Ik at een Sloveense paardenvleesburger en het was heerlijk

Onderweg naar een bruiloft op de grens van Italië en Slovenië kwam ik langs Ljubjana, de charmante hoofdstad van Slovenië. Ik probeerde er meerdere fantastische Sloveense lekkernijen: žlikrofi (zie-kro-vie), een agnolotti-achtige pasta gevuld met aardappel en geserveerd met lamsragout; potica (po-tiet-sa), een soort opgerold cakeje met walnootpasta en zoete dragon; en kransjka klobasa, de lokale worstspecialiteit die wordt gestoofd in hele peperkorrels. Zo zou ik nog even door kunnen gaan. Ik heb bijvoorbeeld ook nog een gigantische, slordige paardenburger gegeten van een restaurant dat Hot Horse heet. Nu mag je drie keer raden waar dit artikel over gaat.

Laten we één ding duidelijk maken: ik zoek actief naar mogelijkheden om paardenvlees te eten. Ik moet toegeven dat de nieuwigheid ervan ook een grote rol speelt. Als ik echt iets smerigs of schokkends zou willen eten, zou ik bijvoorbeeld niet voor paard kiezen. En zeker niet in burgervorm.

Na een aantal positieve ervaringen met paard is er voor mij niet zoveel extreems meer aan een stuk paardenvlees, en dat zou voor de meeste omnivoren moeten gelden vind ik. Uiteindelijk is het toch ook gewoon fijn om als vleeseter je vork en mes een keer in een ander soort vlees te prikken dan altijd maar in die koe, kip, varken, lam, eend, gans of wild.

Alhoewel Hot Horse nu al drie verschillende locaties heeft, zit het originele restaurant in het prachtige Tivoli Park. Het is een populaire, mooi ontworpen keet—vooral voor Ljubljanese begrippen. De start van Hot Horse is een klassiek verhaal: eigenaar Jure Ažman werd verliefd op de dochter van de paardenslager, trouwde haar en bedacht het Hot Horse-concept. Hij opende het eerste restaurant in 1995.

Als er zoiets bestaat als een restaurant dat precies zo is als je het zou verwachten, dan is het deze. De eeterij specialiseert zich in het maken van wat alleen beschreven kan worden als enorme, druipende brokken van honderd procent paardenvlees, die in een bijna komisch formaat broodje wordt geklemd met verscheidene toppings.

Een van de meest kenmerkende onderdelen van de eethut is het bestelsysteem: een automaat waar je je bestelling op doet, naast het raampje waar een echt menspersoon je eten bereidt. De automaat laat je kiezen tussen een paardenburger, een soort paardenburger combo-maaltijd met frietjes, een paard in een tortilla en de 'hot horse,' een paardenvleeshotdog. Ze hebben ook nog iets dat vertaald kan worden als "sappige hengstenstrips".

En dan is er natuurlijk ook nog de belachelijke hoeveelheid toppings, waarvan de meest interessante ajvar (ai-var) is, een mild pittige peperspread die in de Balkan erg populair is. Ik nam de ajvar met mayonaise, dun gesneden uien, sla en tomaat. Best wel classic. Ik keek hoe de menspersoon in de keuken mijn grote, dunne paardenburger uit een soort groezelig paardenwater trok en hem op een rooster legde. Toen sprak ik twee zeer belangrijke woorden: "meer ajvar".

Ajvar en mayo bleek een goede combinatie: een romige, pittige en eenvoudige dressing. De uien waren precies goed, de tomaat was te doen de sla zag er zelfs zo uit als in de reclame's van McDonald's. En wat het paard betreft? Ik zal niet liegen. Alhoewel dit paard heerlijk was, smaakte het niet erg anders dan rundvlees. Gezien het vlees dun was, en niet rare, medium-rare of doorgekookt, was het precies het soort burger dat er gewoon nooit echt uit zal springen. Het vlees was een beetje taai, maar niet op een slechte manier en het was goed gekruid. Ik had geen frietjes besteld (alhoewel Jeffrey Steingarten ooit schreef dat de beste frieten die hij ooit gegeten had, waren gebakken in paardenvet), maar wel een flesje water met een Hot Horse label. Ze hebben ook bier, maar wie wil er nu geen flesje dat "PAARD" schreeuwt?

Je vraagt je nu natuurlijk af hoe een mini-fastfoodketen met paardenvlees kan overleven in Ljubljana and waarom Slovenen zich zo aangetrokken voelen tot deze enorme, druipende, hete paardenvleesburgers. Ik belde met Matej Pogačnik, de franchise-manager en marketingdirecteur van Hot Horse. "Als ik in een traditioneel Sloveens kookboek zou kijken, vind ik geen recepten waar paardenvlees in voorkomt," vertelde hij me, maar hij gaf aan dat paardenvlees wel geconsumeerd wordt in Slovenië. Toen Hot Horse zijn deuren opende was het eten van paardenvlees "niet raar," zoals in veel westerse landen, maar ook zeker niet populair.

Tot 1995 sloot het restaurant nog om tien uur 's avonds, en het keerpunt kwam voor het restaurant toen het 's nachts open mocht blijven. Toen ook dronken Ljubljanezen en andere hongerige nachtelijke bezoekers in het klantenbestand van Hot Horse werden opgenomen, begon het bedrijf pas echt goed te lopen. De mensen die overdag skeptisch waren over paardenvleesburgers lieten 's nachts al hun vooroordelen achterwege en namen gretig deel aan het concept. Volgens Pogačnik is paardenvlees nu erg populair dankzij de invloed van Hot Horse en hij ziet de burgers als een eerste stap in de richting van andere vormen van paardenvleesconsumptie. En als je de moeite neemt wat tijd door te brengen op het online paardenportaal van Hot Horse leer je dat paardenvlees vol zit met ijzer en proteïnen en een laag vetpercentage heeft.

In het begin, en tot voor kort, kwam al het vlees uit Mesarstvo Krušič, de paardenslachterij waar het allemaal begon. Maar toen Hot Horse begon te groeien en steeds populairder werd, huurde het bedrijf zijn eigen slachters in, waarvan ze er nu drie hebben. Maar volgens Pogačnik heeft de relatie met Mesarstvo Krušič er niet onder geleden en maakt het bedrijf nog steeds deel uit van dezelfde familie. Bovendien maken ze er heerlijke paardenvleesmortadella.