Een uurtje aan de toog bij de Amsterdamse barman die elke ochtend zijn eigen pis drinkt

Welkom bij Last Call, een rubriek waarin we bij doorgewinterde barmannen en -vrouwen aan de bar hangen om wat van hun levenswijsheid op te doen. Van hoe je over een gebroken hart geraakt tot welke drankjes je niet moet bestellen als je niet uitgelachen wil worden. Deze keer spreken we de barman van Café De Vriendschap in Amsterdam, die maar niet oud lijkt te worden.

In het boek Kopstoot: 50 traditionele cafés in Amsterdam Centrum vind je – je raadt het al – vijftig traditionele cafés in het centrum van Amsterdam. Kroegen die niet overspoeld worden door toeristen en die gentrificatie het hoofd weten te bieden. Dit soort huiskamercafés verdwijnt langzaam uit het straatbeeld van Amsterdam. Café De Vriendschap aan de Nieuwmarkt staat er ook in en dreigt het derde café uit het boek te worden dat haar deuren moet sluiten, na meer dan honderd jaar open geweest te zijn.

Dat vinden we jammer. Niet alleen omdat er dan een stuk geschiedenis verloren gaat, maar ook omdat het betekent dat we niet meer aan de bar kunnen hangen met uitbater Charles Kallenbach (74), de enige oude horecatijger die ik ken die er op bovennatuurlijke wijze nog steeds uitziet als vijftig. Voordat de kroeg voorgoed uit het Amsterdamse straatbeeld verdwijnt, sprak ik Kallenbach over de geschiedenis van zijn bar, de rosse buurt van vroeger, gentrificatie en het drankje dat hem naar eigen zeggen zo jong houdt.

Kallenbach staat al ruim 25 jaar achter de bar in café De Vriendschap. De kroeg werd in 1889 geopend, ietsjes verderop in de straat. Later verhuisde het naar de huidige locatie, op de hoek van de Koningsstraat en de Nieuwmarkt. Hij begon bij de kroeg als bedrijfsleider, maar toen de eigenaar van het café tonnen aan schuld bij een exploitant van gokautomaten bleek te hebben, failliet ging en het café moest afstaan, werd Kallenbach gevraagd of hij het wilde pachten. Dat wilde hij wel en dat doet hij nu nog steeds.

25 jaar geleden was de Nieuwmarkt nog een moeilijke buurt. De rosse buurt was vergeven van junkies en drugsdealers. "Je werd beroofd waar je bijstond," vertelt Kallenbach."In de tijd dat ik in de zaak begon te werken, zat de eigenaar in de illegale gokwereld. Daar kwamen aardig wat louche types op af. Met gokbiljetten en pakken contant geld kwamen ze de zaak binnen, maar dat heeft hem niet kunnen redden." Toen hij failliet ging, verdwenen die types ook als sneeuw voor de zon en dat vond hij helemaal niet erg. "Zulke mensen wil je niet in je café hebben."

Een van de vervelendste dingen in die tijd, was dat je tijdens het afsluiten van het café heel goed moest opletten wie er buiten stond. Junks wachtten je op om er met het geld uit de kas vandoor te kunnen gaan. Kallenbach deed dan alle verlichting uit en wachtte binnen rustig totdat de overvallers vertrokken.

"Naast het café zit een portiek dat lekker diep is," vertelt Kallenbach. "Dat was toen een plek waar veel junks gingen zitten om te chinezen of heroïne te spuiten. Dat was niet goed voor de zaken, want als jij een borrel hebt gedronken, met je meisje naar huis loopt en je ziet een paar junks met een naald in hun arm zitten, dan kom je voorlopig niet meer terug."

Geen vroeger-was-alles-beter-nostalgie voor Kallenbach dus. "Een vergelijkbaar café om de hoek sloot haar deuren, waardoor de mensen die normaal daar een borrel gingen drinken nu naar De Vriendschap kwamen.

Er zijn nog steeds mensen van toen die hier vaste gasten zijn. "Dat betekent waarschijnlijk dat ze zich hier wel senang voelen," zegt Kallenbach. "Het publiek hier is enorm gemêleerd. Er komen studenten, buurtbewoners en toeristen van alle soorten en maten. Er zitten timmermannen, doktoren, advocaten en loodgieters aan de bar. En iedereen praat met elkaar. De Nieuwmarkt is nu een hotspot geworden. Een stuk gezelliger dan het Leidseplein of Rembrandtplein. Daar staat het vol met ME'ers omdat het er om de haverklap knokken is. Hier heb ik slechts één keer een vechtpartij gehad, toen een paar kerels met witte neuzen met stoelen begonnen te smijten. Dat soort idioten, daar doe je niets aan. Die blijf je altijd tegenkomen in de horeca."

Ik vraag Kallenbach naar het geheim achter zijn jeugdige uitstraling: "Dat komt doordat ik na mijn 65e niet stil ben gaan zitten. Als je niets meer onderneemt, ben je binnen vijf jaar stokoud en kun je niet meer op of neer. Ik draai nog diensten van 12 tot 14 uur. Op zaterdag werk ik me te pletter, maar dat is niet erg, want dat houdt me jong."

Naast hard werken heeft Kallenbach nog een geheim om jong te blijven: "Ik drink ook elke dag een glas ochtendurine." Hij vertelt het zo schroomloos en vol overtuiging, dat mijn initiële walging plaats maakt voor een bijzondere fascinatie.

"Het is een heel oud Indiaas ritueel genaamd Shivambu Kalpa. Shivambu betekent letterlijk 'water van Shiva', verwijzend naar de hindoegodin. In een vijfduizend jaar oud document, de Damar Tantra, wordt het gebruik uitgelegd. Urine wordt gezien als een bijproduct van bloed, waardoor het levenskracht bevat en je jong houdt als je het drinkt," legt Kallenbach uit.

"Het is wel van belang dat het ochtendurine is en dat je het eerste beetje plas niet opdrinkt, omdat daar nog wat viezigheid bij kan zitten. Je vangt na de eerste straal de rest van de urine op, dat is veilig om te drinken. Het is goed voor je huid, je kan je ermee wassen. En als je keel ontstoken is dan kun je ermee gorgelen. Het is echt een wondermiddel."

Als Kallenbach aan de bar over zijn verjongingstechniek praat met gasten, reageren ze vaak vol onbegrip. "Veel mensen moeten er niet aan denken, maar een enkeling snapt het. Midas Dekkers zit hier bijvoorbeeld regelmatig en hij begrijpt niet waarom mensen het zo vies vinden. De vloeistof komt uit je eigen lichaam en is niet schadelijk. Ik geloof onze bioloog en zoals je kan zien doet het me niets slechts."

Het geheim om jong te blijven als je lange uren maakt in de horeca, zit als we deze barman kunnen geloven in onze eigen ochtendpis. Ik vraag hoeveel mensen hij vanachter zijn bar al heeft kunnen overtuigen om hun ochtendlijke blaasinhoud in een glaasje te mikken in plaats van onder de douche te laten stromen, maar Kallenbach vertelt me dat naast Midas Dekkers er eigenlijk niemand echt begrip voor heeft.

Zo zeker als Kallenbach is van urine als verjongingsmiddel, zo overtuigd is hij dat bruine kroegen niet uit het stadsbeeld mogen verdwijnen. Nu, na 25 jaar, wil de eigenaar van het pand het pachtcontract niet verlengen. Het pand zou aan een grondige opknapbeurt toe zijn en zijn zoon wil er daarna het zoveelste speciaalbiercafé in openen. Charles is daar niet mee akkoord gegaan en is nu verwikkeld in een rechtszaak. Het bruine café vervult volgens hem een belangrijke sociale functie.

"Een biertje kun je overal drinken, maar wij brengen iets extra's. Hartelijkheid, begrip, vertrouwen en vriendschap. Dat vind je niet veel meer. Veel bruine cafés verdwijnen uit Amsterdam en dat is kwalijk. Ze vormen de ziel van de stad. Als je ze weghaalt en je zet er zaakjes met wit gespoten muren, loungebankjes en groene plantjes voor in de plaats, dan ziet het er misschien wel leuk uit, maar het straalt niets uit. Er zit weinig leven in. En dat is juist de kracht van de bruine cafés. Ze leven."