis kun je gewoon niet vergelijken met die van andere studio’s.